Echtscheiding en pensioen DGA Mr. J.J. Buijze CPL 9 oktober 2013

Eigen beheer Jurisprudentie Verevening Conversie Afzien van pensioen Programma Eigen beheer Jurisprudentie Verevening Conversie Afzien van pensioen

Relevante wetsartikelen Wet LB 1964 Art. 19b, eerste lid, onderdeel b Wet LB 1964: “Ingeval op enig tijdstip een aanspraak ingevolge een pensioenregeling wordt afgekocht of vervreemd dan wel formeel of feitelijk voorwerp van zekerheid wordt, wordt op het onmiddellijk daaraan voorafgaande tijdstip de aanspraak aangemerkt als loon uit een vroegere dienstbetrekking van de werknemer of gewezen werknemer.”

Wet op de Loonbelasting 1964 Artikel 19b, lid 3 Terugneming omkeerregel niet van toepassing als in het kader van echtscheiding, scheiding van tafel en bed en beëindiging samenleving pensioenrechten worden vervreemd aan (gewezen) partner of worden omgezet in eigen aanspraak op pensioen voor partner

Uitvoeringsbesluit Loonbelasting Artikel 10c UBLB Bij pensioenen in eigen beheer kan alleen een partnerpensioen worden opgebouwd als daadwerkelijk sprake is van een partner

Jurisprudentie Tendens HR naar afstortingsverplichting van in eigen beheer opgebouwde pensioenaanspraken

Echtgenote vordert veiligstelling van haar aanspraken Jurisprudentie 12 maart 2004 C02/319HR Echtgenote vordert veiligstelling van haar aanspraken Onvoldoende zorgplicht door DGA Aanspraken dreigen illusoir te worden Eigen BV niet (meer) onafhankelijk

Echtgenote is: werkneemster/ pensioengerechtigde/ geen aandeelhouder Jurisprudentie 12 maart 2004 C02/321HR Echtgenote is: werkneemster/ pensioengerechtigde/ geen aandeelhouder M.i.v. 1995 is BV geen toegelaten verzekeraar meer

BV in feite verplicht meewerken aan overdracht (indien mogelijk) Jurisprudentie 20 maart 2009 C07/201HR BV in feite verplicht meewerken aan overdracht (indien mogelijk) Verplichting volgt uit redelijkheid en billijkheid

Fiscale balans is geen commerciële balans Welk deel van de pensioenaanspraak Rb Zutphen LJN: AF3874

Ontstaan van de problematiek 11 Verschil fiscale waardering en werkelijke waarde pensioenverplichting * Bij extern eigen beheer wel overgenomen indexatieverplichting Belangrijkste oorzaken verschil WEV-fiscaal Arrest HR 14-4-2006, nr. 41569 Lage rentestand 17 december 2012!! WEV Fiscale waardering Leeftijdscorrecties Geen leeftijdscorrecties Direct ingaand risico vooroverlijden Overlijdensrisico na pensioendatum Indexatieverplichting Geen indexatieverplichting * Marktrente Rente ten minste 4% mr. J.J. Buijze cpl Wim Bolderman SPA Actualiteitendag 11 mei 2011

Verevenen van pensioenaanspraken Verevening 50-50 fiscaal geruisloos Verevening 100-0 vrouw doet afstand om niet fiscaal geruisloos (ze heeft nl. nog niets) afhankelijk recht Schenking?!?

Artikel 1, lid 7 Successiewet 1956 Schenking Artikel 1, lid 7 Successiewet 1956 gift natuurlijke verbintenis Voorwaardelijke schenking (afhankelijk van leven van man) Art. 1, lid 9 Successiewet (belast op p.i.d.)

Verevening (standaard) Partner (vereveningsgerechtigde) Recht op uitbetaling 50%van tijdens het huwelijk opgebouwd OP Vorderingsrecht op pensioenuitvoerder, mits binnen 2 jaren gemeld aan uitvoerder Indien later gemeld: vorderingsrecht op werknemer (vereveningsplichtige)

Verevening (standaard) Na overlijden partner vervalt recht op uitbetaling en keert terug naar werknemer Uitkeringsrecht partner is afhankelijk van twee levens Waarde uitkeringsrecht werknemer is groter dan uitkeringsrecht partner

Uitgangspunten voorbeelden Leeftijd man 50 jaar Leeftijd vrouw 47 jaar Pensioenleeftijd 65 jaar Pensioenvorm OP Indexering open Sterftetafel GBM/V 1995-2000 W.e.v. man -5, vrouw -6 Balans man 0, vrouw 0 Rekenrente 4% Uitkering continu Kosten pm

Verevening (standaard) Voorbeeld Opgebouwd OP (tijdens huwelijk) € 50.000 WEV totaal OP € 321.903 WEV OP partner € 141.958 (44,1%) WEV OP DGA € 179.945 (55,9%)

(ingaand op 65 jaar partner) OP DGA € 27.950 (55,9%) Conversie Voorbeeld WEV OP partner € 141.958 WEV NP € 109.027 Conversiewaarde € 250.985 Eigen OP partner € 35.851 (ingaand op 65 jaar partner) OP DGA € 27.950 (55,9%) NB: na overlijden partner keert verevend OP niet meer terug!

Resultaat waarden na conversie WEV totaal OP € 321.903 WEV NP € 109.027 WEV totaal pensioen € 430.930 WEV rechten partner € 250.985 (58,2%) WEV rechten DGA € 179.918 (41,8%)

Waardering pensioenverplichting en conversie Voor scheiding: fiscale voorziening OP € 258.222 fiscale voorziening NP € 70.157 Totale voorziening € 328.379 Na scheiding en conversie fiscale voorziening OP DGA € 144.346 fiscale voorziening OP partner € 207.977 totale voorziening € 352.323 Verlies BV € 23.944 (grootste oorzaak is vooroverlijdensrisico)

Verevenen van pensioenaanspraken Door verevening en toekenning bijzonder PP wijzigen de opgebouwde aanspraken niet Bij overlijden van de ex-echtgenote gaan de aanspraken terug naar DGA Balanswaardering voor- na echtscheiding fiscaal ongewijzigd

Zelfstandig recht op pensioen Conversie Zelfstandig recht op pensioen Ingangsdatum in principe dezelfde als de DGA (67) Indien eerder of later: actuarieel korten of oprenten Bij overlijden ex-echtgenote gaat niets terug naar de DGA Wijziging van aanspraak: Toestemming nodig van de pensioenuitvoerder (zie jurisprudentie)

Verdeling is dus nooit fifty fifty!! Conversie Verdeling is dus nooit fifty fifty!! Ex-echtgenote wordt dan onderbedeeld (vanwege discrepantie fiscale waardering en wev) Rb Zutphen, 4 september 2002, LJN: AF3874

Afzien door ex-echtgenote Artikel 10c, onderdeel d UBLB Uitgangspunt: partner ziet af van bijzonder PP op echtscheidingsdatum geen verlies van rechten Waarderingsprobleem!! “verplichte” uitruil PP naar hoger OP (o.b.v. WEV) volledig PP bij hertrouwen alleen bij terugruil OP naar PP nieuwe partner, zonder terugruil alleen PP over diensttijd vanaf scheiding

Pensioenverevening is complex Slotsom Pensioenverevening is complex Verevenen en onvoldoende liquide middelen Belastingdienst is te laat op de hoogte Onomkeerbare situaties nieuwe verrekeningsmethode niet meer bespreekbaar

Schakel tijdig expertise in Overleg op tijd met de Belastingdienst Conclusie Schakel tijdig expertise in Overleg op tijd met de Belastingdienst