Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding Beleidsdomein Landbouw en Visserij Ammoniakemissiereductie: Hoe kunnen nieuwe systemen de lijst halen? Emissies uit varkensstallen

‘De Lijst’ 2 •Limitatieve lijst –Enkel systemen vermeld in Bijlage I MB 19 maart 2004 •Dynamische lijst –Nieuwe inzichten & ontwikkelingen –Praktijkervaringen  Wijzigen of schrappen bestaande systemen  Toevoegen nieuwe systemen STALSYSTEMEN VOOR AMMONIAKEMISSIEREDUCTIE (AER)

Lijst stalsystemen voor AER 3 •Updates vanuit de overheid (VLM) •Iedere rechtspersoon •Procedure in Bijlage II MB 19 maart 2004 –Aanvraag- en beoordelingsprocedure –Formulieren voor het Aanvraagdossier –Meetprocedure voor de bepaling van AE van mechanisch geventileerde stallen H OE WORDT DE LIJST AANGEPAST ?

Hoe kunnen nieuwe systemen de lijst halen? 4 1.Administratieve procedures 2.Meetprocedures 3.Aanpak & expertise ILVO I NHOUD

Aanpassing lijst stalsystemen voor AER 5 •Beschrijving systeem −Werkingsprincipes −Energie- & watergebruik, kosten,… •Technische specificaties –Uitvoeringsplannen •Niet beperkt tot NH 3 ! –Ook fijn stof, broeikasgassen, geur –Info eventuele metingen A ANVRAAGDOSSIER

Aanpassing lijst stalsystemen voor AER 6 •Maximaal 4 stappen 1.Administratieve fase = dossier indienen bij VLM 2.Technische fase = beoordeling door Administratief Team (AT) 3.Wetenschappelijke fase = beoordeling door Wetenschappelijk Team (WT) 4.Metingen door erkende meetploeg •Steeds fasen 1&2, soms +3, soms +4 A ANVRAAGPROCEDURE

Aanpassing lijst stalsystemen voor AER 7 •Beoordeling door Administratief Team •Samenstelling –Secretaris –Technische ambtenaren LNE & L&V –Deskundigen uit de sector •Beoordeling o.b.v. expertise –Beperkte afwijkingen t.o.v. bestaande lijst T ECHNISCHE FASE

Aanpassing lijst stalsystemen voor AER 8 T ECHNISCHE FASE Administratief Team Eerste beoordeling Geen beoordeling mogelijk Opname in lijst janee Advies naar Minister Wetenschappelijke Fase

Aanpassing lijst stalsystemen voor AER 9 •Beoordeling door Wetenschappelijk Team •Samenstelling –Zelfde secretaris als AT –Deskundigen ventilatie, emissies, veehouderij •Beoordeling o.b.v. expertise –Grotere afwijkingen & nieuwe systemen –Kwaliteit metingen en meetrapport –Reductiepercentage (50% of equivalent met lijst, nageschakelde technieken 70%) W ETENSCHAPPELIJKE FASE

Aanpassing lijst stalsystemen voor AER 10 W ETENSCHAPPELIJKE FASE Wetenschappelijke beoordeling MetenOpname in lijst janeeMeetploeg

Aanpassing lijst stalsystemen voor AER 11 •Aanvrager zorgt voor –Bouw systeem (steeds MV) –Erkende meetploeg •WT evalueert –Meettechnisch –Afwijkingen standaard LB voorwaarden (voeder, dierbezetting, gezondheid, gedrag, geslacht, stalklimaat, mestsamenstelling,…) – Definitief advies F ASE 4: M ETINGEN

Aanpassing lijst stalsystemen voor AER 12 •Doel: bepalen Emissiefactor (kg NH 3 /jaar/DP) •Emissiemetingen –Continu meten ammoniakconcentratie (AC) –Continu meten ventilatiedebiet (VD) •Meetmethoden ILVO & KUL ( ) –Klassieke meetduur –Verkorte meetduur M EETPROCEDURE AMMONIAKEMISSIE

Meetprocedure ammoniakemissie 13 •Fotoakoestische gasanalyser –Continumetingen –Compensatie voor waterdamp en CO 2 –Regelmatige verificatie en kalibratie •Bemonsteringseenheid –8 locaties met teflon aanzuigslangen –Verwarmingslinten (condensatie!) –Pomp en kleppensysteem (spoeltijden!) M ETEN VAN DE AMMONIAKCONCENTRATIE

Meetprocedure ammoniakemissie 14 •Geijkte vrijdraaiende meeturbines (=D koker) •Drukverschilmetingen + ijkkurve ventilator M ETEN VAN HET VENTILATIEDEBIET

Meetprocedure ammoniakemissie 15 •Klassieke methode –Continu meten AC en VD –2 groeiperioden waarvan 1 in zomer •‘Verkorte methode’ –Continu meten VD, T, dierparameters,… –Gans jaar –10-tal dagen ook NH 3 -metingen –Modellering i.f.v. diercategorie (max. fout 5%) M EETDUUR

Aanpak ILVO 16 •Gesprekken •Kritische analyse –Bottlenecks –Expertise onderzoekspartners –Feedback & overleg •Advies •Deelprojecten bottlenecks •Volledige meetcampagne (ILVO/VITO) −Tussentijdse rapportage

Aanpak ILVO 17

Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek Eenheid Technologie & Voeding Beleidsdomein Landbouw en Visserij 09/