Euthanasie vanuit medisch standpunt Gent, 21 oktober Dr. Els Lorré Euthanasie binnen de revalidatie medisch oogpunt Gent, 21 oktober 2010 Dr. Els Lorré 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Overzicht Euthanasie binnen de revalidatie: controverse? Evaluatiecommissie euthanasie. Van vraag tot uitvoering. Take home message. 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Euthanasie binnen de revalidatie: controverse? 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Euthanasie en revalidatie: controverse? Terug valide maken herstel Euthanasie Eu: goed Thanatos: dood “genade dood” 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Controverse en weerslag op werking 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Evaluatiecommissie euthanasie 2008-2009 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Verslag evaluatiecommissie 2008-2009 Aantal aangiften: 1526 Actueel verzoek/ wilsverklaring: 97%/ 3% Mannen/ vrouwen: 51%/ 49% 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

te verwachten moment van overlijden 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

diagnose Maligniteit: 79 Evulutieve nm aand: 6 Niet evolutieve nm aand 1 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Diagnose bij overlijden niet binnen afzienbare termijn 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Geraadpleegde arts 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Plaats van overlijden 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

diagnose Maligniteit 79% Evolutieve NM aandoeningen 6% Niet evolutieve NM aandoeningen 1% Traumatisch Niet traumatisch Cardiovasculaire aandoeningen 4% Niet maligne longaandoeningen 3% Neuropsychiatrische aandoeningen 2% 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Van vraag tot uitvoering 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Van vraag tot uitvoering Wetgeving, ingekleurd met persoonlijke ervaring Begeleid door een casus 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

casus Man, 42 jaar MS Spastische tetraplegie Visusstoornissen Complexe sociofamiliale situatie 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Verzoek tot euthanasie Plotse vraag/ reeds galmend door de gangen Luisteren Algemene informatie geven Tijd geven aan de patiënt Als arts, te rade gaan bij jezelf 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Verzoek tot euthanasie Wettelijke voorwaarden Meerderjarige Handelingsbekwaam/ wilsbekwaam Vrijwillig ,duurzaam, herhaald Schriftelijk opgetekend Ernstige ongeneeslijke aandoening Aanhouden, ondraaglijk (fys of psych) lijden 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

procedure Voldoende inzicht in pathologie? Verschillende therapeutische/ palliatieve mogelijkheden overlopen, neveneffecten/ gevolgen bespreken Verzoek bespreken met verzorgend team Verzoek bespreken met de verwanten (mits toestemming van de pt) Consult van 2de en eventueel 3de arts Alle gesprekken en handelingen chronologisch noteren in het dossier 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Verzoek bespreken met “verzorgend team” Wie is dit? Wat wordt meegedeeld? Wanneer? 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Bespreking met verwanten Toestemming van de patiënt De door patiënt aangeduide personen werkwijze 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Gesprekken/ handelingen noteren in het dossier Medisch nursing therapeuten 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Verplichte raadpleging 2de/3de arts Overlijden binnen afzienbare termijn 2de arts raadplegen Verslag toevoegen aan dossier 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Taak van de consulent Is de aandoening ongeneeslijk en ernstig? Is het lijden aanhoudend, ondraaglijk en niet te lenigen? Verzoek vrijwillig, overwogen en herhaald? Niet: uitspraak omtrent principieel standpunt rond euthanasie 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Verplichte raadpleging 2de/ 3de arts Overlijden niet binnen afzienbare termijn 2de arts 3de arts (orgaanspecialist/ psychiater) Verslagen toevoegen aan dossier Wachttijd van 1 maand 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Wat met 1 maand wachttijd binnen de revalidatie Patiënt Heeft pt orde op zaken kunnen stellen? Testament in orde? Afscheid nemen Uitvaart plannen Ruimte voor twijfel/ vragen Nursing/ verzorgende Concrete afspraken rond de uitvoering 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Patiënt in onomkeerbaar coma en er is wilsverklaring betreffende euthanasie Voorwaarden Meerderjarig Wilsverklaring max 5 jaar oud Ernstige ongeneeslijke aandoening Onomkeerbaar niet meer bij bewustzijn 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Procedure Wilsverklaring bespreken met verzorgend team Verzoek bespreken met eventuele vetrouwenspersoon Wilsverklaring bespreken met naasten (aangewezen door vertrouwenspersoon) Gesprekken/ handelingen noteren 2de arts raadplegen/ verslag toevoegen 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Uitvoering van euthanasie Overdosis barbituraten IV of per os Werking Depressie van CZS Hypnose anesthesie Snel werkend Vermeld mogelijkheid stokkende ademhaling 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Eventueel aanvullende medicatie Voor toediening barbituraten Dormicum CAVE paradoxale reactie Na toediening barbituraten myoplegicum 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Arts haalt zelf de medicatie in apotheek Voorschrift Ikv wet dd 28 mei 2002 Arts haalt zelf de medicatie in apotheek Niet-gebruikte geneesmiddelen worden teruggebracht door de arts 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Concreet Waakinfuus Barbituraat: pentothal 2g IV 1 amp, 1 reserve Dormicum: 5mg IV of SC Myoplegicum: Norcuron (niet optrekken met Pentothal!!) 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Praktische uitvoering Waakinfuus tijdig aanleggen Wees tijdig Vragen of patient de euthanasie echt wil Is iedereen aanwezig? Geef ruimte en tijd voor laatste woord, afscheid Maak je onzichtbaar 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Aandacht voor de familie Informatie geven over verloop Rustig en professioneel aanwezig zijn 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Na het overlijden Overlijden meedelen/ condoleren Bevestigen dat dit de wens van de pt is ingewilligd Aanwezigen alleen afscheid laten nemen Alle materiaal meenemen Beschikbaarheid benadrukken nu en later 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

registratiedocument Aangetekend te versturen < 4 werkdagen na uitvoering 2 delen Overlijdensaangifte: natuurlijke dood 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Dagen na overlijden Debriefing binnen team Contact met de familie 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Take home message 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Take home message Vraag voor euthanasie is een recht van de patiënt Euthanasie aanhalen, bespreken binnen bespreking rond levenseinde Bespreking euthanasie vraagt tijd Euthanasie binnen revalidatie vraagt een multidisciplinaire aanpak Persoonlijke bezwaren van een teamlid kunnen euthanasie niet in de weg staan 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré

Dank voor uw aandacht! 21-10-2010 euthanasie in de revalidatie, medisch oogpunt Els Lorré