Peter Van der Hallen Voorzitter Mireille Gillebeert VDAB Baan-brekend

Vragen voor deze workshop Wat zijn uitdagingen waar we als school, als ouder, leerling, CLB, welzijnswerker voor staan? Wat betekent dit voor het beleid van de school? Wat betekent dit voor de opdrachten van het CLB? Wat betekent dit voor de netwerking met welzijns- en gezondheidssector? Wat betekent dit voor andere schoolnabije ondersteuners? Zijn er kritische voorwaarden om dit te kunnen realiseren? Baan-brekend

Conferentie leerlingenbegeleiding Baanbrekend Conferentie leerlingenbegeleiding 23 maart 2009

arbeidsmarkt / knelpuntberoepen / kansengroepen / ongekwalificeerd / loopbaanperspectief / vraagbehoefte / certificering / sectoren / sociale economie / EVC … Afbakening EVOLUTIE ARBEIDSMARKT KNELPUNTEN (TECHNIEK/BEROEP) TALENTEN EN KANSEN

Toekomst?

NU: DE COGNITIE ketenzorg leren kiezen netwerkorganisaties allianties welke principes? ketenzorg leren kiezen netwerkorganisaties allianties

NU: DE COGNITIE (2) het model? klassiek: 3 niveaus talentcoalities doelgericht beleid data- en volgsysteem appreciative inquiry stakeholdersmanagement loopbaancompetenties verwijssysteem ………………………………………….

NU: DE COGNITIE (3) effecten? knelpunten loopbaanmiserie kansen verlies aan talent

SLEUTELWOORDEN Loopbaancompetenties Positief kiezen Werkplekleren Rolmodellen Dialoog Erkenning van competenties Laagdrempelig, uitnodigend, uitdagend, geruststellend … A L L E S T A K E H O L D E R S

…leerplichtmanagers… SAMEN …werktijdmanagers… …leerplichtmanagers… …kansenmanagers… …crisismanagers… …rechtenmanagers…

SAMEN = 1 SYNERGIE

“WE ZIJN GOED BEZIG” TALENTENCOALITIES waarin: bedrijfsHRM promotieperspectief zij-instromers remediëring in ruime zin uitval-uitkomst Onderwijs kwalificeert VDAB remedieert naar arbeidsmarkt Werkgever genereert ontwikkelkansen en –perspectieven Levensproblemen krijgen een plaats

Vraag 1: omgevingsanalyse welke elementen ontbreken of kloppen niet Globaal voor kiezen: Baan-brekend Verkeerd kiezen heeft een zeer grote negatieve impact op de onderwijsloopbaan en op de levensloopbaan. De leerlingen en hun ouders krijgen veel informatie over studiekeuze maar missen referentiekaders voor rationele keuzes. Ze zien door de bomen het bos niet meer. Kiezen is veel breder dan enkel de keuze voor een studierichting of een beroep. Het slaat ook op levenskeuzes zoals maatschappelijk engagement, de uitbouw van een privé-leven, persoonlijke ontwikkeling.

Vraag 1: omgevingsanalyse welke elementen ontbreken of kloppen niet Baan-brekend Kiezen begint in de kleuterklas en loopt levenslang door. Kiezen beperkt zich niet tot enkele grote “keuzemomenten” zoals de overgang naar het secundair of het hoger onderwijs. Er moeten meer positieve ontwikkelingskansen zijn voor leerlingen voor wie het leer- of ontwikkelingsproces haperingen vertoont.

Vraag 1: omgevingsanalyse welke elementen ontbreken of kloppen niet Specifiek voor beroepsgericht onderwijs: Baan-brekend Leerlingenbegeleiding in beroepsgerichte sectoren van het onderwijs is breder dan keuzebegeleiding Leerlingenbegeleiding in het beroepsgericht onderwijs betekent meer leerlingen stimuleren om gekwalificeerd uit te stromen. Leerlingenbegeleiding in het beroepsgericht onderwijs moet inspelen op de maatschappelijke kwetsbaarheid van sommige leerlingen

Vraag 2: Wat betekent dit voor het schoolbeleid? (1) Leerlingenbegeleiding op school moet een onderdeel zijn van een globaal kwalificatiebeleid. Jongeren moeten zoveel mogelijk gekwalificeerd hun volwassen leven beginnen. Keuzebegeleiding is eigenlijk (leer)trajectbegeleiding. Keuzebegeleiding en leertrajectbegeleiding horen samen. Keuzebegeleiding is ook steeds een begeleiding van keuzeprocessen van ouders. De impact van ouders is doorslaggevend bij keuzeprocessen. Goed kiezen maakt deel uit van de (gewone) programma’s. Het is niet goed dat te beperken tot enkele “informatiebeurzen”. Baan-brekend

Vraag 2: Wat betekent dit voor het schoolbeleid? (2) De school moet keuze- en (leer)trajectbegeleiding integreren in de hele pedagogische en didactische aanpak. Vooral een veel bredere manier van evalueren van leerlingen is van doorslaggevend belang. Studiekeuzebegeleiding / studietrajectbegeleiding op school veronderstelt inbedding in een globaal beleid voor leerlingenbegeleiding. Leerlingenbegeleiding op school moet geprofessionaliseerd worden. Andere hefbomen? Baan-brekend

Vraag 3: Wat betekent dit voor het CLB? (1) De CLB’s moeten de scholen sterker ondersteunen om de keuze- en (leer)trajectbegeleiding professioneel aan te pakken. Ieder CLB moet beschikken over een helicopterperspectief van het hele onderwijsveld in al zijn complexiteit en de keuzes die leerlingen en ouders daarin kunnen maken. Het CLB moet de rol van “informatiebemiddelaar” over het leerlingendossier sterker opnemen. Informatie over de leertrajecten van een leerling moet sterker kunnen doorstromen naar de verantwoordelijken voor studiekeuze en (leer)trajectbegeleiding en naar de ouders. Een goed elektronisch systeem voor leerlingendossiers (zoals het gezondheids- en welzijnsinformatieplatform) kan een oplossing bieden. Baan-brekend

Vraag 3: Wat betekent dit voor het CLB? (2) Elk CLB moet een specifieke deskundigheid bezitten inzake beroepsgerichte keuzes én begeleiding van trajecten in beroepsgericht onderwijs. De CLB-medewerker moet aanwezig kunnen zijn als de klassenraad cruciale beslissingen neemt over de leertrajecten van leerlingen. De afsprakennota en de bijzondere bepalingen worden veel te weinig benut om een afstemming te bereiken tussen het beleid van de school en het CLB-beleid. Andere hefbomen ? Baan-brekend

Vraag 4: Wat betekent dit voor de samenwerking met een breder netwerk? De overheid moet een driepartijensamenwerking stimuleren op een lokaal / regionaal niveau de onderwijssector (school, CLB) tussen de associaties HO en de consortia volwassenenonderwijs VDAB, sociaal-economische sectoren Baan-brekend

Vraag 5: Samenwerking met andere schoolnabije ondersteuners (pedagogische begeleidingsdienst) Er is een te grote overlapping in de ondersteuningopdracht van de pedagogische begeleidingsdienst enerzijds en het CLB anderzijds. De ondersteuning door de pedagogische begeleidingsdienst neemt af naarmate er meer specifieke en individuele ondersteuning voor een leerling nodig is. Het CLB ondersteunt de initiatieven die gericht zijn op een individuele leerling; de pedagogische begeleidingsdienst ondersteunt het zorgkrachtig beleid in de school. Baan-brekend

Vraag 6: Kritische voorwaarden Er is een sterkere beleidsafstemming nodig inzake versterking van keuzebegeleiding en leertrajectbegeleiding. Er zijn nu te veel initiatieven die elkaar overlappen en die elkaar soms tegenwerken of waarvan de samenhang niet duidelijk is. Baan-brekend