Deeltijds Onderwijs CDO: Centrum Deeltijds Onderwijs dbso: Deeltijds BeroepsSecundair Onderwijs Straks CLW: Centra voor Leren en Werken

Situering deeltijds onderwijs Ontstaan bij de invoering van de leerplicht tot 18 jaar. Gestart in september 1984 in een experimentele fase en met ingang van september 1990 organiek. (binnen de structuur van het bso) Deeltijds onderwijs: - 2 dagen school - 3 dagen tewerkstelling/opleiding

Centra deeltijds onderwijs 24 vrije centra in Vlaanderen (47 in totaal in Vlaanderen) 5 vrije centra in West-Vlaanderen: - Brugge, Oostende, Kortrijk, Poperinge en Roeselare Telkens verbonden aan een centrumschool: het Vrij Technisch Instituut

Organogram van een CDO (1) Raad van Bestuur van de scholengemeenschap Centrumraad van het CDO: adviesorgaan bestaande uit vertegenwoordigers van minimum vier geledingen: - onderwijs - clb sociale partners: - werkgevers - werknemers Directeur VTI Coördinator CDO Begeleidersgroep: - (technisch adviseur) - (verantwoordelijken diverse groepen) - begeleiders algemene vorming - begeleiders praktijk - trajectbegeleiders

Organogram van het CDO (2) Samenwerkingsverbanden met diverse organisaties: - centra voor levensvorming (vormingswerk): * gewone lesactiviteiten algemene vorming * brugprojecten (promotor) * voor-trajecten - sectoren: FVB, IPV, … - VDAB - DBO, ESF - werkgevers, vakbonden, sociale secretariaten - sociale organisaties… - comité bijzondere jeugdzorg, jeugdrechtbank - ...

Leerlingenpopulatie (1) 1. Inschrijvingsvoorwaarden: - vanaf 16 jaar zonder voorwaarden; - vanaf 15 jaar mits de eerste 2 jaren secundair onderwijs gevolgd te hebben; - +18-jarigen: ° andere opleiding dan in voltijds indien Get. 3de gr. behaald; ° zeker contract tewerkstelling (niet alleen voor kinderbijslag).

Leerlingenpopulatie (2) 2. Kenmerken: - redenen tot inschrijving: ° echte keuze leren en werken ° certificaat behalen ° gebrek aan welbevinden voltijds onderwijs ° conflictsituatie op school ° watervalsysteem (juiste oriëntering, keuze?) ° persoonlijke redenen (leefomgeving)

Leerlingenpopulatie (3) - Heterogeen samengestelde groepen: ° vaardigheden en attitudes ° motivatie ° leeftijd (15- tot 20-jarigen) - Sterk wisselende leerlingengroep gedurende eerste jaarhelft van het schooljaar: ° in principe inschrijven tot 31 januari van het schooljaar ° omwisselen om reden van tewerkstelling ° …

Evolutie leerlingenaantal in West-Vlaanderen

Vorige onderwijsvorm

Vorige onderwijsvorm (%)

Visie Als team willen wij de jongeren van het deeltijds onderwijs: - een zinvol vormings- en opleidingsaanbod geven, - op maat van de jongeren, - gericht op volwaardig, met rechten en plichten, functioneren in de maatschappij. Instap in deeltijds onderwijs is drempelloos en selectieloos: - streven naar optimale begeleiding tijdens de vijf dagen; - aandacht voor attitudes en inhoud van een beroep; - component tewerkstelling staat centraal in het traject. Samenwerking met heel wat externen noodzakelijk Sterk engagement van de personeelsleden

Pedagogische aanpak streven naar individueel traject voor elke jongere; in aspv inspelen op vragen van leerkrachten beroeps- gerichte vorming en van de werkgevers; differentiatie belangrijk, zoeken naar passende didactische werkvormen (zie ‘aspv aan zet’); individueel traject gaat mee naar andere leerkracht bij verandering groep of bij het nieuwe schooljaar traject uitwerken in nauwe samenwerking met Netwerk Welzijn Jongere

Algemene Sociale en PersoonlijkheidsVorming (ASPV): 7u Via thematisch werk de jongeren begeleiden om een getuigschrift te behalen. - basisvaardigheden rekenen en taal; - actualiteit bespreken; - diverse thema’s zoals mobiliteit, relationele vorming, alcohol en drugs, muziek, solliciteren …; - cultuuruitstappen en sportactiviteiten. Ook de cursus bedrijfsbeheer wordt aangeboden. (voor jongeren die al het Get. 2de gr. behaald hebben)

Beroepsgerichte opleiding: 8u (1) De jongere doorloopt een individueel leertraject, volgt een kwalificatiegerichte beroepsopleiding. De beroepsopleiding in het centrum is alternerend aan de opleiding op de tewerkstellingsplaats.

Beroepsgerichte opleiding: 8u (2) Lineaire opleiding: - VLOR steekkaarten per opleiding;, - schooljaargebonden. Modulaire opleiding: - modulair traject; - niet schooljaargebonden; - project didactische werkvormen; - stap voor stap principe; - motivatieverhogend.

Opleidingen BGV: rubriek bouw Werfbediener Metselaar Voeger Vloerlegger/wand- en tegelzetter Dakbedekker Stukadoor

Opleidingen BGV: rubriek hout Houtbewerker Machinale houtbewerker Schrijnwerker - timmerman

Opleidingen BGV: rubriek metaal Lasser-monteur Lasser-plaatbewerker Bediener werktuigmachines Onderhoudswerker metaal Draaier-frezer Installateur sanitaire installaties

Opleidingen BGV: rubriek elektriciteit Bedrader – bestukker Hulpelektricien residentiële elektriciteit Elektricien residentiële elektriciteit

Opleidingen BGV: rubriek land- en tuinbouw Tuinaanlegger Tuinbouwarbeider Groenarbeider Medewerker bloemenzaak en tuincenter

Opleidingen BGV: rubriek transport Hulpmecanicien personenwagens Mecanicien personenwagens Carrossier

Opleidingen BGV: rubriek distributie Goederenbehandelaar – magazijnier Goederenbehandelaar – magazijnier – heftruckchauffeur Goederenbehandelaar – magazijnmedewerker Verpakkingsoperator

Opleidingen BGV: rubriek decoratie Schilder Schilder – behanger Schilder – behanger - vloerbedekker

Opleidingen BGV rubriek textiel ? (Kortrijk)

Opleidingen BGV: rubriek voeding - horeca Keukenhulp Zaal- en keukenhulp Hulpkok Horecamedewerker

Opleidingen BGV: rubriek personenzorg Logistiek helper in de verzorgingsinstellingen Logistiek assistent in de ziekenhuizen Verzorgende

Opleidingen BGV: rubriek onderhoud Onderhoudswerker gebouwen Hulp in huishouden

Opleidingen BGV: rubriek handel Kassier Winkelbediende Administratief helper

Te behalen attesten en getuigschriften Getuigschrift 2de graad bso (6 voorwaarden) Kwalificatiegetuigschrift (volgens het gevolgde leertraject) Deelcertificaten modulaire opleiding Getuigschrift industrieel leerlingwezen Getuigschrift over de basiskennis van het bedrijfsbeheer Attest verworven bekwaamheden

Getuigschrift 2de graad bso (1) Met uitzondering van de 1ste graad, ten minste 2 schooljaren secundair onderwijs gevolgd hebben. Voor de algemene vakken in voldoende mate de doelstellingen uit het leerplan bereikt hebben. Voldaan hebben aan de vastgelegde beroepscompetenties. Het geheel van de vakken in een dbso gevolgd hebben. Kwalificatiegetuigschrift behaald hebben. Een deeltijds alternerende werkplekervaring op contractuele basis verworven hebben. (voorwaarden: zie volgende dia)

Getuigschrift 2de graad bso (2) Voorwaarden betreffende de tewerkstelling: - ten minste 8u per week (gradueel opbouwen mogelijk); - contracten: werknemersleercontract of ILW, deeltijds arbeidscontract of DAC, contract individuele beroepsopleiding of IBO, beroepsinlevingsovereenkomst of BIO, contract thuishelper, brugproject; - indien 2 schooljaren deeltijds onderwijs: minimum 3 maand werken tijdens 1ste schj, minimum 6 maand werken tijdens 2de schj, en minimum 12 maanden over de 2 schooljaren; - indien 1 schooljaar deeltijds onderwijs: minimum 6 maand gewerkt hebben; - slechts één contract per schooljaar mogelijk.

Brugprojecten Brugprojecten: - opleiding/tewerkstelling gedurende de 3 dagen georganiseerd door een promotor (vzw); - doel: jongeren met onvoldoende attitudes en vaardigheden kansen bieden zich verder bij te werken met als doel een reguliere tewerkstelling; - opleidingsvergoeding: € 240 per maand voor 20u/week werken.

Voortrajecten Voortrajecten: - meestal georganiseerd in samenwerking met het vormingswerk - doel: jongeren die nog niet klaar zijn om via brugprojecten te participeren aan tewerkstelling, motiveren en activeren via allerhande methodes en snuffelstages. Doorstroming naar brugprojecten is het hoofddoel.

Time-out Jongeren die zich niet meer kunnen handhaven in het cdo gedurende de 2 lesdagen, dit na een lange weg van begeleiding (= gesprekken, volgkaarten, pedagogisch contract, ambulante externe hulpverlening …). Via vormingswerk of in eigen beheer volgt de jongere een duidelijk individueel traject. Dit gebeurt best niet op het centrum: - wel blijvende betrokkenheid met het centrum, - betrokkenheid van de ouders waar noodzakelijk. Uiteindelijke doelstelling is een terugkeer naar het centrum mogelijk te maken. (de jongere blijft meestal wel werken)

Schema traject

Trajectbegeleiding (1) Team Leerkrachten/begeleiders(vormingswerk) Leerlingenbegeleiders Tewerkstellingsbegeleiders Coördinator Time out CLB externen

Trajectbegeleiding (2) Begeleiding (formeel/informeel) Aanwezigheden/stiptheid Conflictsituaties Hulpvraag Overleg Heel wat intern overleg Intensieve communicatie met ouders en externen

Realisatie voltijds engagement

Personeel Sterk engagement Motiveren leerlingen – sterk leerlingengericht Heterogene en sterk wisselende groepen Opvolgen leertraject ook naast de twee lesdagen Bedrijfsbezoeken

Knelpunten dbso: Negatief imago in schril contrast met de bereikte resultaten in vrije centra dbso West-Vlaanderen. Doorverwijzingsproblematiek voltijds onderwijs. (watervalsysteem) Ondersteuning overheid bij spijbelproblematiek. Diverse soorten contracten en geen conformiteit tussen de verschillende sectoren. Voltijds engagement tot op heden niet afdwingbaar. Esf-subsidie mag niet wegvallen.

Troeven dbso: Schoolmoeheid bij de jongeren opvangen. Via werken en leren vaardigheden en attitudes opdoen. Op het einde van de tewerkstelling/opleiding mogelijkheid om vaste tewerkstellingsplaats te hebben. Individuele begeleiding van elke jongere. Leerlinggericht/dicht bij de leefwereld van de jongere. Open klimaat tussen jongeren-personeelsleden-directie

Volwaardig alternatief !! Slotconclusie: Volwaardig alternatief !!