Effecten van mogelijke zoetwater strategieën deskundigensessies gebruiksfuncties februari 2012

Opzet onderdeel effectbepaling strategieën 1.Inleiding over DPZW, mogelijke strategieën, bouwstenen, maatregelen, effecten en kansen 2.Aan de slag met de volgende 2 vragen: a. effecten van strategieën/bouwstenen/maatregelen b. meekoppelkansen met andere ontwikkelingen

Proces deelprogramma Zoetwater

Vijf mogelijke strategieën 4 1. Water volgt Watervoorziening als publieke taak blijft bestaan. Nationale overheid zorgt voor voldoende water. 3. Water volgt beperkt ism marktpartijen Marktwerking, overheid als toezichthouder 5. Water stuurt gebruiker Private proeftuin, adaptatie, zelfvoorzienend 4. Water richtinggevend voor grondgebruik Sturen en ordenen, functie volgt water via ruimtelijke ordening 2. Water volgt beperkt Zoetwater aanbod als publieke voorziening is een gedeelde verantwoordelijkheid tussen de nationale en decentrale overheden.

Strategieën en bouwstenen Strategieën bestaan uit een combinatie van: •Doel = huidig doel: watervraag en aanbod in evenwicht •Bouwstenen: een clustering van maatregelen en/of instrumenten. –Maatregelen: in hoofd en regionaal watersysteem en bij gebruikers van invloed op vraag en/of aanbod van water, opgehaald uit Zoetwaterweek en bijdragen van regio’s en gebruikers –Instrumenten: juridische, economische, ruimtelijke, communicatieve en bestuurlijke voorschriften, stimulansen en arrangementen 5

Effectbepaling strategieën (1) Waarom? -onderlinge vergelijking (obv de feiten) -maken van keuzes in vervolgproces (obv bestuurlijke afwegingen) Wat? Onder meer: -doelbereik (voorlopig knelpunten oplossen) -kosten en baten -effecten op gebruiksfuncties Hoe? -Nu grof, later fijn -Nu kwalitatief, later kwantitatief

Wat doen we er aan? •Vergelijkingssystematiek Deltaprogramma in ontwikkeling •Onderzoeken: hydrologische effectiviteit van bouwstenen (rekentool/Deltamodel Deltares) en andere onderzoeken (zout Alterra, stedelijk water Deltares) •Deltaprogramma breed ‘expertisecentrum kosten’ in ontwikkeling •Input van regio’s, gebruiksfuncties en deelprogramma’s •Sessies met gebruiksfuncties Effectbepaling strategieën (2)

Effecten en kansen inventariseren Wat gaan we nu doen? 1.Effecten inventariseren - welke effecten hebben de belangrijkste bouwstenen/maatregelen op de oplossing van tekorten voor de gebruiksfunctie? - welke andere effecten treden op, negatieve of positieve, agv de bouwstenen/maatregelen? 2.Kansen inventariseren welke meekoppelkansen zijn er voor de implementatie van maatregelen met ontwikkelingen in de gebruiksfunctie of daarbuiten? Parkeren: nieuwe nog niet opgenomen bouwstenen c.q. maatregelen 8

Reflectie deskundige

Invloed strategie op gebruiksfunctie natuur

Strategie 1Effect op natuurOpmerking Water volgt grootschalig •Var A NWW dicht •Var B NWW open - meer inlaatwater, grondwateronttr, geen zoet-zout overgangen (HV dicht) Uitvoering is bepalend. Waterberging als bak of ook versterking natuur?

Invloed strategie op gebruiksfunctie natuur

Strategie 2Effect op natuurOpmerking Water volgt beperkt-/+ - = meer inlaat, IJsselmeerbak + = seizoensberging, waterconservering, zorg overheid voor natuur Uitvoering is bepalend. Hoe wordt zelfvoorzienendheid ingevuld door de regio? Natuurgebied als spons (regenwater) is OK.

Invloed strategie op gebruiksfunctie natuur

Strategie 3Effect op natuurOpmerking Water volgt beperkt, marktwerking - economisch belang boven maatschappelijk belang, meer beregening uit grondwater Gaat alleen goed als particulieren voldoende oog hebben voor natuur. GLP? Groen-Blauwe Diensten?

Invloed strategie op gebruiksfunctie natuur

Strategie 4Effect op natuurOpmerking Water stuurt RO+ Kans zoet-zout overgangen Waterconservering, robuuste EHS Gaat meer uit van natuurlijke processen, op LT goedkoper. Natuurdoelen ook aanpassen aan die processen.

Invloed strategie op gebruiksfunctie natuur

Strategie 5Effect op natuurOpmerking Water stuurt gebruiker- Accepteren = extra verdroging, natuur raakt ondergeschikt in belangenstrijd. Kans voor eco-engineering, maar niet voor biodiversiteit

StrategieEffect op natuurOpmerking Water volgt grootschalig •var1 NWW dicht •var2 NWW open - meer inlaatwater, grondwateronttr, geen zoet-zout overgangen (HV dicht) Uitvoering is bepalend. Waterberging als bak of ook versterking natuur? Water volgt beperkt -/+ - = meer inlaat, IJsselmeerbak + = seizoensberging, waterconservering, zorg overheid voor natuur Uitvoering is bepalend. Hoe wordt zelfvoorzienendheid ingevuld door de regio? Natuurgebied als spons (regenwater) is OK. Water volgt beperkt, marktwerking - economisch belang boven maatschappelijk belang, meer beregening uit grondwater Gaat alleen goed als particulieren voldoende oog hebben voor natuur. GLP? Groen-Blauwe Diensten? Water stuurt RO + Kans zoet-zout overgangen Waterconservering, robuuste EHS Gaat meer uit van natuurlijke processen, op LT goedkoper. Natuurdoelen ook aanpassen aan die processen. Water stuurt gebruiker- Accepteren = extra verdroging, natuur raakt ondergeschikt in belangenstrijd. Kans voor eco-engineering, maar niet voor biodiversiteit

Belangrijkste maatregelen voor natuur (+,-) -Verdroging opheffen (+) -Water conserveren (+) -Grondwateraanvulling versterken (+) -Realisatie robuuste EHS, met aandacht voor hydrologie (+) -Waterkwaliteit verbeteren (+) -Natuurgerichte klimaatbuffers (+) -Meer systeemvreemdwater (-) -Meer grondwateronttrekkingen / beregening … handhaving? (-)

Schadevermindering door maatregel Investeer in waterkwaliteit! Schoon water zorgt voor kansen bij klimaatadaptatie. Water bergen was vroeger heel gewoon!  zomerpolders  boezemlanden

Aan de slag

Vragen voor discussie 1.welke effecten hebben de belangrijkste bouwstenen/maatregelen op de oplossing van tekorten voor de gebruiksfunctie? 2.welke andere effecten treden op, negatieve of positieve, agv de bouwstenen/maatregelen? 3.welke meekoppelkansen zijn er voor de implementatie van maatregelen met ontwikkelingen in de gebruiksfunctie of daarbuiten? 25