presentatie dyslexiebeleid 20 november 2012 RSG Broklede presentatie dyslexiebeleid 20 november 2012

Dyslexie: wat is het? klanken letters/symbolen betekenis

Dyslexie: wat is het? sterke aanwijzingen erfelijkheid invloed leesvaardigheid, spelling en woordenschat, gehoor, spraak, schrijven en handschrift stoornis in het technisch lezen lezen en schrijven kost energie sneller afgeleid ¾ moeite herkennen klankstructuur ¾ moeite snel benoemen van woorden traag leestempo spellend lezen / hoog leestempo door radend lezen problemen met onthouden woordbeelden problemen met luister- en inprentspellingen

Dyslexie: wat is het gevolg? belemmeringen in het onderwijs sociaal-emotionele problemen geen luiheid geen gebrek aan intelligentie geen modeziekte onzichtbare handicap

Wat kan ik doen? wat kan uw zoon/dochter zelf doen? wat kunt u doen? wat kan de school doen?

Wat kan ik doen? wat kan uw zoon/dochter zelf doen? wat kunt u doen? wat kan de school doen?

Wat kan ik doen? toon begrip en heb geduld dyslexie is geen excuus dyslecten moeten harder werken en dat is niet erg 6 is voldoende helpen met plannen en organiseren tekstbegrip en woordenschat vergroten door inzetten van alle zintuigen met beeld en bewegingen stimuleren van maken van samenvattingen stimuleren werken met gratis internetprogramma’s (WRTS) inzetten van beschikbaar oefenmateriaal (muiswerk) lezen in alle varianten thuis stimuleren luisterboeken bij voorkeur samen met boek lezen herhalen, herhalen, herhalen en dat niet erg vinden herhaald lezen en versnellen beïnvloedt de vlotheid stimuleren van stil hardop lezen oefenen van klanken (uitspraak)

Wat doen we eraan? signaleren faciliteren informeren begeleiden

Signaleren signalering gegevens basisonderwijs indien aanwezig analyse onderwijskundig rapport basisonderwijs/ onderzoeksrapport aanmeldingsformulier ouders verklaring! signalering via observatie en toetsing observatie docenten, ouders Taalscreening dictee ‘Het wondere weer’ en stilleestoets ‘Hoe gevaarlijk is een tekenbeet?’ Muiswerktest (indicatie) selectie van leerlingen met problemen advies aan ouders kind te laten onderzoeken

uitslag taalscreening en muiswerktest Bij het dictee gaat het om typische dyslectische fouten en het handschrift. Bij de stilleestoets gaat het om de leessnelheid. De combinatie van deze twee onderdelen plus hetgeen in het dossier van de basisschool zit, kan leiden tot een oproep voor de muiswerktest. De muiswerktest is wederom slechts indicatief. Voor uitleg http://www.muiswerk.nl/do.php?ID=f18cc61d307e5043&src=vo&sti=c9a8886d88e0a38b&usr=2 De ouders krijgen de uitslag per brief. Er zijn drie mogelijkheden: er zijn geen/nauwelijks indicaties er zijn wellicht enkele indicaties, maar onvoldoende voor een aanbeveling er zijn indicaties voor dyslexie en u krijgt een aanbeveling om zoon/dochter te laten onderzoeken door een erkende deskundige

Faciliteren en informeren verklaring (diagnose) erkende deskundige leerling toekenning faciliteiten LVS docenten ouders

Begeleiden wegwijs bijeenkomsten kennismakingscursus Kurzweil docenten individuele gesprekken geen RT op school

Waar lopen leerlingen tegen aan? gebruik maken van mogelijkheden onbegrip van anderen niet snappen hoe werk wordt beoordeeld niet (goed) gehoord/begrepen missen van informatie omdat het te snel gaat moeite met plannen moeite met onderscheiden van hoofd- en bijzaken ik durf niet (leesbeurten, presentaties e.d.) veel zelf vragen en dat bij herhaling

Faciliteiten regulier schoolexamens (SE) gesprek blauwe kaart wijzigingen via afdeling zorg schoolexamens (SE) vanaf 4de formulier eenmalig (nieuw) veranderingen alleen begin schooljaar via afdeling zorg deadline oktober 1ste SE periode centraal schriftelijke examens (CSE) alleen 5 havo en 6 vwo deadline 1 november melding inspectie

Faciliteiten regulier Extra tijd inclusief verlengde pauze luistertoetsen Vergroting (gaat verdwijnen) Aangepaste beoordeling Mondelinge herkansingen Maatwerk (Deel)dispensaties Laptop als schrijfgerei Laptop met spellingscontrole bij toetsen Kurzweil bij toetsen Daisyspeler (gaat verdwijnen)

examenfaciliteiten Schoolexamen extra tijd inclusief verlengde pauze luistertoetsen (samengevoegd) laptop spellingscontrole Kurzweil Centraal eindexamen extra tijd audio ondersteuning daisy (gaat verdwijnen) Kurzweil (sinds 2011, echter ...)

Extra tijd (*) Verlenging pauze luistertoets regulier 20% (10 min) niet voorwaardelijk vorm is niet gestandaardiseerd SE 20% (geen discriminatie: inzetbaar bij alle vakken) CSE 20% (2,5 u = 30 min) (inzetbaar bij alle vakken) Verlenging pauze luistertoets voorwaardelijk alleen bovenbouw dus niet in onderbouw direct afspraak maken ander afnamemoment verlenging pauze 5 seconden toegestaan niet van toepassing

Aangepaste beoordeling regulier niet voorwaardelijk SE en CSE niet toegestaan echter wel laptop met spellingscontrole

Aangepaste beoordeling toetsen gaan niet mee naar huis grote lijn wel gestandaardiseerd lastig dus foutanalyse zeer belangrijk slangetje versus streep docenten verantwoordelijk voor signaleren fouten toetsen klassikaal nabespreken (opletten!) laten verbeteren van fouten (analyse, leren) niet in de les, dan buiten de les (vakhulp e.d.) Beoordeling spelling Ne spellingstoetsen worden afwijkend beoordeeld geen lagere beoordeling dan een 4 spelling in ander geschreven werk ondergeschikt verslagen en overig werk tellen werkwoordspelling fouten wel mee. (zie taalbeleid, de taalsticker)  

Aangepaste beoordeling Beoordeling spelling moderne vreemde talen (MVT) niet fout: letter te veel/weinig, accent te veel/weinig, omdraaiing, geen invloed op correcte uitspraak (fonetisch) mits ... fout: woord is onherkenbaar geworden, woord heeft een andere betekenis Beoordeling grammatica MVT in staat geacht om grammaticale regels te kunnen leren zeker een enkele regel of een zeer beperkt aantal regels fout: grammatica invulopdrachten waarbij een woord wordt teruggevraagd dat uitdrukkelijk bij te leren stof hoort fout: verkeerd voorzetsel, verkeerde vervoeging van een werkwoord, verkeerd toepassen van de naamvallen, hoofdlettergebruik, meervoud

Mondelinge herkansing regulier voorwaardelijk voldoende inzet (voorbereiding, in de les) grote discrepantie vakonderdeel moet zich ervoor lenen niet toegestaan in examenjaar SE en CSE niet toegestaan  

maatwerk Voorbeelden zijn: geen (onverwachte) (lees-/reken)beurten extra uitleg/instructie minder boeken of meer tijd voor het lezen van boeken de plaats in de klas (rustig) gebruikmaken van (formule) (spellings)kaart 'wiskunde‘ taal in gewone woorden uit te leggen 'kale' sommen aan te bieden enz. maatwerk

Dispensaties 1 en 2 havo en 1, 2 en 3 vwo geen deeldispensaties of dispensaties vanaf 3 havo deeldispensatie mogelijk vanaf 4 vwo deeldispensatie en dispensatie mogelijk voorwaardelijk!

havo 3 deeldispensatie alleen Frans en/of Duits actieve opsporing = laten vallen verplicht doorstromen? deeldispensatie Fa en Du gestandaardiseerd (nieuw)

vwo actieve opsporing start in januari 3 vwo aanvraag vóór 1 april in 3 vwo gericht aan directie criteria stoornis in ernstige mate niet oplosbaar door faciliteiten SE en CSE (aanvulling) deskundigenverklaring negatief advies vak (niet aanwezig: evt. deeldispensatie) inzet voor het vak is voldoende (A of B)  consequentie dispensatie (geldt vanaf 4 vwo) vergt discipline leerling ander vak passend in profielkeuze van gelijke studielast passend bij rooster (geen garantie) niet inwisselbaar 

Eigen laptop als schrijfgerei regulier toekomst? voorwaardelijk heel slecht leesbaar handschrift beperkingen motoriek eigen laptop mag niet worden gebruikt voor toetsen eigen verantwoordelijkheid verboden aansluiting netwerk

Laptop als schrijfgerei bij toetsen regulier voorwaardelijk alleen mogelijk op laptop van school reserveren via website invloed op aangepaste beoordeling SE en CSE niet voorwaardelijk per vak aanvragen in plaats van aangepaste beoordeling

Audio Daisy Kurzweil

Daisy Wat is het? voorlezen van (alleen) boeken ingesproken en dus natuurlijke stem speciale hardware daisyspeler programma voor computer speciale software School? geen daisyspelers, wel toestaan regulier: ouders boeken na overleg via dedicon

Kurzweil Wat is het? voorlezen van alles wat omgezet is computerstem geen speciale hardware wel speciale software Kurwzeil 3000 versie 12 School? 10 licenties nieuw: laptops (los van netwerk) voorwaardelijk veel oefening nodig vergt veel capaciteit van school aantoonbare vaardigheden kennismakingscursus aanschaf thuis?

Exameneisen Voor de exameneisen verwijzen wij naar de officiële website voor de centrale examens in het Voortgezet Onderwijs: www.examenblad.nl http://www.examenblad.nl/9336000/1/j9vvhinitagymgn_m7mvi0sgg8bampk_n11vg41h1h4i9qd/virdlf9jjhn8?topparent=vg41h1h4i9qd

www.broklede.nl www.balansdigitaal.nl www.wrts.nl www.teach2000.nl www.lexima.nl www.dedicon.nl www.handicap-studie.nl c.van.den.heuvel@broklede.nl

Contact Vragen en opmerkingen Carla van den Heuvel   Vragen en opmerkingen Carla van den Heuvel Dinsdag en donderdag c.van.den.heuvel@broklede.nl