WELKOM Studiedag BuSO OV 1 - 2 Ontwikkelingsgericht werken Vrijdag 15 januari 2010 KHBO BRUGGE DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Voorstelling programma 9.00 – 9.30 Onthaal met animatie Met dank aan Chris Vandenberghe en Marlies Leplae (BuSO De Lovie Poperinge) 9.30 – 10.15 Verwelkoming Toon Ducatteeuw Op weg met mensen met mogelijkheden Hans Buyle Samen Wijs Geert Buffel DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Voorstelling programma 10.15 – 10.30 Verplaatsing naar lokalen Zie sticker op en plan in map met locatie. Letter = blok 1ste cijfer = verdiep laatste 2 cijfers = lokaal nr 10.30 – 11.45 Workshops Met dank aan allen die deze verzorgen! 11.45 – 13.15 Middagmaal In Cafetaria naast Aula in khbo Zie bon in map voor buffet DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Voorstelling programma 13.15 – 14.30 Workshops Zie sticker op en plan in map met locatie. 14.30 – 14.45 Verplaatsing naar lokalen 14.45 – 16.00 Workshops 16.00 Einde studiedag DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

OP WEG MET MENSEN MET MOGELIJKHEDEN Hans Buyle DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

ZORG voor personen met een beperking Maatschappelijke vragen: Wie zal de zorg op zich nemen? Hoe gaan we om met de hulp voor deze mensen in de maatschappij die steeds ingewikkelder en veeleisender is? Hulp bij organisatie en verantwoord keuzes maken is aan de orde. DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Visie op personen met een beperking Van verwaarlozing… naar liefdadigheidsmodel ‘kloosterorden zorgen voor zwaar gehandicapten’ DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Visie op personen met een beperking Van medisch model… ‘de medische wetenschap zoekt verborgen voor de buitenwereld naar genezing, medicatie voor deze patiënten, geestelijk en lichamelijk gehandicapten’ naar ontwikkelingsmodel… ‘bouw scholen en sluit gevangenissen’ ‘ook de moeilijk lerende en opvoedbare mens kan basisvaardigheden leren’ DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Visie op personen met een beperking Van interactie-, integratie-, nomalisatiemodel… ‘lichaam en geest werken samen’ ‘verzorger treedt in relatie met persoon met een handicap’ ‘de maatschappij moet met hen leren leven’ ‘het welzijn van de totale mens in de relatie met zijn omgeving, waarbij ook aan de omgevingsragen worden gesteld’ DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Visie op personen met een beperking naar emancipatiemodel met een pluriforme communicatieve kijk… ‘de kwaliteit van het bestaan is belangrijk’ ‘de mens voor wie gehandeld wordt, spreekt mee, zijn of haar mogelijkheden mogen gezien, gekend worden, tot hun recht komen’ ‘Wat kan ik betekenen voor deze mens zodat ook deze mens vreugde kan beleven aan zijn mens-zijn’ (D.Timmers-Huigens 2000) DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Visie op onderwijs in BuSO OV 1 en 2 Het emancipatidenken biedt een nieuw denkkader: ‘het burgerschapsparadigma’ Gelijke rechten en sociale verbondenheid Zelfrealisatie Zelfbeschikking Participatie DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Vertaling van het ‘burgerschapsparadigma’ Ze geven zelf vorm en inhoud aan hun leven als gelijkwaardige burger. Relaties Wonen Werken Vrije tijd Belang van: Zelfcontrole, zelf keuzes maken en handelen Met de nodige ondersteuning! DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Vertaling van het ‘burgerschapsparadigma’ Ondersteuning! Gericht op MOGELIJKHEDEN Op positieve ontwikkeling Vandaar onze bedoeling om ontwikkelingsgericht onderwijs aan te bieden. DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Vertaling van het ‘burgerschapsparadigma’ Ondersteuning! Kwalitatief goede ondersteuning volgens de behoeften voor een goede kwaliteit van leven. DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Vertaling van het ‘burgerschapsparadigma’ Van integratie… ‘Mensen met een beperking wonen,werken en recreëren temidden van mensen zonder beperking. Ze maken gebruik van diensten en voorzieningen. Ze worden als sociaal gelijkwaardig en als gerespecteerd partner in sociale relaties gezien.’ DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Vertaling van het ‘burgerschapsparadigma’ naar inclusie… ‘Mensen met een beperking kunnen zonder voorwaarden leven en participeren in de samenleving. Iedereen is uniek of anders en een standaardnorm kun je niet stellen. Het uitgangspunt is acceptatie van diversiteit!’ En dit is meer en meer gedachtengoed in onderwijs, zorg, wonen, werk, vrije tijd,… DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Maximale persoonlijkheidsontwikkeling in relatie met de samenleving Vertaling van het ‘burgerschapsparadigma’ in de ontwikkelingsdoelen voor OV 1en 2 Uitgangspunten: Maximale persoonlijkheidsontwikkeling in relatie met de samenleving Met grote aandacht voor: Communiceren Autonoom handelen en denken Participeren DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Opdracht voor het onderwijs! Vertaling van het ‘burgerschapsparadigma’ in de ontwikkelingsdoelen voor OV 1en 2 Competenties ontwikkelen op vlak van: Psychomotoriek Cognitie Sociaal-emotionele Deze competenties zijn nodig voor functioneren en participeren in relevante contexten van wonen, werk en vrije tijd. Opdracht voor het onderwijs! DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Vertaling van het ‘burgerschapsparadigma’ in het handelinsplan van de jongere We worden uitgenodigd om onze beeldvorming op de jongere en zijn of haar ontwikkeling te verruimen. Van groot belang is zicht te krijgen op mogelijkheden van de jongere. Doelen worden gesteld in functie van de ontwikkeling van de jongere. DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

We richten ons op positieve kenmerken Zoeken naar de sterke kanten Vertaling van het ‘burgerschapsparadigma’ in het handelinsplan van de jongere We richten ons op positieve kenmerken Zoeken naar de sterke kanten Perspectief bieden: wat goed gaat, bouwen we verder op Positieve aspecten benoemen betekent niet verbloemen. (Pameijer 2007 Handelingsgericht werken) DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Mogelijkheden; enkele voorbeelden Vertaling van het ‘burgerschapsparadigma’ in het handelinsplan van de jongere Mogelijkheden; enkele voorbeelden ‘Jongeren met een beperking… ja maar wel… sociaal vaardig, behulpzaam, met een goede woordenschat, met intellectuele capaciteiten, met sterk concentratievermogen, met belangstelling voor dieren, natuur, muziek en specifieke vaardigheden zoals tekenen, sporten,…’ Problemen serieus nemen maar het positieve benadrukken en van daaruit zoeken naar onderwijs- en opvoedingsbehoeften. DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Mogelijkheden: enkele voorbeelden Vertaling van het ‘burgerschapsparadigma’ in het handelinsplan van de jongere Mogelijkheden: enkele voorbeelden ‘Sociaal onvaardig maar wel zéér sportief,…’ Via teamsport sociale vaardigheden verbeteren. ‘Interesse in automechaniek en niet in lezen’ Via teksten over auto’s lezen bevorderen. Leuke en sterke kanten in kaart brengen. (talenten, interesses) En zo op weg naar een succesvolle aanpak! DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Mogelijkheden: enkele voorbeelden Vertaling van het ‘burgerschapsparadigma’ in het handelinsplan van de jongere Mogelijkheden: enkele voorbeelden Alle jongeren kunnen communiceren over hun eigen interesses, talenten, behoeften. Geef hen de kans om samen een leer-werk-vrijetijdsplan op te stellen. Hun mening over de problemen en de wensen voor de oplossing ervan doen ertoe! (Pameijer 2007) Jongeren zijn gemotiveerd, hebben plezier en vertrouwen! DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

SAMEN WIJS Geert Buffel DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

professionele leergemeenschappen De studiedag ‘ontwikkelingsgericht werken’ naar een meerwaarde vanuit de visie van : professionele leergemeenschappen ( E. Verbiest, samen wijs, bouwstenen voor professionele leergemeenschappen in scholen, Garant, 2004) DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

WAT ? Samen leren over de onderwijspraktijk met de expliciete bedoeling die te verbeteren… Onderwijsprofessionals staan centraal (leraren en leiding)… We doen dit ten voordele van onze leerlingen… DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

(E Verbiest, samen wijs, p. 41) WAAROM ? ‘Vele grootschalige vernieuwingen, waarbij innovaties op alle scholen op dezelfde wijze werden uitgezet, bleken weinig succesvol. Ondanks alle inspanningen die men leverde, is de evaluatie van onderwijsvernieuwingen niet mals… (E Verbiest, samen wijs, p. 41) - Klassikaal les - Weinig overleg en samenwerking Heel wat kinderen (jongeren) gaan niet graag naar school Er is nauwelijks sprake van differentiatie ( misschien zijn wij wel de voorlopers ?) …. DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Professionele leergemeenschap als meerwaarde : Uitvoerende of actieve professional: jullie moeten voortdurend nadenken, interpreteren, keuzes maken in hun context ; onderwijs wordt in de klas gemaakt… de leerkracht doet ertoe (HGW) Onderwijsvernieuwingen die ver af staan van jullie opvattingen (persoonlijk referentiekader ) over goed onderwijs, worden moeilijk aanvaard. Wat met de bruikbaarheid ; er is veel WAT maar weinig HOE je het moet doen… onderwijsbehoeften (HGW) Je krijgt het gevoel dat door de kennis van ‘de experts’ je eigen praktijkkennis niet meer belangrijk is en de motivatie weg is om je te blijven professionaliseren… DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Vandaar : Een professionele leergemeenschap neemt de praktijkkennis en de kwetsbaarheid ervan als uitgangpunt om dit te stuwen naar reflectie. We doen dit liefst in de vorm van samen leren, binnen de school om uiteindelijk tot vernieuwingen te komen. De wenselijke situatie is dat professionele leergemeenschappen er één is van voortdurend ‘onderzoek’ en verbetering.( uit leerkracht-veerkracht , p. 76) DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Betekenis voor onze studiedag : Bekijk en beluister actief de workshops en koppel ze aan je persoonlijk referentiekader… Doe aan kritische reflectie op jouw praktijkkennis… denk aan kwetsbaarheid en het in onbewust in stand willen houden van …. Misschien is jouw referentiekader, jouw persoonlijke handelingstheorie aan een opwaardering toe… Nog rijker wordt het als je binnen je school elkaars persoonlijke handelingstheorie kent en in dialoog gaat met je collega’s… Misschien krijgt ‘ontwikkelingsgericht werken’ wel een plaats in jouw praktijkkennis of door samen na te denken een plaats in de werking van jullie school… DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE

Vernieuwen is niet stapelen maar puzzelen… Leren is bricoleren…. Vernieuwen is niet stapelen maar puzzelen… DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE