Over rekentoetsen gesproken… Een natte spons weegt 1 kilo. Dit gewicht bestaat voor 99% uit water. Knijp de spons zodanig uit dat het gewicht nog maar voor 98% uit water bestaat. Hoeveel gram weegt hij nu?

Rekenbeleid bij U op school: eerst denken dan doen Rekenbeleid bij U op school: eerst denken dan doen! 1 februari 2011 Peter van Wijk

Programma Wat doet uw school aan het onderhouden van de rekenvaardigheid van leerlingen? Is het een onderdeel van de reguliere wiskundeles? Zijn er aparte rekenlessen? Sluit het (reken)onderwijs aan op wat er in het primair onderwijs gebeurt? Heeft uw school een speciaal rekentraject voor leerlingen die naar de pabo willen? Is er verschil in aanpak van vmbo en havo/vwo?

Waarom wil jij eigenlijk iets aan rekenen gaan doen? Overleg in groepjes van 3-en.

Redenen die genoemd worden We krijgen ca. 56 euro per leerling per jaar. We gaan ze beter toerusten voor rekenen in de vakken van het VO. Rekentoets VO Het kan efficiënter Leerlingen willen ook We gaan alsnog doen wat al 15 jaar niet meer gedaan wordt op de basisschool. De schoolleiding draagt het ons op. We willen leerlingen toerusten voor de kwantitatieve kant van de wereld om ons heen. Vroeger leerden ze dat wel en dat willen we terug. 5

Kwaliteiten Realistisch Rekenen Vervormingen Het gaat om meer dan alleen oefenen Oefenen is niet meer belangrijk Contexten zijn belangrijk om verbinding te leggen met de wereld om je heen Alles moet in contexten. Contexten zijn talige omschrijvingen in het boek. Gebruik maken van verschillende oplossingsstrategieën van leerlingen is belangrijk. Leerlingen steeds allerlei oplossingsstrategieën aanreiken. Inzicht in de rekenbewerking is belangrijk. Als je een som snapt hoef je niet meer te oefenen. De rekenmachine moet goed worden ingezet: wanneer wel, wanneer niet, kritisch op de uitkomsten. Je hoeft niet meer te rekenen, want je hebt toch een rekenmachine. Alle schoolboeken zijn inmiddels op realistische leest geschoeid. Het boek is heilig. Alles moet gedaan. Geen tijd voor zaken naast het boek. Verbinding met de werkelijkheid maakt het voor leerlingen leuker en betekenisvoller. Het moet altijd leuk en het mag nooit moeilijk. Kolomsgewijs rekenen blijft dicht bij het denken van het kind, is voor vele kinderen een mooi eindpunt, maar voor veel andere kinderen een mooie opstap naar meer formeel rekenen. Het standaardalgoritme mag aan geen enkele leerling meer onderwezen worden, want die deugen niet. Kinderen verschillen in denken en in oplossen en in tempo. Het is goed daar rekening mee te houden. Rekenles is individueel werken uit het boek. Alle kinderen moeten adequaat toegerust worden voor de kwantitatieve kant van de wereld om ons heen. Alle kinderen moeten het gehele programma door, ook als ze in groep 7 en 8 daar niets van bijleren. 6

Je moet nadenken over: Wiskunde Alle leerlingen Opsporen deficiënties Functioneel niveau Overgang PO-VO Kale sommen Apart rekenuur Schoolbreed RT voor een klein aantal leerlingen Aansluiten bij groei van leerlingen Streef niveau Overgang VO-HO Contextsommen Geïntegreerd

Wat zie je op dit moment op scholen? Paniek Aanschaffen van rekenboekjes Beleidsarm invoeren Weten niet goed wat er op de basisschool gebeurt Snappen de referentieniveaus niet Toeschuiven naar wiskundesectie

Regelgeving 9

We gaan de leerlingen toetsen. Waarom? Waarop? Hiaten opsporen Nulmeting Selecteren Diagnosticeren Dyscalculie 1F, 2F, 3F-toets PISA 11

Kunnen leerlingen dit? ABC-toets: brugklas 2F-toets: eind havo 3, vwo3, vmbo 4 3F-toets: eind havo 5, CM-profiel

Rekentoets Voortgezet onderwijs Rekentoets in schooljaar 2013-2014 onderdeel van het eindexamen Moment? Zak/slaagregeling? Rekenmachine? Onderdeel van wiskunde?

15

De rekenposters Waarom rekenposters? Snappen we de posters?

Waar kom je rekenen tegen? Bij allerlei vakken Wie gaat rekenen aanpakken op school? Eigenaarschap Rekenbeleid

Rekenposters Geef de opdrachten een plek op de posters

Vanuit OCW Kerndoelen Examenprogramma’s Referentieniveaus rekenen: 1F, 2F, 3F

Hoe organiseer je het? Model 1 Model 2 Model 3 Model 4 Periode 1 Rekentoets afnemen bij wiskunde Remediërend Kleine groep verplicht Model 2 Rekentoets Afnemen bij wiskunde, extra uur Extra uur Model 3 Extra aandacht bij mentoraat Extra aandacht bij wiskunde Extra aandacht bij aardrijkskunde Extra aandacht bij biologie Model 4 Advies Vrijwillig

Hoe pak je rekenen aan: Drieslag rekenen rekenen aanleren in de les met een docent die ook met de leerlingen in gesprek gaat over het rekenen. rekenen gebruiken en toepassen in andere vakken (dan wiskunde), in beroepsvakken en/of in projecten en thema’s. (individuele) oefening; oefenen op papier, computer of individuele ondersteuning

Rekenbeleid Waarom? de aanleiding Wie gaat wat doen? wiskunde of schoolbreed Wat gebeurt al op school? rekenen in kaart brengen Wat ga je inzetten? materialen, ook ict Doelgroepen, ook rekenzwakke leerlingen Rekenbeleid Aansluiting: Instroom, doorstroom, uitstroom Hoe meet je?, visie, toetsen, welke en waarom Wie gaat het betalen taakuren, extra geld (57) Visie en concepten? past aanpak bij de school Plaats binnen school? steun directie, langdurig Een plan

Wat hebben we geleerd (1): Geef rekenen een plek binnen de school: Steun van de directie Leidend groepje docenten Langdurig traject Breng in kaart wat school en docenten vinden van rekenen; Visie, concepten, wat weet je Past het binnen de schoolvisie Breng rekenkennis en rekengroei in kaart: toetsen, diagnostisch

Wat hebben we geleerd (2): Verzamel, organiseer (en/of ontwikkel) materiaal Meet instroom en uitstroom Organiseer contact met PO en HO Doe rekenen schoolbreed, dus niet alleen als apart vak of bij wiskunde, ook bij andere vakken Geef niet alleen les in rekenen maar over rekenen

Samengevat, tips Waar staat U? Waar staat uw school? Hoe? Eerst nadenken en dan organiseren Eerst visie bepalen en dan beslissen / aanschaffen Waar staat U? Waar staat uw school?

Stappenplan 1 Aanleiding rekenbeleid op zetten: Kwaliteitskaarten Inspectie Intern Trouw/Elsevier PR

Stappenplan 2 Eerst: denken dan doen!! Dan: werkgroep wiskunde of schoolbreed? Visie op rekenen Geld: kwaliteitsslag taal en rekenen (gem. 57 euro per leerling)

Stappenplan 3 Wat is het verschil tussen rekenen en wiskunde? Zie: IJking referentiekader rekenen wiskunde: http://www.taalenrekenen.nl/referentiekader/rel_doc/ijking/

Stappenplan 4, visie Op welke manieren kun je aankijken tegen rekenen? Gaat het om rekenen in de vakken of om rekenen als vak? Gaat het om groei of gaat het om deficiënties opsporen? Gaat het om bijhouden en onderhouden of gaat het om toetsen? Ga je uit van steeds één rekenstrategie of zijn meerdere strategieën ook mogelijk? Heb je inzicht in rekendidactiek en welke didactische aanpak ga je hanteren? Vind jij dat binnen de wiskundeles en binnen andere vakken die een beroep doen op rekenvaardigheden op dezelfde manier tegen rekenen aangekeken moet worden? Ben je goed op de hoogte van hoe leerlingen binnenkomen of wil je juist een nieuwe start maken?

Stappenplan 5, toetsen Instaptoetsen PO-VO klas 1 Mieke van Groenestijn, Hogeschool Utrecht Cito-toetsen, 1F, 2F, 3F DLE toetsen Methode gebonden toetsen rondom rekenen Eigen gemaakte toets Voortgangstoetsen Eindtoets (examens) Doel van de toets: Beoordelen (cijfer), Evalueren (je kijkt naar je onderwijs),Diagnose (voor de docent/leerling)

Stappenplan 6 PO-VO overleg: Samenkomen met toeleverende scholen. Basisstrategieën! VO-HO: Contacten met vervolgopleidingen in de buurt Steun van de directie Langdurig traject in de hele school Breng in kaart de visie over rekenen en hoe sluit die aan op de schoolvisie.

Stappenplan 7 Materiaal: Methoderekenboeken Eigengemaakt materiaal www.math4all.nl www.fi.uu.nl/experimenteel/rekenvoort/ www.rekenweb.nl www.sageproject.nl www.gecijferd.nl http://web.science.uu.nl/wwwcdb/subw/salvo/lesmateriaal/default.php Methoderekenboeken Eigengemaakt materiaal

Vragen P.vanwijk@aps.nl