Brede Evaluatie Katholieke Universiteit Leuven Prof. Kris Van den Branden & Sara Gysen © 2006
alternatieve evaluatie diagnosticeren toetsen permanente evaluatie testen observeren alternatieve evaluatie beoordelen assessment evalueren © 2006
Evalueren? Het verzamelen en beoordelen van gegevens over de aan de doelstellingen van de opleiding verbonden prestaties van de leerder © 2006
Centrale vragen bij evaluatie Waarom willen we evalueren? Waarom hebben we resultaten nodig? Wat willen doen/beslissen adhv die resultaten? WAAROM WAT HOE Welke concrete informatie over de taalvaardigheid van de leerder hebben we nodig? Hoe kunnen we het best die concrete informatie verkrijgen? Hoe komen we dat te weten? © 2006
Evalueren hangt samen met hoe wij onderwijs zien Wat vinden wij belangrijk binnen onderwijs? Waar liggen we wakker van? Wat houdt ons bezig? Waar gaat het om? In de evaluatie bekennen we kleur in WAT ECHT BELANGRIJK IS © 2006
Taalleren en taalonderwijs Taal als middel, en niet als doel op zich Taalvaardig worden om goed te kunnen functioneren in relevante communicatieve situaties Vaardigheid in taal tegenover kennis over taal Aansluiten bij taalgebruik in de realiteit Individuele ontwikkelingslijnen Actieve leerder die leerproces zelf in handen neemt (lesgever is ‘coach’) © 2006
Taalkennis versus taalvaardigheid Geef het verkleinwoord baby: ……………………… duim: ……………………. jongen: ……………………. sok: ……………………….. bal: ………………………… Schrijf een e-mail naar je collega’s en vertel hen over je pasgeboren baby: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… © 2006
TELC, voorbeeldexamen Italiano B2 © 2006
TELC, voorbeeldexamen français B2 © 2006
© 2006
Implicaties voor het evalueren Kennisconstructie is uitgangspunt: de vaardigheid om taal te gebruiken Authentieke of levensechte situaties Leerders als beoordelaars Evalueren tijdens het hele leerproces Capaciteiten in kaart brengen eerder dan tekorten Breed beeld vormen via verschillende soorten evaluatie en observatie Feedback geven © 2006
Het is geen kwestie van alles of niets Van Hoof & Van Petegem, 2002 Het is geen kwestie van alles of niets © 2006
Bultynck, 2004 Bultynck, 2004 © 2006
tester © 2006
© 2006
Voorbeeld 1: leerders als beoordelaars Jullie gaan een artikel schrijven voor een Vlaams reistijdschrift. Het moet gaan over een leuke reisbestemming. Informatie mogen jullie opzoeken in boeken, op internet…. Maar eerst gaan we nadenken hoe zo een artikel eruit moet zien: waaraan moet het voldoen, zodat het tijdschrift jouw artikel zeker zal opnemen, en de lezers het graag zullen lezen? © 2006
Leerders denken zelf mee over evaluatiecriteria Inzicht in taakverwachtingen Relevante en motiverende criteria Inzicht in zwakke en sterke kanten Handvatten om te reflecteren Zelfevaluatie bij receptieve taken Vervolgtaak Zelfevaluatie moet je ‘leren’ © 2006
Reflectiekaart Datum:……………………………………… Docent:…………………… Thema Les:………………………………………………………………… - Dit was te moeilijk: - Dit vond ik makkelijk: - De volgende keer zou ik hierbij hulp willen krijgen: © 2006
Voorbeeld 2: taalvaardigheid TELC, voorbeeldexamen English © 2006
Voorbeeld 3: authentieke situaties CNaVT, voorbeeldexamen PTPB, A2 © 2006
© 2006
© 2006
Voorbeeld 4: capaciteiten Niet beginnen met ’10 op 10’ en dan per fout punten aftrekken Maar een beoordelingsmodel dat succesvol taalgebruik waardeert © 2006
Beoordelingsmodel ‘brief schrijven’ © 2006
© 2006
Voorbeeld 5: observeren Taalgedrag in taken en/of mate van ondersteuning observeren doorheen vergelijkbare momenten Om zicht te krijgen op hoe het leerproces / de ondersteuning evolueert Maar ook Om tijdens het leerproces beter te ondersteunen © 2006
VDAB, observatie-instrument Hoe? Observeren en noteren aan de hand van een observatiefiche per observatiemoment VDAB, observatie-instrument © 2006
A B D C E © 2006 START LUISTEREN/SCHRIJVEN A B D C E LUISTEREN/SCHRIJVEN Luisteren naar één of meer korte dialogen en de info daaruit overbrengen in een voorgestructureerd document LEZEN/LUISTEREN/SCHRIJVEN Een kort berichtje schrijven om iets mee te delen of te vragen (op basis van geschreven of mondelinge info en instructie) START LEZEN/SPREKEN In een gesprek met een medecursist mondeling info rapporteren op basis van een schriftelijke bron LEZEN/SCHRIJVEN Uit korte informatieve tekst(en) info halen en die in een voorgestructureerd document invullen LEZEN/LUISTEREN/SPREKEN In een (telefoon)gesprek vooraf gekende info geven of vragen © 2006
Lesgevers doen al heel veel… Bewuster vergaren, standaardiseren en formaliseren van info over de leerders Verschillende bronnen van info bij elkaar brengen als basis voor een oordeel Evaluatie ter ondersteuning van het leerproces én het onderwijsproces © 2006
Formaliseren door bijvoorbeeld Portfolio Logboek Schema voor permanente evaluatie © 2006
Voorbeeld template schema permanente evaluatie oordeel © 2006
taalportfolio Vlaanderen - Taalportfolio door volwassenen http://www.ond.vlaanderen.be/dvo/volwassenen/taalportfolio/ Nederland - Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie http://trefpunttalen.kennisnet.nl/taalportfolio_bve © 2006
Taalportfolio door volwassenen Taalpaspoort Het taalpaspoort geeft een overzicht van wat je in verschillende talen kan voor wat spreken, schrijven, lezen en luisteren betreft. Er is ook plaats voorzien voor een verwijzing naar eventuele studiebewijzen zoals diploma's en certificaten. Je stelt je paspoort op in drie stappen: na een eerste, vrij algemene inschatting van je talenkennis geef je een meer verfijnde beschrijving van je taalvaardigheid; op basis van de vorige stappen stel je tenslotte je taalpaspoort op. © 2006
Taalportfolio door volwassenen Taalbiografie De taalbiografie bevat twee basiselementen, namelijk een persoonlijk verslag van wat je hebt geleerd en vervolgens je concrete plannen om verder taal te leren. In de biografie geef je aan hoe je je taalbeheersing verworven hebt. Je denkt zelf na over belangrijke ervaringen die hebben bijgedragen om je talenkennis op te bouwen. Op basis van die positieve ervaringen kan je dan nauwkeuriger aangeven wat je in de toekomst wil leren De biografie komt tot stand in twee stappen. Eerst geef je een persoonlijk verslag van hoe je talen geleerd hebt, zowel langs formele als langs informele weg, daarna bepaal je wat je verdere plannen zijn met betrekking tot het leren van taal. © 2006
Taalportfolio door volwassenen Taaldossier In het dossier verzamel je het materiaal dat aantoont dat je verworven hebt wat je in het taalpaspoort en de biografie hebt beschreven. Je kunt hier ook een selectie van je eigen werk opnemen, meer bepaald datgene wat het best je capaciteiten in vreemde talen weerspiegelt. Dat kunnen verslagen, zakelijke brieven of andere correspondentie, cassettes en video's zijn. Uiteraard is het raadzaam dat je je werkstukken geregeld actualiseert. © 2006
Kwaliteitsprincipes voor ‘goed evalueren’ Validiteit Betrouwbaarheid Efficiëntie en praktische haalbaarheid Onpartijdigheid Positieve impact © 2006
© 2006
Videofragment “Billy Elliot” Wat vertelt je dit fragment? Wat zijn je indrukken? © 2006
Waarom dit fragment? Belang van Interactie en communicatie Motivatie Kansen geven als het gaat om evalueren © 2006