Meisjes en Technisch Ontwerpen Remke Klapwijk Wetenschapsknooppunt Delft Cristien van Dijk VHTO Landelijk expertisebureau meisjes/vrouwen en bèta/techniek

Even voorstellen Meer meisjes en vrouwen interesseren voor een opleiding en baan in bèta/techniek/ict Samen met partners in onderwijs, bedrijfsleven, overheid Activiteiten voor meisjes op havo en vwo: o.a. Girlsday, speeddaten met rolmodellen, gastlessen, keuzeversterkingstrajecten

Programma Meisjes en de keuze voor bèta/techniek Wat houdt meisjes tegen? Wie heb je voor je? Aantrekkelijk onderwijs ook voor meisjes Toepassen op technisch ontwerpen ‘Designed for kids’

4 vwo-leerlingen verdeeld over de profielen 2011/2012 Bron: Platform Bèta Techniek Meisjes 21.997 Jongens 19.902

4 havo-leerlingen verdeeld over de profielen 2011-2012 Bron: Platform Bèta Techniek Meisjes 29.259 Jongens 28.788

Doorstroom naar bètatechnische vervolgopleiding HO 10-11 (cluster 1&2) Bron: ResearchNed Havo Vwo Jongens N-profiel 68 % Meisjes 23 % 40 %

Percentage vrouwelijke studenten in bèta/technische opleidingen in het HO (science, math, computing) in 2010 ISCED 5-6, bron: Eurostat Roemenië 53% Italië 52% Portugal 46% VS 43% Zweden 42% Finland 39% Ierland 38% IJsland EU (27) GB 37% Frankrijk 36% Duitsland Spanje 34% Denemarken 33% Zwitserland 32% België 29% Japan 25% Nederland 20%

Belang keuze meisjes bèta/techniek Iedereen kan zijn/haar talent ontplooien (ook meisjes met talent voor bèta/techniek; gemiddeld 3 à 4 per klas van 25 ll benutten hun bèta talent niet) Nederland heeft veel bèta/technisch geschoolde mensen nodig (4 op de 10)

Wat houdt meisjes tegen? Beroepsbeeld Beperkt/negatief beeld van bèta/technische vervolgopleidingen en bijbehorende beroepen. Gebrek aan vrouwelijke rolmodellen. Zelfbeeld Gebrek aan zelfvertrouwen in technische vaardigheden en exacte vakken. Omgeving Weinig stimulans van de omgeving bij de keuze voor techniek. (o.a. ouders en leeftijdsgenoten)

(On)bekendheid Meisjes hebben nauwelijks vrouwelijke rolmodellen op het gebied van bèta/techniek Meisjes hebben geen (goed) beeld van de (breedte aan) opleidingen, beroepen en functies in bèta/techniek Bron: VHTO, 2008 onbekend maakt onbemind (geen brede oriëntatie) beeld komt niet overeen met de gewenste toekomstige identiteiten (“Attainment value”) Bron: Eccles, 2012 Attainment value The extent to which the activity fulfills the most central component of one’s identities and values. Most people have different identities (which different priorities). As you grow up you develop different identities. You want to be in a carrier that illustrates the person that you want to be. For example: If you want to help others, than you are drawn to careers where you are likely to help others. If an individual believes that an engineer is someone that helps people, than it fits with her/his expectations. (A critical compound of opting in or out.) But if the person has an image of an engineer as someone who’s only ‘being technical’ all the time the perspective doesn’t fit. So we have to change their (=girls) view of what engineers do (let girls see that engineers do work with people and that you can help people being an engineer.)

Speeddaten met rolmodellen

Wat houdt meisjes tegen? Beroepsbeeld Beperkt/negatief beeld van bèta/technische vervolgopleidingen en bijbehorende beroepen. Gebrek aan vrouwelijke rolmodellen. Zelfbeeld Gebrek aan zelfvertrouwen in technische vaardigheden en exacte vakken. Omgeving Weinig stimulans van de omgeving bij de keuze voor techniek. (o.a. ouders en leeftijdsgenoten)

Verschillen tussen meisjes en jongens wat betreft rekenen en wiskunde Groep 6 (TIMSS-2007, december 2008) Nederlandse jongens zijn beter in rekenen dan Nederlandse meisjes, hoewel het verschil klein is Meisjes hebben veel minder vertrouwen in hun rekenvaardigheden dan jongens Leerjaar 2 (TIMSS-2003, 2004 ) Er zijn geen verschillen in de wiskundescores tussen meisjes en jongens in Nederland Wel hebben meisjes minder zelfvertrouwen in hun wiskundevaardigheden dan jongens

Verschillen tussen 15-jarige jongens en meisjes in wiskundescores OESO-2003, 2004 “extreem laag zelfbeeld van Nederlandse meisjes”

Wat houdt meisjes tegen? Beroepsbeeld Beperkt/negatief beeld van bèta/technische vervolgopleidingen en bijbehorende beroepen. Gebrek aan vrouwelijke rolmodellen. Zelfbeeld Gebrek aan zelfvertrouwen in technische vaardigheden en exacte vakken. Omgeving Weinig stimulans van de omgeving bij de keuze voor techniek. (o.a. ouders en leeftijdsgenoten)

De werkvoorbereider (m/v) Iedereen kent wel een grote bouwplaats met een keet, waarin de werkvoorbereider werkt. Vanuit deze keet wordt ervoor gezorgd dat al het werk op de bouwplaats soepel verloopt. Een werkvoorbereider is een echte regelaar en zorgt er bijvoorbeeld voor dat iedereen op tijd met de juiste spullen aan de slag kan. En dat alles gebeurd binnen de geplande financiële middelen.

De werkvoorbereider (m/v) Marieke

Impliciete Associatie Test https://implicit. harvard 34 naties wereldwijd onderzocht de meest sterke associaties tussen vrouwelijk/alpha en mannelijk/bèta zijn gevonden in Tunesië, gevolgd door Nederland Bron: Nosek et al, 2009

Welk(e) profiel(en) heeft de school/hebben je ouders afgeraden Welk(e) profiel(en) heeft de school/hebben je ouders afgeraden? (bron Annemarie van Langen, 2009) Meisjes wordt vaker een N-profiel afgeraden dan jongens Hoogpresterende meisjes wordt vaker een NT profiel afgeraden dan hoogpresterende jongens (hoogpresteerders zijn havo-leerlingen met een gemiddeld cijfer hoger dan 7,0 en vwo-leerlingen met een gemiddeld cijfer hoger dan 7,5 voor wi, sk, na) Dit sekseverschil wordt gemaakt door zowel de ouders als de school

Wie heb je voor je? Concrete bèta Carrière bèta Wat kun je maken? Praktisch ingesteld Nieuwsgierig Excursies, proefjes Carrière bèta Wat kun je bereiken? Theoretisch ingesteld Statusgericht Bedrijvencontactdagen Mensgerichte generalist Wat kun je betekenen? Maatschappelijk betrokken Debatten, brede studies Non bèta Wat betekent techniek voor mij? Hekel aan exacte vakken Techniek is geen optie Linken aan persoonlijke hobby’s Bron: www.betamentality.nl

Meisjes in bètamentality meisjes jongens Non bèta’s 20% 7% Carrière bèta’s 26% 30% Concrete bèta’s 25% 38% Mensgerichte generalisten 29% Bron: www.betamentality.nl

Houding docenten en mentoren Dezelfde verwachtingen van j/m Dezelfde stimulering en advisering van j/m Kennis van mogelijke knelpunten (uitzonderingspositie, zelfbeeld, minder voorkennis en ervaring) Betrek de ouders zo veel mogelijk

Aantrekkelijke opdrachten Inhoud van de opdracht sluit aan bij de leefwereld van jongeren: meisjes én jongens (real life opdrachten) Orientatie op de beroepspraktijk en vermeld ook de maatschappelijke relevantie, samenwerkingsverbanden en financiele/status aspecten hiervan Raakvlakken met andere vakken (biologie, economie, kunst, geschiedenis) Alle geschetste beelden zijn genderneutraal (bijv. plaatjes, gastsprekers) (Ontwerpcirkel toepassen (ontwerpen (creativiteit!), voorbereiden, maken, gebruiken))

Aantrekkelijke werkvormen Actieve werkvormen, zelf ontdekken Variatie in werkvormen Samenwerken in groepjes let daarbij op de grootte en samenstelling van de groepjes Rolwisselingen binnen de groep (in de les doet iedereen dezelfde ervaring op) Gastlessen door een vakvrouw Op bezoek in een bedrijf waar vrouwen in de techniek werken

Bedankt voor uw aandacht! Meisjes en de keuze voor bètatechniek www.vhto.nl