Effectieve sociale interventies: wat werkt? Wmo-werkplaatsen 8 oktober 2010 Inleidende zin Wat ik ga doen: Project uitleggen: Opdracht Waar staat de sector Wat doen wij Vergezicht:: beschikbaar zijn van range aan Effectieve interventies, voor een breed scala aan sociale vraagstukken Waarom belangirjk Wat lost het op Hoe past het in ons beleid

Wat werkt!?

“Nothing as practical as good theory” Carol Weiss (1995) “Nothing as practical as good theory”

Effectieve sociale interventies Doel Databank REIS Onderzoeksprogramma Samenwerking Wmo-werkplaats Eindnoot

1. Doel Versterken kwaliteit van het werk in de sociale sector, de Wmo Kennisfundament Geheugen Overdraagbaarheid Weloverwogen keuzes Stimuleren methodisch werken Link naar VWS: u constateerde: projectencaroussel, kwaliteit kritiek, noodzaak versteviging sector en beter aanpakken sociale vraagstukken Evidence based werken in de sociale sector, Effectieve interventies is uw antwoord Wat werkt?? En wat werkt niet?? Behouden en uitbouwen wat goed is, En in de prullenbak wat niet werkt, of zelfs Schade berokkent – een argument dat bijv. in Scandinavie een belangrijke drive is achter evidence based werken. Medicijnen > lven en dood. Maar sociaal speelt het ook > mentoring, slechte match waardoor kwetsbaarheid bij jongere groter wordt

2. Start databank Verzamelen methoden, op thema’s: Sociale samenhang Mantelzorg en vrijwilligerswerk Wonen met zorg en welzijn Activering Eenzaamheid Geweld binnen afhankelijkheidsrelaties Algemeen maatschappelijk werk Actief burgerschap We zijn gestart met twee dingen : ‘Effectieve interventies zoeken > methdoen zoeken Inzicht krijgen in de praktijk in de sociale sector Zoeken naar antwoord op de vraag Wat is evidence based werken in de sociale

Criteria databank Methode: Selectiecriteria: Een systematische manier van handelen om een doel te bereiken Selectiecriteria: Minimaal 2 jaar in uitvoering Toegepast in minimaal 2 instellingen Handboek beschikbaar Déze methoden beschrijven we in de databank

Doel databank Kwaliteitsverbetering Weten, meten en verantwoorden Professionele afweging Overdraagbaarheid

Resultaat databank 25 methoden in databank Beschrijving Onderbouwing Onderzoek praktijkervaring Effectonderzoek Internationale standaard Conclusies Werkzame elementen effectonderzoek 2011: vijftig methoden in databank Zoektocht gaat verder via verkenningen Databank Effectieve sociale interventies Teneur: postief Hier is echt wat te doen, te bereiken

Bevindingen databank Methodisch werken Onderzoek Meer methodisch werken dan weleens gedacht Veel projectmatig werken Grote innovatiekracht vs het wiel opnieuw uitvinden Grote diversiteit per deelsector Onderzoek Weinig effectonderzoek met controlegroep Weinig kwalitatief onderzoek naar impact methode Dus: geen grote oogst aan Effectieve interventies, Maar wel een sector die hieraan wil gaan werken Hoe kun je de sector verder helpen? Wat is vanaf hier de volgende stap naar Effectieve interventies? Vastleggen wat er is: Methoden..

3. REIS Project van de MOgroep 6 Regionale groepen met 10 instellingen MOVISIE ondersteunt met raad en daad Doel: Stimuleren methodisch werken Beschrijven 36 methoden (6 per groep) Beschrijven, implementeren en zo mogelijk evalueren 12 methoden (2 per groep)

4. Onderzoeksprogramma Doelen: Inzicht in vormen van onderzoek die passen bij het vinden van effect van methoden in de sociale sector Inzicht in werkzame elementen Stimuleren universiteiten, hogescholen, kennisinstituten tot het verrichten van onderzoek naar werkzaamheid methoden

Lopend onderzoek 20 Onderzoeken Vier voorbeelden: Randomized controlled trial EVC voor vrijwilligers (Trimbos-instituut/Harry Michon) Theory of Change toegepast op Programma Praktijkbegeleiding van Bureau Frontlijn (Risbo en EUR/Erik Snel) Realistic evaluation toegepast op enkele activeringspraktijken op breukvlak Wmo en Wwb (Universiteit Utrecht/Trudie Knijn) Kwalitatief onderzoek naar werkzaamheid Maatschappelijke Activeringscentra (MACs) van RADAR (Universiteit Leiden/Henk Wagenaar)

EFFECTIEVE INTERVENTIE EFFECTIEVE INTERVENTIES REIS EFFECT-ONDERZOEK EFFECT EVALUATIE IMPLEMENTATIE IMPLEMENTATIE DATABANK BESCHREVEN METHODE MET THEORY OF CHANGE WERKZAME ELEMENTEN ONTWIKKELING ONTWIKKELING Maar: als je strikt kijkt naar Effectieve interventies – opdracht: Dan is er nog wat meer te doen Verbeterslag noodzakelijk met een aantal echt nog te ondernemen stappen, die niet makkelijk zijn. Lat wat hoger leggen Het is haalbaar, maar wel stapsgewijs opbouwen, draagvlak creeren Te doen: -Invullen hiaten -Cyclus op gang brengen PROBLEEM PROBLEEM Ideaal (doorgaande cyclus) Praktijk (korte cyclus, 2 jaar)

Theory of Change Kern van onderzoeksmethode: Aanpak Welke inhoudelijke veronderstellingen, veranderingstheorie Zijn veronderstellingen, veranderingstheorie realistisch? Aanpak Interviewen ontwikkelaar, professionals, vrijwilligers & stakeholders Doelenboom maken Externe factoren inventariseren en opnemen in doelenboom Indicatoren vaststellen Meten Veronderstellingen, veranderingstheorie analyseren op haalbaarheid Terugkoppelen aan alle betrokkenen, zoeken naar consensus Desgewenst veranderingstheorie & doelen bijstellen

5. Samenwerking Noodzaak gedeelde visie en samenwerking praktijk, beleid en wetenschap Brede inbedding binnen MOVISIE Implementatie met MO groep en Verdiwel in REIS en elders stimuleren methodisch werken gebruik van methoden in de praktijk perspectief op brede implementatie en doorontwikkelen Evaluatie universiteiten en hogescholen landelijke kennisinstituten individuele instellingen en gemeenten Welzijn nieuwe stijl Wmo werkplaatsen

6. Wmo-werkplaatsen Databank: methodebeschrijvingen maken & ondersteunen Gebruik methodebeschrijving en handleiding Training handboek schrijven Training methodebeschrijving REIS: inbrengen methoden door instellingen Training implementatie MOgroep (Daan Wienke) Voorstellen onderzoeksprogramma

7. Eindnoot E.B.P. Wiens effect? Macht Commercieel belang Dodo-effect Charisma Wiens effect? E.B.P. Macht Relativering: 1. Effectieve interventies – methoden centraal > start > opbouw > deel van het antwoord Er is veel meer werk in de sector dan dat wat zich in methoden laat vangen 2. Doelmatig Aansluiten op soc problematiek Ruimte laten voor professional Lokale politieke keuzes Maar: relativering geen excuus voor het klein houden van het werk. Lat hoog, gezamenlijke inspanning kunnen we ook echt zo ver komen Wij zijn blij die gezamenlijkheid ook hier vorm te kunnen geven. Dank voor uw aandacht Commercieel belang Voorwaarden voor plaatsvinden interventie Doel van de interventies