Inleiding Bron: Fernando Savater Ethiek voor Amador Inleiding Bron: Fernando Savater

NIETNULSOMHEID !? betekenis van leven ? Ethisch handelen: Streven naar 1. probeer niet te falen 2. als je faalt, geef niet op Het is geen exacte wetenschap Ethisch handelen: Streven naar NIETNULSOMHEID !?

Nulsomspel Een nulsomspel is in de speltheorie een spel waarbij de opbrengst een constante waarde heeft. Als een speler wint, moeten de andere spelers evenveel verliezen: er is maar 1 buit te verdelen. Een voorbeeld is de schaakpartij, deze kan op drie manieren eindigen: 1-0, ½-½, of 0-1; in alle gevallen is de som van de scores gelijk. Tegenwoordig is in de voetbalcompetitie een partij voetbal geen nulsomspel meer: een remise levert beide partijen samen minder op (1 + 1 = 2) dan een overwinning (3 + 0 = 3). Dit heeft dan ook gevolgen voor de te gebruiken strategie (en dat was de bedoeling van de voetbalbond - agressiever, meer aanvallend spel).

HET PROBLEEM VAN NIET-NULSOMHEID Niet-nulsom-spellen hebben twee eigenschappen - twee soorten valkuilen - die instinctieve terughoudendheid eisen. * vals spelen, en *parasitisme. Speltheoretici noemen dit 'liftersgedrag' : niets bijdragen tot de koek van de positieve sommen die door collectieve actie wordt gebakken, maar vrolijk een portie mee-eten).

NIETNULSOMEHID vereist : vertrouwen in jezelf je leven is voor groot deel wat jij wilt in zelfbeschikking goed of slecht keuze creatief & wij kunnen fouten maken dieren hebben geen keuze vb termieten mens kan van alles worden; een bij alleen een bij in liefde mede menselijkheid

NIETNULSOMEHID vereist : vrijheid vrijheid is geen filosofie of idee! Leven kan niet 'geleefd worden' door herhaling van patronen. De mens is enige dier dat verveeld kan zijn, ontevreden en zich uit paradijs gestoten voelen. E. Fromm DOE WAT JE WILT! realiseer je wel wat je doet neem ander serieus steen die gegooid is, kan niet terug! Empathie: wat voelt de ander ?

keuze: niet wat ons overkomt wel, hoe we er mee omgaan motieven regels & gewoonten van buitenaf Actie is nooit goed omdat regel is gevolgd! Ze vervangen nooit pers. verantwoordelijkheid

Bezittingen vreugde dingen integriteit & authenticiteit sluiten MENSEN uit genoeg is genoeg kunnen ons bezitten vreugde moraliteit carpe diem: verstandig belangrijkste in leven het gevoel te leven gematigdheid

verplichting Wees geen imbeciel bij keuzes mens blijft mens L. baculus stok: leunen op dingen bij keuzes kies voor open opties openingen naar andere mensen mens blijft mens wat hij ook doet kan veranderen

Drie redenen om ethisch te leven goed doen geeft een goed gevoel transformeren naar hogere niveaus van bewustzijn ethisch leven creëert een basis voor bewustwording

goed doen geeft een goed gevoel Onethisch gedrag maakt het leven heel gecompliceerd, want leugens moet je goed onthouden. Het geheim voor een gelukkig leven is om zo weinig mogelijk verwikkelingen met negatieve karma’s te hebben. Ethisch leven beperkt de verwikkelingen, houdt je geweten schoon en geeft je een goed gevoel. Ethiek betekent ook je leven eenvoudig en overzichtelijk houden.

2. transformeren naar hogere niveaus van bewustzijn Een ethische houding dwingt je om je te verplaatsen in de gedachtewereld en perspectief van anderen Als we naar de ontwikkeling kijken kunnen we zien dat waar allereerst persoonlijke impulsen onze houding bepalen (=pre-conventioneel) en daarna de normen en waarden van de cultuur (conventioneel) de strakke regels vormen voor ons gedrag. Maar bij een verdere ontwikkeling overstijgt ons ethisch bewustzijn deze kaders (=post-conventioneel), terwijl we tegelijkertijd ze in anderen kunnen waarderen en begrijpen.

3. ethisch leven creëert een basis voor bewustwording Hoger bewustzijn kan een prachtig gevoel van vrijheid geven .... met het gevaar van turbarro (ABC van XYZ). Het gevaar bestaat dat het ego zich super (almachtig) gaat voelen, terwijl hier juist de opening naar autonomie en zelf ontplooiing ligt. Zen noemt dit dan ook de 'poortloze poort'. Ethisch bewustzijn zal op zichzelf niet verlichting geven, maar kan wel helpen om niet meer die dingen te gaan doen die je afleiden van je eigen ontwikkeling.

Bewustzijn en Zorg Bewustzijn en zorg zijn de twee belangrijkste thema's van Integral Life Practice (Ken Wilber). Bewustzijn geeft uitdrukking aan 'Big Mind' en Zorg aan 'Big Heart'. In het nu leven met zoveel bewustzijn en zorg als mogelijk is: Wordt zichtbaar in oprecht gedrag Verhoogt bewustzijn en zorg naar de toekomst   Ethiek is dus niet alleen verbetering van zorg en mededogen. Het geeft ook aandacht aan verhoging van bewustzijn en evolutie in de spiraal.