De aantrekkingskracht van uitzendwerk voor werkgevers De rol van ontslagbescherming Amsterdam, 9 juni 2006 Marloes de Graaf-Zijl

Arbeidscontracten in Nederland  Contract voor onbepaalde tijd  Contract voor bepaalde tijd  Uitzendcontract  Detacheringscontract  Oproepcontract  Freelance

Arbeidscontracten in Nederland Vragen:  Wat is het belang van flexibele arbeidscontracten op de Nederlandse arbeidsmarkt?  Wat maakt de verschillende contracten aantrekkelijk?  Worden de verschillende contracten op verschillende segmenten van de arbeidsmarkt gebruikt?  Op welke arbeidsmarktsegmenten speelt ontslagbescherming een rol?  Wat is de relatie tussen uitzendwerk en ontslagbescherming

Vragen:  Wat is het belang van flexibele arbeidscontracten op de Nederlandse arbeidsmarkt?  Wat maakt de verschillende contracten aantrekkelijk?  Worden de verschillende contracten op verschillende segmenten van de arbeidsmarkt gebruikt?  Op welke arbeidsmarktsegmenten speelt ontslagbescherming een rol?  Wat is de relatie tussen uitzendwerk en ontslagbescherming

Flexibele contracten op de Nederlandse arbeidsmarkt

Vraag 1 Wat is het belang van flexibele arbeidscontracten op de Nederlandse arbeidsmarkt?  De rol van flexibele contracten op de Nederlandse arbeidsmarkt is zeer groot. Kijken naar het aandeel in de totale werkgelegenheid onderschat dit belang. Het aandeel in de ‘hirings’ is meer dan 50%

Vragen:  Wat is het belang van flexibele arbeidscontracten op de Nederlandse arbeidsmarkt?  Wat maakt de verschillende contracten aantrekkelijk?  Worden de verschillende contracten op verschillende segmenten van de arbeidsmarkt gebruikt?  Op welke arbeidsmarktsegmenten speelt ontslagbescherming een rol?  Wat is de relatie tussen uitzendwerk en ontslagbescherming

Karakteristieken arbeidscontracten (Kalleberg e.a., 2000)

Karakteristieken arbeidscontracten (De Graaf-Zijl, 2005) Tabel 2. Kenmerken van arbeidscontracten

Onderzoek naar aantrekkelijkheid karakteristieken van contracten (De Graaf-Zijl, 2005) Conclusies: •Verwachte duur van relatie met org. A zeer belangrijk •Flexibiliteit gewerkte uren belangrijk •Org A. selecteert kandidaat liever zelf Invloed overige kenmerken relatief klein, wel statistisch significant: -opzegtermijn werkgever en werknemer -ontslagkosten -beschikbaarheid -vervanging

Vraag 2Wat maakt de verschillende contracten aantrekkelijk?  Rol ontslagbescherming relatief onbelangrijk in de voorkeur van werkgevers voor het type contract

Vragen:  Wat is het belang van flexibele arbeidscontracten op de Nederlandse arbeidsmarkt?  Wat maakt de verschillende contracten aantrekkelijk?  Worden de verschillende contracten op verschillende segmenten van de arbeidsmarkt gebruikt?  Op welke arbeidsmarktsegmenten speelt ontslagbescherming een rol?  Wat is de relatie tussen uitzendwerk en ontslagbescherming

Effect op aantrekkelijkheid van contracten Tabel 3.Effect op aantrekkelijkheid ten opzicht van contract voor onbepaalde tijd

Aantrekkelijkheid uitzendwerk Positief: •Snelle beschikbaarheid •Vervanging geregeld •Geen opzegtermijn werkgever •Geen ontslagkosten Negatief •Verblijfsduur bij werkgever kort •Selectie kandidaat niet door organisatie zelf maar door uitzendbureau •Geen opzegtermijn werknemer

Aantrekkelijkheid uitzendwerk Gemiddeld: nadelen van uitzendwerk groter dan voordelen Verschil tussen soorten banen: •Als inwerkkosten hoog zijn, is uitzendwerk onaantrekkelijk (lange terugverdientijd). Dus aantrekkelijker voor routinewerk dan voor maatwerk. Dus bijvoorbeeld aantrekkelijk voor productiewerk, laag opgeleid werk, weinig vereiste werkervaring •Vooral aantrekkelijk als snelle beschikbaarheid belangrijk is en verwachte duur kort. Bijv bij grote schommelingen in productvraag.

Vraag 3Worden de verschillende contracten op verschillende segmenten van de arbeidsmarkt gebruikt?  Tijdelijke arbeidscontracten met uitzicht op vast zijn gemiddeld genomen het meest aantrekkelijk. Zij combineren lange duur met lagere ontslagkosten.  Contracten met een korte duur, waaronder uitzendwerk, zijn vooral aantrekkelijk op segmenten van de arbeidsmarkt waar inwerkkosten (bedrijfsspecifiek human capital) laag zijn. Dit betreft de onderkant van de arbeidsmarkt.

Vragen:  Wat is het belang van flexibele arbeidscontracten op de Nederlandse arbeidsmarkt?  Wat maakt de verschillende contracten aantrekkelijk?  Worden de verschillende contracten op verschillende segmenten van de arbeidsmarkt gebruikt?  Op welke arbeidsmarktsegmenten speelt ontslagbescherming een rol?  Wat is de relatie tussen uitzendwerk en ontslagbescherming

Vraag 4Op welke arbeidsmarktsegmenten speelt ontslagbescherming een rol? Literatuur:  Invloed van ontslagbescherming op totale werkgelegenheid is beperkt. Vergroot vooral schommelingen.  Wel invloed op niveau werkgelegenheid voor laagopgeleiden (OECD, 2004)

Vragen:  Wat is het belang van flexibele arbeidscontracten op de Nederlandse arbeidsmarkt?  Wat maakt de verschillende contracten aantrekkelijk?  Worden de verschillende contracten op verschillende segmenten van de arbeidsmarkt gebruikt?  Op welke arbeidsmarktsegmenten speelt ontslagbescherming een rol?  Wat is de relatie tussen uitzendwerk en ontslagbescherming?

Conclusie over relatie uitzendwerk en ontslagbescherming  Uitzendwerk wordt gebruikt in hetzelfde segment waar ontslagbescherming invloed heeft.  Voor werkgevers is uitzendwerk de oplossing om invloed ontslagbescherming weg te nemen. En voor werknemers is het een handige opstap naar een vaste baan (De Graaf-Zijl, Van den Berg en Heyma, 2004).  De uitzendbranche dankt een deel van haar bestaansrecht aan ontslagbescherming, maar niet haar hele bestaansrechts is hierop gebaseerd.