Samenwerken in een team Op school en op stage (BPV)
Leerdoelen Jij kunt uitleggen wat groepsvorming is Je kunt de kenmerken van een team en voorwaarden voor goed functioneren benoemen Je kunt in een team de werkzaamheden onderling afstemmen Jij kunt collega’s advies vragen en geven en feedback hanteren Jij kunt persoonlijke houdingsaspecten onderkennen.
Groepsvorming Formele groepen deze groepen ontstaan om organisatorische redenen (werk bv) Informele groepen deze groepen ontstaan om individuele redenen (vriendschap bv)
Groepen Formele groepen zijn door het management bewust samengesteld Informele groepen zijn op vrijwillige basis en niet door het management samengesteld
Groepen Primaire groepen groot onderling vertrouwen en emotionele band (familie) Secundaire groepen ontbreekt vertrouwen en band
Groepen en functies Interne functies v.d. groep Sociale identiteit van de groepsleden Creëren van een referentiekader Zich van anderen kunnen onderscheiden
Groepen Externe functies v.d. groep Positieve externe functies voor een groep Negatieve externe functies voor een groep
Groepen Positieve externe functies Verbreding kennis en vaardigheid Verbreding van visie Verbeterde acceptatie Verbeterde communicatie
Groepen Negatieve externe functies Te sterk streven naar overeenstem-ming Machtsvor-ming Afwijkende subcultuur
Toetreden tot groepen gaat met problemen gepaard Identiteit Wie ben ik? Wat moet ik doen? Welke rol moet ik spelen? Macht Wie heeft er de macht? Welke macht kan ik zelf uitoefenen? Nut Wat kan de groep voor mij betekenen? Acceptatie Ben ik geaccepteerd? Voel ik me prettig?
Je kunt je acceptatie in de groep bevorderen door Te luisteren naar feedback (reacties die groepsleden geven) Een open houding aan te nemen (verdedig niet, wacht niet af, toon jezelf) Jezelf goed te kennen (ken je eigen gedrag in groepen en hou er rekening mee)
Het team in de arbeidsorganisatie een team is een kleiner samenwerkingsverband van mensen die met bepaalde middelen en deskundigheid aan een bepaald doel werken
Plaats van het team in de organisatie Afhankelijkheid van de verschillende teams onderling Directe afhankelijkheid is wanneer je meteen in de problemen komt als een ander team een fout maakt Indirecte afhankelijkheid wil zeggen dat wat het ene team doet niet meteen gevolgen heeft voor het andere
Voordelen van een team De cliënt ziet meer gezichten Ondersteuning van teamgenoten is mogelijk Pieken in drukten opvangen met elkaar Meer deskundigheid
Nadelen van een team Kwetsbaar samenwerkingsverband Beperking vrijheid beleidsbepaling Beperking individuele vrijheid Overleg kost vaak veel tijd
Voorwaarden voor samenwerken in een team Gezamenlijk doel duidelijk omschreven doel met taakomschrijving Teamleden deskundig en bekwaam Duidelijke functiebeschrijving Onderlinge verhoudingen functioneel Teamleden moeten gemotiveerd zijn
Samenstelling van een team Deskundig en bekwaam symetrisch = zelfde deskundigheid en karaktereigen-schappen complementair = verschillen van elkaar maar elkaar aanvullend Karaktereigen-schappen
Werkstijlen Dromer creatief maar besluiteloos Denker theoretisch niet altijd praktisch Beslisser praktisch minder sociaal Doener actief maar ongeduldig
Teamrollen Voorzitter Vormer Planter Waarschuwer Organisator Groepswerker Brononderzoeker Afmaker
Samenhang in een team Trots Solidariteit Teamgeest Samenwerken Onderling vertrouwen
Eigen bijdrage aan de samenwerking Deskundig en bekwaam zijn en blijven Advies kunnen geven en vragen Afspraken maken en nakomen Kunnen deelnemen aan overlegmomenten
Advies geven Onderscheid maken tussen gevraagd en ongevraagd advies Analyseer de vraag Stimuleer het handelen Realiseer je dat advies doorgaans persoonsgebonden is Formulier je advies niet dwingend
Dau-formule Duidelijk Acceptabel Uitvoerbaar Dau-formule
Sociale vaardigheden in een team Inlevingsvermogen (empathie) Echtheid Assertiviteit Feedback kunnen ontvangen en geven Conflictbeheersing Flexibiliteit
Feedback-regels Gebruik de ik-vorm Wees correct Doseer feedback Wees kort en bondig Vraag of het klopt
Richtlijnen conflictbeheersing Voorkom dat de ene tegenstelling de andere oproept Hou zakelijke en persoonlijke aspecten uit elkaar Hou onder alle omstandigheden het contact in stand Ga niet in de aanval als vorm van verdediging
Eigen bijdrage bespreekbaar maken Beschrijf je eigen bijdrage Herken de gevolgen van je eigen bijdrage Bespreek en stel je eigen bijdrage bij
Afstemmen werkzaamheden Inventariseer werkzaamheden Samenhang beoordelen Overleggen met collega’s Afspraken vastleggen Planning bewaken en bijstellen Initiatief nemen, flexibel zijn