Juridische en fiscale aandachtspunten bij overdracht vermogen ESTATE PLANNING Juridische en fiscale aandachtspunten bij overdracht vermogen

ONDERWERPEN INLEIDING HUWELIJKSGOEDERENRECHT ERFRECHT ERFBELASTING SCHENKING AFSLUITING

Fiscaliteit staat niet voorop! INLEIDING Fiscaliteit staat niet voorop! Doel van estate planning is het gestructureerd regelen van de overdracht van vermogen naar een volgende generatie: - duidelijkheid verschaffen in een emotioneel moeilijke periode - verzorgd achterlaten van partner en kinderen - bestemming van het vermogen - continuïteit onderneming

HUWELIJKSGOEDERENRECHT Gemeenschap van goederen Huwelijkse voorwaarden Wijziging huwelijkse voorwaarden (bijvoorbeeld opheffing gemeenschap van goederen)

HUWELIJKSGOEDERENRECHT Opheffing huwelijkse voorwaarden situatie na overlijden rijkste echtgenoot situatie na overlijden rijkste echtgenoot vóór opheffing huwelijkse voorwaarden na opheffing huwelijkse voorwaarden † † situatie na overlijden armste echtgenoot vóór opheffing huwelijkse voorwaarden situatie na overlijden armste echtgenoot na opheffing huwelijkse voorwaarden † † = belast met successierecht

ERFRECHT sinds 1 januari 2003 nieuw erfrecht langstlevende-testamenten (ook wel ouderlijke boedelverdeling genaamd) gemaakt vóór 2003 blijven van kracht testamenten van vóór 2003 eventueel aanpassen bijvoorbeeld in verband met gewijzigde omstandigheden en fiscale wetgeving

Erfgenamen op grond van de wet: ERFRECHT Erfgenamen op grond van de wet: - indien gehuwd: langstlevende en (stief)kinderen, maar wettelijke verdeling indien ongehuwd: de kinderen, langstlevende erft niet indien ongehuwd en geen kinderen: ouders, broers en zussen, langstlevende erft niet

ERFRECHT Wettelijke verdeling wettelijke regeling is van toepassing op gehuwden met kinderen. alle bezittingen en schulden naar de langstlevende echtgenoot. Ook als dit tweede echtgenoot is! kinderen krijgen geldvordering ter waarde van hun erfdeel. Opeisbaar bij faillissement langstlevende, schuldsanering en overlijden langstlevende. vordering draagt rente voor zover wettelijke rente hoger is dan zes procent. verdeling kan “ongedaan” gemaakt worden door langstlevende, binnen drie maanden na overlijden.

ERFRECHT Redenen voor het maken van een testament Aanvullingen wettelijke verdeling rente opeisbaarheid wilsrechten stiefkinderen erbij betrekken wijziging erfdelen/onterving flexibeler maken (regeling voor ongedaanmaking) geen wettelijke verdeling, bijvoorbeeld tweetrapsmaking

ERFRECHT Overige testamentaire bepalingen uitsluitingsclausule executeur benoemen bewind instellen rampenclausule legaat aan kleinkinderen van vrijstelling

ERFRECHT Tweetrapsmaking - Langstlevende is enig erfgenaam. Het geërfde vermogen dient bij overlijden van de langstlevende toe te komen aan de kinderen. Langstlevende is verplicht het geërfde vermogen te administreren en jaarlijks verantwoording af te leggen aan de kinderen. Nalatenschap kleiner dan € 600.000,00 (zijnde de vrijstelling erfbelasting) dan geen erfbelasting verschuldigd bij overlijden van de eerste ouder. Maar: bij overlijden van langstlevende komt de fiscus twee keer; bij de kinderen wordt alsdan het erfdeel van de eerststervende ouder en de langstlevende belast.

ERFRECHT Tweetrapsmaking Uitstel van belasting maar geen afstel ! Is een tweetrapsmaking per saldo fiscaal voordeliger dan de wettelijke verdeling? Afhankelijk van situatie, maar veelal niet.

ERFBELASTING Nieuwe vrijstellingen per 1 januari 2010 Partners: € 600.000,- (echtgenoot, geregistreerde partner, indien aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan: de samenwoner) Kinderen: € 19.000,00 Gehandicapt kind: € 57.000,00 Kleinkinderen: € 19.000,00 Ouders: € 45.000,00 Broers, zussen en overige: € 2.000,- Vrijstelling kan beïnvloed worden door pensioenrechten.

ERFBELASTING Nieuwe tarieven per 1 januari 2010 (voor zover niet vrijgesteld) partner en kinderen: 10% tot €118.000 20% boven €118.000 kleinkinderen: 18% tot €118.000 36% boven €118.000 ouders, broers, zussen en overig: 30% tot €118.000 40% boven €118.000 ANBI/SBBI: 0% (Algemeen Nut Beogende Instelling, Sociaal Belang Behartigende Instelling)

ERFBELASTING gemeenschap van goederen saldo: 300 200 100 69 71 jaar bedragen x 1.000,00 gemeenschap van goederen saldo: 300 200 100 69 71 jaar nalatenschap 150 aandeel in gemeenschap van langstlevende 150 50 50 50

ERFBELASTING wettelijke verdeling renteloos erfdeel: € 50.000,00 belast: € 50.000,00 + € 48.000,00 (“vruchtgebruik” erfdelen kinderen) vrijstelling: € 600.000,00 verschuldigde erfbelasting: € 0,00 erfdeel ieder kind: € 50.000,00 belast 52% van € 50.000,00 = € 26.000,00 vrijstelling: € 19.000,00 verschuldigde erfbelasting per kind: 10% van € 7.000,00 = € 700,00 totaal verschuldigd erfbelasting: € 1.400,00

ERFBELASTING Wettelijke verdeling renteloos Situatie na overlijden langstlevende Nalatenschap € 300.000,00 - € 50.000,00 (schuld aan kind 1) - € 50.000,00 (schuld aan kind 2) € 200.000,00 erfdeel ieder: € 100.000,00 vrijstelling: € 19.000,00 erfbelasting per kind: € 8.100,00 totaal verschuldigd tweede overlijden: € 16.200,00 Totaal verschuldigd successierecht na overlijden van beide ouders: € 1.400,00 + € 16.200,00 is € 17.600,00

ERFBELASTING Tweetrapsmaking Erfdeel (gehele nalatenschap): € 150.000,00 vrijstelling: € 600.000,00 verschuldigde erfbelasting: € 0,00 geen erfdeel (onterfd) verschuldigde erfbelasting: € 0,00 totaal verschuldigd erfbelasting: € 0,00

ERFBELASTING Tweetrapsmaking Situatie na overlijden langstlevende vermogen: € 300.000,00 nalatenschap vader: € 150.000,00 erfdeel kind: € 75.000,00 vrijstelling: € 19.000,00 erfbelasting per kind: 10% van € 56.000,00 = € 5.600,00 erfbelasting totaal nalatenschap vader: € 11.200,00 vermogen: € 300.000,00 nalatenschap moeder: € 150.000,00 erfdeel kind: € 75.000,00 vrijstelling: € 19.000,00 erfbelasting per kind: 10% van € 56.000,00 = € 5.600,00 erfbelasting totaal nalatenschap moeder: € 11.200,00 totaal verschuldigd erfbelasting na overlijden van beide ouders: € 22.400,00

RESUMEREND Verschuldigde erfbelasting Wettelijke verdeling renteloos eerste overlijden € 1.400,00 tweede overlijden € 16.200,00 totaal € 17.600,00 Tweetrapsmaking eerste overlijden € 0,00 tweede overlijden € 22.400,00 totaal € 22.400,00 Kortom: bij tweetrapsmaking € 4.800,00 meer belasting

NAAR DE NOTARIS? In ieder geval indien: afwijken van de wet meerdere huwelijken/stiefkinderen samenwoners problemen met kinderen eigen onderneming bijzondere wensen bijzonder vermogen

SCHENKING Vrijstellingen (bedragen van 2010) kinderen jaarlijks € 5.000,00 eenmalig € 24.000,00 uitsluitend indien kind tussen de 18 en 35 jaar is; of € 50.000,00 aankoop van een woning of een dure studie. Vastleggen bij notariële akte Nieuw: aflossing eigen woningschuld of verbouwing. Let op: op de verhoogde vrijstelling moet een beroep gedaan worden bij de aangifte! kleinkinderen, broer, zus, overig jaarlijks € 2.000,- Tarieven (indien meer wordt verkregen dan vrijstelling) zie tarieven erfbelasting

Wie betaalt de eventuele schenkingsrechten? uitgangspunt: begiftigde (kind) ook mogelijk: ouders (ook wel vrij van recht genaamd); is ook weer een schenking

Mogelijkheden om te schenken: SCHENKING Mogelijkheden om te schenken: contant of bepaalde goederen op papier (bijvoorbeeld indien geen contanten)

Contante schenking of bepaalde goederen contant geld of goederen daadwerkelijk geven aan kind of via bank geld overmaken let op: geld moet misbaar zijn!

SCHENKING Papieren schenking ouders schenken geld en blijven dit vervolgens schuldig aan kind (geld hoeft dus niet daadwerkelijk beschikbaar te zijn) ouders moeten jaarlijks 6 % rente betalen aan het kind (daadwerkelijk betalen) notariële akte gevolgen voor de inkomstenbelasting: ouders hebben schuld en kind heeft vordering

SCHENKING Extra clausules uitsluitingsclausule verplichting verrekening schenking bij overlijden met erfdeel

OVERDRACHT WOONHUIS Huis op naam van de kinderen zetten Fiscaal niet meer voordelig Niet doen! Indien in verleden gedaan: neem contact op met uw notaris

AFSLUITING Wedemeijer Marks Notarissen te Oirschot Voor vragen kunt u altijd terecht bij: Stijn Marks Pauline Wedemeijer-Dagelet Oude Bestseweg 28, 5688 DM Oirschot Telefoonnummer: 0499-571214 info@wmnotarissen.nl www@wmnotarissen.nl