Hoofdstuk1 : Nieuwe ideeën. Ontdekkingsreizen Erasmus Renaissance Willem Columbus Barentz
Nieuwe ideeën en ontdekkingen. In dit hoofdstuk gaan we het voornamelijk hebben over de periode 1500 tot 1600.
Hoofdstuk 1.1 Humanisme en Renaissance In de middeleeuwen bepaalde de kerk wat mensen wel en niet mochten doen. De mensen deden wat de gelovigen zeiden, zonder zelf na te denken. Erasmus was ook gelovig, maar hij vond dat mensen zelf moesten nadenken. Het was humaan (menselijk) om zelf na te denken en beslissingen te nemen. Erasmus schreef boeken om zijn ideeën met mensen te delen. Heel veel mensen konden toen niet lezen en schrijven. Het bekendste boek van Erasmus is: ‘Lof der Zotheid’, daarin maakt hij mensen met hun bijgeloof en domheid belachelijk. Door het humanisme gingen mensen nadenken over de aarde en het leven. De geleerden uit de oudheid beweerden dat de aarde rond was, in de middel- eeuwen zeiden ze dat de aarde plat was. Mensen gingen twijfelen, zouden de geleerden uit de oud- heid gelijk hebben?
Hoofdstuk 1.1 Humanisme en Renaissance De veranderingen waren niet alleen in het denken van mensen, ook in de kunst veranderde er veel. In de middeleeuwen stond het geloof centraal, ook in de kunst. Kunstenaars wilden vrijheid om kunst te maken, maar moesten zich aan strenge regels van de kerk houden. Daar wilden ze graag van af. Ze keken naar de kunstwerken uit de Griekse en Romeinse tijd, zo wilden zij het ook doen. Deze verandering in de kunst noemen we: Renaissance. Dit woord betekent: herleving of wedergeboorte. Ook in de schilderijen en gebouwen kwamen de nieuwe ideeën naar voren, die lijken opvallende veel op kunstwerken uit de Griekse en Romeinse tijd. Bekijk het volgend filmpje over Desiderius Erasmus: http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20080906_erasmus01
Hoofdstuk 1.2 Reformatie of hervorming Tot de tijd van de nieuwe ideeën was er maar één geloof, het rooms-katholieke geloof. Dit is heel lang zo geweest, tot dat de mensen zelf gingen nadenken over hun leven. De katholieke kerk had strenge regels, daar moesten mensen zich aan houden. Deze regels waren vaak niet terug te vinden in de bijbel. Een goed voorbeeld daarvan zijn aflaten. Dat was een soort briefje dat je kon kopen als je iets verkeerds had gedaan. Mensen dachten dat zij niet gestraft zouden worden door god als zij zo’n briefje hadden gekocht. De kerk werd enorm rijk door het verkopen van aflaten, burgers (gewone mensen) bleven arm. Sommige mensen hadden hier kritiek op, zij vroegen zich af of dit wel eerlijk was. Een van die mensen was de Duitse monnik: Luther. Hij was een intelligente man en kon de bijbel lezen, daar stond niets in over de aflaten. Hij vond het verkoop van aflaten grote onzin, de mensen werden volgens hem bedrogen. Hij maakte dat duidelijk door in 1517 een protest brief te hangen op de deur van de kerk. Luther spijkert een protestbrief op de deur van de kerk.
Hoofdstuk 1.2 Reformatie of hervorming Luther vertelde aan de mensen dat ze geen aflaten moesten kopen, het was allemaal bedrog. Toen de paus (leider van de katholieke kerk), dit hoorde werd hij woest. Luther werd ‘in de ban’ gedaan, iedereen mocht hem doden. Luther vluchtte en dook onder, in die tijd heeft hij de bijbel in het Duits vertaald. Nu konden nog meer mensen de bijbel lezen, en inderdaad, er stond niets in over de aflaten! De macht van de kerk werd steeds minder, meer mensen gingen Luther aanhangen. In Frankrijk deed Calvijn hetzelfde, hij protesteerde net als Luther tegen de kerk. De kerk vervolgde de aanhangers van Luther en Calvijn, zij kregen zware straffen. De boeken van Luther werden verbrand. Uiteindelijk vormden de aanhangers van Luther en Calvijn hun eigen kerk. Omdat zij het eens waren met de protesten tegen de katholieke kerk werden zij protestanten genoemd. Al deze veranderingen binnen het geloof noemen we reformatie/ hervorming Bekijk het volgende filmpje over Luther: http://www.schooltv.nl/beeldbank/clippopup/20071107_luther01
Hoofdstuk 1.3 Ontdekkingsreizen Waarom gingen mensen op ontdekkingsreis?
Hoofdstuk 1.3 Ontdekkingsreizen Het Behouden Huys Bekijk de filmpjes: http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20031127_willembarentsz01 http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20031127_willem barentsz02
Hoofdstuk 1.3 Ontdekkingsreizen 1 = Christophorus Columbus (1492) 2 = Willem Barentsz (1594) 3 = Vasco da Gama (1497) 4 = Bartholomeus Diaz (1486) 5 = Marco Polo (1275) Zo zag de wereldkaart eruit toen Columbus op reis ging. De Houtman en Keyzer waren de eerste Hollanders die zelf om Afrika heen voeren naar Oost- Indië (Indonesië), dit gebeurde tussen 1595-1597.
Belangrijke woorden: Renaissance Reformatie/Hervorming Humanisme (Erasmus, Luther en Calvijn) Protestanten Ontdekkingsreizigers Koloniën Specerijen (kruiden) uit Indië.
samenvatting Voor een samenvatting van hoofdstuk 1 geschiedenis kun je ook kijken op: http://www.watjevanberenlerenkan.nl/7gsh1.pdf Ontdekkingsreizen toen. Ontdekkingsreizen nu.