Dordrecht Digitaal ICT en de Stad

Start presentatie

The best way to predict the future is to create it (Peter F. Drucker)

Dordrecht Digitaal ICT en de Stad

1. Visie 2. Aanleiding 8. ICT en overig Inhoudsopgave 7. ICT en zorg 3. ICT en de burger 4. ICT en bedrijven 5. ICT in de wijk 6. ICT en onderwijs 9. Programma

Visie

Visie ICT en de Stad  In 2010 is sprake van een aantrekkelijk woon- en vestigingsklimaat voor burgers, bedrijven en instellingen.  ICT-voorzieningen dragen in sterke mate bij aan dit aantrekkelijke klimaat en scheppen de noodzakelijke randvoorwaarden voor deelname aan de moderne informatiemaatschappij.  In 2010 zijn alle woningen, bedrijven en non-profit instellingen aangesloten op een toekomstvaste ICT-infrastructuur. Visie

ICT en wonen  In de Woonvisie Drechtsteden: “…wordt gestreefd naar een kernvoorraad die kwantitatief toereikend is, maar bovenal kwalitatief hoogwaardig, gevarieerd en toegesneden op de toekomst”.  De aanwezigheid van een toekomstvaste ICT-infrastructuur is een noodzakelijke randvoorwaarde voor deelname aan de informatiemaatschappij en daarmee een noodzakelijke randvoorwaarde voor een attractief woonmilieu.  In 2010 zijn alle woningen aangesloten op een toekomstvaste ICT-infrastructuur.  De aanwezige infrastructuur faciliteert en stimuleert gebruik en aanbod van breedbandinternet, telefonie, televisie, video- on-demand, teleleren, telezorg, domotica en telewerken. Visie

ICT en bedrijven  Shipping Valley: “…in 2015 is de regionale economie van de Drechtsteden ingrijpend veranderd. De nieuwe economie bestaat uit een versterkte clustering van kennis-, technologie- en productontwikkeling en productie-activiteiten in de speerpuntsectoren maritieme metalectro, ICT-sector en creatieve logistieke sector”.  De aanwezigheid van een toekomstvaste ICT-infrastructuur op bedrijventerreinen is een noodzakelijke randvoorwaarde voor een goede concurrentiepositie van ondernemingen in het algemeen en voor ondernemingen in de logistieke- en ICT- sector in het bijzonder.  In 2010 zijn alle bedrijventerreinen voorzien van een toekomstvaste ICT-infrastructuur en digitaal park- management. Visie

ICT in de wijk  Prettig wonen, in een mooie en schone omgeving, in een wijk waar je je thuis voelt. Een wijk die schoon, veilig, groen en gezellig is. En die voldoende voorzieningen biedt zoals winkels, zorg, onderwijs, speelplaatsen en recreatie. Een wijk waarin bovendien de verschillende bevolkingsgroepen goed met elkaar omgaan.  In 2010 leveren multifunctionele wijkcentra met digitale trapveldjes, internetzuil met toegang tot gemeentelijke diensten en een wijkwebsite als laagdrempelig communicatiemiddel tussen burger en overheid en burgers onderling, een bijdrage aan de sociale cohesie in de stad.  In 2010 komt het internetgebruik in Dordrecht minimaal overeen met het gemiddelde van de G30. Visie

ICT en onderwijs  In 2010 worden de mogelijkheden van ICT binnen het onderwijs optimaal benut, waardoor een betere aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt en onderwijs en maatschappij is gerealiseerd.  Er is sprake van een functioneel en fysiek onderwijsnetwerk. Door centraal beheer van techniek en ICT-voorzieningen, wordt ICT binnen de onderwijsprogramma’s efficiënter en effectiever ingezet. Visie

ICT en zorg  In 2010 is sprake van een samenhangend zorgaanbod. De zorgconsument heeft d.m.v. één webportaal toegang tot alle relevante medische informatie en zorgaanbieders.  In 2010 worden in de zorgsector mensen en middelen efficiënter ingezet door, daar waar mogelijk, steeds meer zorg op afstand aan te bieden.  De aanwezigheid van een breedbandige ICT-infrastructuur in de gehele stad faciliteert de ontwikkeling en inzet van domotica, on- line consulten, monitoring op afstand en andere vormen van telezorg. Visie

Aanleiding

De Gemeente Dordrecht ontwikkelt een integrale ICT-visie. Deze integrale visie behandelt vier aandachtsgebieden: ICT en de Stad Interne dienstverlening Externe dienstverlening Communicatie met de burger Het E-government programma geeft voor een deel al invulling aan de visie. Aanleiding

De Gemeente Dordrecht ontwikkelt een integrale ICT-visie. Deze integrale visie behandelt vier aandachtsgebieden: ICT en de Stad Interne dienstverlening Externe dienstverlening Communicatie met de burger E-government programma’s Het E-government programma geeft voor een deel al invulling aan de visie. Aanleiding

De visie Dordrecht Digitaal geeft invulling aan het aandachts- gebied ICT en de Stad ICT en de Stad Dordrecht Digitaal Aanleiding

In Dordrecht Digitaal aandacht voor de vragen:  Biedt de stad voldoende ICT-voorzieningen om uniek, aantrekkelijk en leefbaar te zijn?  Welke ICT-voorzieningen (zowel infrastructuur als diensten) kunnen bijdragen aan de gewenste ontwikkeling van de stad?  Welke gemeentelijke rol is minimaal nodig om de ontwikkeling van deze voorzieningen op gang te brengen?  Waar liggen de raakvlakken met gemeentelijke taken en doelstellingen?  Welke rol wil de gemeente Dordrecht spelen? Wat is het ambitieniveau? Aanleiding

Welke rol kan de gemeente spelen?  Geen rol gemeente laat ontwikkelingen volledig aan de markt over  Aanjager stimuleren & inspireren van derden  Vraagbundelaar partijen bij elkaar brengen; markt neemt het over  Investeerder gemeente wordt (mede) eigenaar Aanleiding

Welke rol wil de gemeente spelen?  Hangt af van ambitie  Hangt af van de mate waarin de markt faalt  Hangt af van de haalbaarheid van projecten Afhankelijk van deze factoren kan de gewenste rol van de gemeente per situatie verschillen. In situaties waar de ambitie hoog is en de markt in sterke mate faalt, mag de rol van (mede)investeerder niet worden uitgesloten. Aanleiding

ICT-infrastructuur

De internet-hype van de jaren ’90 is voorbij maar:  ICT is overal  Gebruik ICT wordt frequenter  Gebruik ICT wordt intensiever  Behoefte aan een toekomstvaste ICT-infrastructuur groeit ICT-infrastructuur

Het internetverkeer groeit exponentieel ICT-infrastructuur

Als gevolg van deze groei worden vanaf 2007 de grenzen van de huidige technieken bereikt ICT-infrastructuur

Een toekomstvaste ICT-infrastructuur is:  Breedbandig > 10 Mbit symmetrisch  Betrouwbaar Bij storingen moet snel een back-up verbinding tot stand kunnen komen  Schaalbaar De capaciteit moet opgeschaald kunnen worden zonder extra graafwerk  Open voor iedere aanbieder toegankelijk tegen gelijke condities zodat afnemer vrije keuze heeft ICT-infrastructuur

Alternatieve infrastructuren:  (A)DSL is een mooie tussenoplossing maar bij huidige groei dataverkeer worden de grenzen van dit soort technieken bereikt vanaf  COAX heeft iets meer potentie maar moet ook analoge en digitale TV doorgeven, bovendien deel je capaciteit met meerdere gebruikers.  Wireless technieken zijn geschikt voor dunbevolkte gebieden en voor access in- en om het huis/kantoor maar op termijn niet geschikt voor een breedbandig stedelijk netwerk met volledige dekking.  Glasvezel is een factor 100 breedbandiger dan bovengenoemde technieken en daarmee de meest geschikte kandidaat voor een toekomstvast stedelijk netwerk dat niet alleen internet maar ook TV en telefonie het gebouw binnen brengt. Bovendien blijft voldoende capaciteit beschikbaar voor allerlei (nieuwe) aanvullende diensten zoals teleleren, telezorg, video-on-demand enz. ICT-infrastructuur Van de beschikbare technieken is glasvezel de meest toekomstvaste infrastructuur

Glasvezel voorziet niet alleen in behoefte a.g.v groeiende data-communicatie maar faciliteert ook de ontwikkeling van additionele diensten die bijdragen aan het vestigingsklimaat:  Supersnel internet, telefonie en TV over 1 infrastructuur voor een aantrekkelijke prijs  Uitbreiding digitale dienstverlening gemeente  Economische ontwikkeling: telewerken, ICT-gerelateerde bedrijvigheid  Kansen in de wijk: sociale cohesie  Kansen voor onderwijs op maat: teleleren  Kansen voor zorgsector: telezorg en domotica  Veiligheid: cameratoezicht  Kenniseconomie: hoewel lang niet alle informatietoepassingen een breedbandverbinding vergen, blijken internetgebruikers substantieel meer informatie te verzamelen naarmate men de beschikking heeft over een snellere, meer breedbandige verbinding. ICT-infrastructuur

De ontwikkeling van glasvezelnetwerken bevindt zich in een impasse:  Het gaat slecht in de telecomsector en ook investeerders bouwen hun beleggingen in ICT af, na het barsten van de internet-bubble  Gevestigde telecom- en kabelbedrijven hebben veel geïnvesteerd in oude technologie  Er is nog niet veel vraag naar echte breedband  Het gaat om hoge aansluitkosten (met name graven)  Investeringen hebben een terugverdientijd die buiten de investeringshorizon van de telecomsector valt ICT-infrastructuur

Als er voldoende vraag naar glasvezel is, zal de markt wel in beweging komen maar:  Geen enkele marktpartij zal op eigen initiatief, zelfstandig een stad volledig voorzien van een breedbandige infrastructuur.  De markt zal zich concentreren op de meest aantrekkelijke delen waardoor een nieuwe digitale tweedeling kan ontstaan.  De marktpartij die als eerste investeert, zal zeer waarschijnlijk een monopoliepositie verkrijgen. Dit belemmert ontwikkeling en aanbod van diensten door derden.  Zonder overheidsbemoeienis komt geen gewenste ontwikkeling op gang. ICT-infrastructuur

Conclusies:  De behoefte aan een toekomstvaste ICT-infrastructuur groeit.  Glasvezel is de beste optie voor een dekkend stedelijk netwerk.  Glasvezel faciliteert bovendien de ontwikkeling van additionele diensten die bijdragen aan het vestigingsklimaat.  Zonder bemoeienis overheid ontstaat een monopolie op het netwerk.  Zonder bemoeienis overheid ontstaat een digitale tweedeling; het netwerk zal niet dekkend zijn.  Om een toekomstvaste ICT-infrastructuur voor iedereen te kunnen realiseren, is bemoeienis overheid dus gewenst. ICT-infrastructuur

ICT en de burger

ICT-gebruik consument ICT en de burger Chatten MP3-tjes Games Digitale video Digitale fotografie Digitale televisie Video on demand E-loket gemeente E-learningTelebankieren E-commerce Telewerken

ICT gebruik burger  Voor de ontwikkeling van de stad is het van vitaal belang dat haar inwoners aansluiting hebben en houden op de informatiemaatschappij.  Het ICT-gebruik van de consument wordt frequenter en intensiever. Dit blijkt o.a. uit de sterk groeiende penetratie van ADSL.  De behoefte aan een breedbandige, toekomstvaste ICT- infrastructuur neemt toe. Glasvezel is de meest toekomstvaste technologie.  De markt is zeer terughoudend m.b.t ontwikkeling van glasvezel naar ieder huis. Zonder bemoeienis overheid ontstaat een monopolie op het netwerk en zal geen sprake zijn van stedelijke dekking. ICT en de burger

Aanbeveling ICT en burger:  Onderzoek haalbaarheid van glasvezel tot de meterkast  in samenwerking met KPN en UPC  in samenwerking met andere marktpartijen en corporaties  Onderzoek welke investering gemeente minimaal nodig is om de impasse te doorbreken  Wanneer mogelijkheden en condities geïnventariseerd zijn, kan het College van B&W een definitief standpunt innemen t.a.v. ambitie en gemeentelijke rol in de ontwikkeling van een glasvezelnetwerk ICT en de burger

ICT en bedrijven

ICT-gebruik bedrijven ICT en bedrijven Ketenintegratie Beveiliging Shared services Externe data-opslag E-commerce Park management Video conferencing Ondernemers loket WebsiteTelebankieren Telewerken

ICT-infrastructuur bedrijven  Ook het ICT-gebruik van bedrijven wordt frequenter en intensiever.  De behoefte aan een breedbandige, toekomstvaste ICT- infrastructuur neemt toe.  Dit geldt zeker voor één van de speerpuntsectoren uit Shipping Valley: de logistieke sector.  90% van het lokale bedrijfsleven ziet de aanwezigheid van glasvezel op bedrijventerreinen als een positieve bijdrage aan het vestigingsklimaat.  Glasvezelnetwerken faciliteren digitaal parkmanagement:  (camera)beveiliging en gebouwenbeheer  Gezamenlijk serverpark met helpdesk en technisch beheer  Ketenintegratie, cargoplanning, logistieke netwerken  Centraal inkopen van internettoegang en telefoontikken ICT en bedrijven

ICT-gebruik bedrijven  Het innovatief vermogen van een onderneming is bepalend voor het succes van de onderneming. ICT maakt daar een belangrijk onderdeel van uit.  91% van het lokale bedrijfsleven verwacht dat ICT de komende jaren een (nog) belangrijkere rol gaat spelen.  Efficiënte inzet en kennis van ICT is een belangrijke factor voor de economische ontwikkeling van stad en regio.  Gemeente moet een actievere rol spelen in het stimuleren van het ICT-gebruik en het ontwikkelen van kennis van ICT bij bedrijven. ICT en bedrijven

Aanbeveling ICT en bedrijven:  Onderzoek haalbaarheid van glasvezel op bedrijventerreinen  in samenwerking met KPN en UPC  in samenwerking met andere marktpartijen en corporaties  Uitgangspunt is de rol van aanjager en vraagbundelaar  Stimuleer het ICT-gebruik in het MKB door middel van ICT- workshops en een digitaal ondernemersloket ICT en bedrijven

ICT in de wijk

Wijkwebsite  Een wijkwebsite kan de sociale cohesie binnen een wijk stimuleren:  Bewoners kunnen zelf ‘meebouwen’ aan de site d.m.v. persoonlijke pagina’s. Hierdoor ontstaat een kleurrijk beeld van de wijk en haar bewoners.  Er ontstaan contacten tussen bewoners variërend van het uitwisselen van mp3-tjes tot een virtuele marktplaats.  Er ontstaat een lokale markt voor basale voorzieningen zoals het uitlaten van honden, oppasservice, de digitale agent (onderlinge waarschuwingen bij inbraken)  Een wijkwebsite kan het wijkwerk stimuleren:  Activiteiten in de wijk zijn voor iedereen via de site te volgen en stimuleren deelname.  Het biedt een laagdrempelige vorm van communicatie tussen wijkbureau en burger.  Het biedt mogelijkheden tot interactieve beleidsvorming. ICT in de wijk

Voorwaarden voor een wijkwebsite:  De gemeentelijke website biedt nu al per wijk informatie voor bewoners. Deze wijkportals verstrekken met name gemeentelijke informatie en zijn daardoor in sterke mate aanbodgericht en statisch. Er wordt wel geïnformeerd maar niet echt gecommuniceerd.  Een goed opgezette wijkwebsite:  Is vraaggeoriënteerd i.p.v. aanbodgestuurd  Is dynamisch i.p.v. statisch  Bevat niet alleen bijdragen van gemeente, maar ook van bewoners, instellingen, bedrijven en verenigingen uit de wijk.  Om de digitale kloof te dichten en het gebruik van de wijkwebsite te stimuleren is het van belang dat er een kennisinfrastructuur aanwezig is. Digitale trapveldjes bieden een goed platform om de benodigde scholing aan te bieden. ICT in de wijk

De digitale kloof  Het PC-bezit en het internetgebruik in Dordrecht lopen achter bij het landelijk gemiddelde.  Met name in de achterstandswijken dreigt de burger de aansluiting op de moderne informatiemaatschappij te missen.  De aanwezigheid van digitale trapveldjes kan bijdragen aan het dichten van deze digitale kloof en bovendien de sociale cohesie in de wijk stimuleren.  De ontwikkeling van digitale trapveldjes moet worden afgewogen tegen alternatieve instrumenten zoals:  Subsidiëren ICT-cursussen bij bestaande instellingen  Subsidiëren PC-aanschaf en/of internettoegang voor minima ICT in de wijk

Aanbevelingen ICT in de wijk  Ontwikkel een wijkwebsite die vraaggestuurd en dynamisch is, en mogelijkheden biedt tot laagdrempelige communicatie tussen burger en (gemeentelijke) instellingen die werkzaam zijn in de wijk.  In Wielwijk is een digitaal trapveld operationeel. Gebruik de ervaringen opgedaan met deze pilot om een afweging te maken tussen verdere ontwikkeling van trapveldjes enerzijds en de inzet van alternatieve (subsidie)instrumenten anderzijds. ICT in de wijk

ICT en onderwijs

 Het vermogen om met ICT om te gaan is even belangrijk als kunnen lezen en schrijven.  De inzet van ICT binnen het onderwijs is voor verbetering vatbaar.  Het gebruik van internet is nog onvoldoende door het ontbreken van ICT-kennis, te weinig faciliteiten en te weinig kennis van techniek en beheer van netwerken.  Met name het primair onderwijs heeft aangegeven behoefte te hebben aan ondersteuning bij de invoering van ICT in het onderwijs. ICT en onderwijs

Kansen ICT en onderwijs  Op het gebied van techniek en beheer zijn grote schaalvoordelen haalbaar.  Samenwerking kan in verschillende gradaties:  Gezamenlijke inkoop hardware en software  Gezamenlijke inkoop internettoegang  Gezamenlijke ICT-afdeling met centrale helpdesk en technische ondersteuning  Door scholen via glasvezel fysiek aan elkaar te koppelen, kan 1 onderwijsnetwerk ontstaan met 1 gezamenlijk serverpark dat alle applicaties voor de aangesloten scholen kan hosten. ICT en onderwijs

Aanbeveling ICT en onderwijs:  Onderzoek de organisatorische en bedrijfseconomische haalbaarheid van een samenwerkingsverband tussen scholen op het gebied van techniek en beheer van ICT. ICT en onderwijs

ICT en zorg

 Als gevolg van de toenemende vraag naar zorg, zal zorg op afstand in de toekomst een steeds belangrijkere rol gaan spelen. De aanwezigheid van een glasvezelnetwerk kan hierin faciliterend werken. De ontwikkeling van telezorg is een taak voor zorgaanbieders en zorgverzekeraars.  Vanuit de patiënt bezien is ketenintegratie in de zorg een wenselijke ontwikkeling. Daadwerkelijke koppeling van gegevensbestanden komt echter moeizaam tot ontwikkeling.  Internet is een belangrijke bron van informatie voor patiënten. Uit onderzoek blijkt dat patiënten ook graag gebruik zouden maken van internet om met hun zorgaanbieders te communiceren (consult, recept etc.) ICT en zorg

Kansen ICT en zorg  Vergaande ketenintegratie in de zorgsector wordt op korte termijn nog niet gerealiseerd.  Een web-portaal van waaruit de patiënt toegang heeft tot zijn verschillende zorgaanbieders, draagt bij aan een samenhangend aanbod van zorg en kan een opmaat naar echte ketenintegratie betekenen. ICT en zorg

Aanbeveling ICT en zorg:  Onderzoek onder zorgaanbieders de bereidheid om samen te werken in een web-based Gezondheidsportaal, waarin de vraag van de patiënt centraal staat. Het portaal dient niet alleen als informatiebron maar vooral ook als laagdrempelig communicatiemiddel tussen patiënt en zorgaanbieder.  De rol van de gemeente is die van aanjager. Bij gebleken belangstelling is de zorgsector zèlf verantwoordelijk voor de ontwikkeling van een dergelijke toepassing. ICT en zorg

ICT en overig

ICT speelt ook een rol met betrekking tot:  Kunst & cultuur  Toerisme  Veiligheid  Verkeer ICT en overig De rol van ICT is hier echter eerder onder- steunend dan leidend.

ICT en kunst & cultuur  De gemeentelijke website heeft een cultuur-portaal dat toegang biedt tot sites van gemeentelijke instanties op het gebied van kunst en cultuur.  Een deel van de collecties van de Dordtse musea is on-line te bezichtigen.  Ook het Stadsarchief wordt in toenemende mate gedigitaliseerd.  Het Dordrechts Museum en het Stadsarchief leggen via de website door middel van praktische opdrachten een goede koppeling tussen hun collecties en het primair en voortgezet onderwijs. ICT en overig

ICT en toerisme  Toeristen zijn steeds meer gemotiveerd om zelf via het internet op zoek te gaan naar bezienswaardigheden en uitgaans- gelegenheden en hun eigen arrangementen samen te stellen.  Via de website van de gemeente wordt toeristische informatie verstrekt. Hier en daar wordt verwezen naar externe sites (Dordt.nl en VVV).  ICT kan intensiever worden ingezet om te verleiden tot bezoek en de verblijfsduur te verlengen. ICT en overig

ICT en veiligheid  Cameratoezicht op kritieke punten kan het gevoel van veiligheid versterken. Daarnaast is gebleken dat het ook bijdraagt aan de bestrijding van straatcriminaliteit.  Verhoging van de veiligheid kan echter nooit alleen met camera’s. Het zal onderdeel moeten vormen van een integrale aanpak met politie, stadswachten, wijkwerk en justitie.  Indien er een glasvezelnetwerk in de stad ligt, is de inzet van camera’s m.b.v. webcam-technologie een betaalbare oplossing. ICT en overig

ICT en verkeer  ICT wordt ingezet ten behoeve van:  VCP & pollers  VRI: Verkeersregelinstallatie  Andere toepassingsmogelijkheden:  DRIP: dynamische route informatiepanelen  DVM: dynamisch verkeersmanagement; drukte meten, signaleren en omleiden. ICT en overig

ICT is binnen deze aandachtsgebieden eerder ondersteunend dan leidend.  Beleid, en de rol van ICT daarin, zal binnen de betreffende sectoren en afdelingen moeten worden ontwikkeld.  Projecten met een meer dan gemiddeld gehalte aan ICT, dienen reeds in de ontwerpfase te worden afgestemd met de programma’s E-government en ICT en de Stad. Zonder afstemming bestaat het gevaar dat mensen en middelen op een inefficiënte wijze worden ingezet, aanwezige kennis niet wordt benut en mogelijke schaalvoordelen niet worden gerealiseerd. ICT en overig

Programma ICT en de Stad

 In de Visie Dordrecht Digitaal is op hoofdlijnen aangegeven hoe ICT-toepassingen en infrastructuur kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van de stad.  Het gaat met nadruk om een visie: een gewenste toekomstsituatie.  De visie doet nog geen uitspraak over haalbaarheid, de rol van de gemeente en de vraag hoe en door wie ontwikkelingen in gang gezet moeten worden.  Om de visie te vertalen naar beleid is het programma ICT en de Stad opgesteld. In het programma wordt dieper ingegaan op nut en noodzaak van bepaalde ontwikkelingen en de gewenste rol van de gemeente. Programma ICT en de Stad

Colofon  Dordrecht Digitaal V2.3, november 2003  Auteur: Roel Esseboom, SO/Beleid  Opdrachtgever: Karel van Hengel, SBC Colofon