Wim Drees lezing1 Drie verklaringen voor goede scores Nederlands onderwijs in internationale PISA vergelijkingen •Centraal gestandaardiseerde en nationale afsluitende toetsen/ examens in basis en voortgezet onderwijs. •Gematigde concurrentie tussen gelijkwaardige scholen om leerlingen als onbedoeld gevolg van ‘vrijheid van onderwijs’. •PISA meet het toepassen van basisvaardigheden, en niet de hoeveelheid kennis op school geleerd. Negatieve uitkomsten voor Nederland: •Grootste effect van ouderlijk milieu: grootste sociale ongelijkheid •Grootste relatieve afstand prestaties migranten – autochtonen: grootste sociale ongelijkheid.

Wim Drees lezing2 Eindexamen verzwakt? •Groeiende kloof schoolcijfers/centrale- examen cijfers, juist bij zwarte scholen. •Groeiende aantal eindexamenvakken met alleen schoolexamen, met als gevolg stijgende cijfers van die vakken. •Meer privé scholen met schoolexamen. •Falend toezicht van onderwijsinspectie en CEVO op verschil schoolcijfers/centrale- examencijfers.

Wim Drees lezing3 Afnemende concurrentie •Door fusies van schoolbesturen is echte concurrentie binnen gemeenten afgenomen: vorming van quasi- monopolies •Is geregisseerde concurrentie tussen scholen onder één bestuur op de langere duur houdbaar?

Wim Drees lezing4 Toepassing en kennis •Toepassing staat meer centraal in Nederlandse onderwijs, b.v. realistische wiskunde. •Als meer schoolse kennis wordt gemeten in internationale vergelijkingen (TIMMS) staat Nederland lager, in het midden. •Toepassing kan niet zonder kennis; schoolse kennis zonder toepassing kan wel.

Wim Drees lezing5 Mijn voorstellen uit De Sociale Agenda: Zoveel mogelijk talent ontginnen; Alleen basis- en voortgezet onderwijs. Kern optimalisering onderwijs/leertijd Niet alleen meer geld, ook ten minste vier inhoudelijke verbeteringen: 1.Onderwijsinstellingen opbreken 2.Scholen bestuurd door ouders, docenten en maatschappij vertegenwoordigers 3.Extern centraal eindexamen, maar geen ‘proces’ beoordeling door inspectie. 4.Docenten in basis en voortgezet onderwijs in toenemende mate universitair geschoold. 5.Lerarenopleiding op hoger niveau herinrichten: betere balans vakkennis en didactiek.

Wim Drees lezing6 Kosten en bezuinigingen •Eerste drie voorstellen kosten structureel niets, verkleinen materiele en immateriële kosten van de inspectie, en vergroten professionaliteit en autonomie van leerkrachten (noodzakelijke voorwaarde voor terugdringen lerarentekort). •1 op 15 teamleden in basisonderwijs academisch geschoold: uiteindelijk 120 miljoen per jaar. •Meer inhoudelijke ontwikkeling docenten in basis- en voortgezet onderwijs: 500 miljoen in basis- en 200 miljoen in voortgezet. •Meer gepromoveerden in lerarenopleiding: 20 miljoen •Bezuinigingen door afschaffen nutteloze maatregelen: klassenverkleining (640 miljoen per jaar), gratis schoolboeken in VO (210 miljoen per jaar).