Ontwikkeltraject Eigentijds Beoordelen in het Onderwijs (EBO) Jos Castelijns (Lectoraat EBO) Diana Baas (Universiteit Maastricht)
Gehoord….. ‘De inspecteur vraagt vooral naar de taal- en rekenopbrengsten. Hij is niet geïnteresseerd in onze manier van werken.’ ‘Iedereen praat tegenwoordig over opbrengstgericht werken. Maar in het onderwijs gaat het toch om méér….’ ‘Motivatie van leerlingen is de basis. De meerwaarde van onze school ligt op dat gebied. Maar hoe overtuigen we anderen van ons succes?’ ‘Is er niet een manier om te laten zien dat onze leerlingen én goed presteren én een positief zelfbeeld, zelfvertrouwen krijgen?’ ‘Wat leren leerlingen eigenlijk van al dat getoets?’
Probleemstelling Recente ontwikkelingen in scholen (zelfregulering, intrinsieke motivatie, samenwerking, welbevinden); Spanning tussen schoolconcept en eisen vanuit samenleving. Behoefte aan andere vormen van evalueren: Werken met portfolio’s, authentiek evalueren; Aandacht voor cognitief-motivationele aspecten van leren; Combinatie summatief en formatief evalueren. Evalueren in het primair onderwijs heeft nauwelijks aandacht in curriculum van de lerarenopleiding
Delen van ervaringen Wat herken je van deze probleemstelling in jouw school? Hoe ga je daar mee om?
Summatief Formatief Evalueren van het leren Aan eind van een periode Momentopname Toetsen, gesloten vragen Door leraar gestuurd Stress Evalueren om te leren Tijdens het leren Meer momenten, continu Betekenisvolle taken Samen met leerlingen Stimulerend, motiverend
Cognitief-motivationele aspecten Verwachtingen en zelfbeeld Gebruik leerstrategieën Intrinsieke motivatie Zelfregulatie Eigen verklaringen van succes en falen Psychologische basisbehoeften Welbevinden
Wat is bekend? Succes in school en in het persoonlijk leven wordt in hoge mate bepaald door het vermogen tot zelfregulering. Zelfregulering hangt nauw samen met bewust gebruik van leerstrategieën, feedback van anderen, attributies, intrinsieke motivatie, verwachtingen/zelfbeeld Intrinsieke motivatie is cruciaal voor ontwikkeling en welbevinden
Wat is bekend? Een effectieve aanpak voor zelfregulerend leren is formatieve evaluatie. Scholen die hun formatieve evaluatie ‘op orde’ hebben, behalen betere resultaten. Aspecten van effectieve formatieve evaluatie: Feedback gericht op de taak maar ook op zelfregulering Actieve rol van de leerling en medeleerlingen Kwaliteit van de dialoog Natuurlijk onderdeel van het onderwijsleerproces
Doelen ontwikkeltraject EBO Bevorderen leerprestaties (rekenen, taal en lezen) én cognitief-motivationele ontwikkeling door formatieve evaluatie Verantwoording van leeropbrengsten en cognitief motivationele ontwikkeling door de basisschool Ontwikkelen bekwaamheden van leraren en studenten met betrekking tot formatief en summatief evalueren in de basisschool
Opbrengsten ontwikkeltraject EBO Aanpak voor formatieve en summatieve evaluatie in het basisonderwijs, ondersteund door een digitaal portfolio. Onderwijsaanbod ‘Evalueren in het basisonderwijs’ voor de lerarenopleiding (Challenge Program) Professionaliseringstraject voor leraren in het basisonderwijs Professionaliseringstraject voor docenten van de opleiding
Samenwerking Basisscholen in de regio (schoolleiding, leraren, leerlingen, ouders) Universiteit Maastricht Open Universiteit Heerlen (RdMC) NIVOZ Driebergen Lectoraat EBO (Kempel) Studenten en docenten van de Kempel
Aanpak In figuur ontbreken de cognitief-motivationele aspecten van leren Ook ontbreekt feedback onderdeel van portfolio?
Digitaal portfolio
Monitoren van leren Digitaal portfolio bevat: Leeropbrengsten Self-assessment en peer-assessment Feedback Input voor dialoog
Monitoren van cognitief-motivationele aspecten Digitaal portfolio bevat informatie over: Zelfregulatie Motivationele oriëntatie Attributies van succes en falen Gepercipieerde competentie
Werkplan 2010-2011 Verkenning huidige praktijk en behoeften in scholen (Diana) in de opleiding (lectoraat) Ontwikkeling: aanpak voor evaluatie in het basisonderwijs (Diana + lectoraat) opleidingsaanbod Challenge Program (lectoraat) professionaliseringstraject voor leraren basisonderwijs (lectoraat) professionaliseringstraject voor docenten van de opleiding
Werkplan 2011-2014 jaarlijks Implementatie Professionaliseringstraject leraren en docenten (lectoraat) Curriculum ‘Evalueren in het basisonderwijs’ in de opleiding (Kempel) Aanpak voor evaluatie in de basisschool (scholen) Evaluatie en aanpassing van het ontwerp Aanpak evaluatie in de basisschool (Diana) Het PABO - curriculum (lectoraat) Beide professionaliseringstrajecten (lectoraat) Effectmeting (alleen 2013-2014: Diana)
Deelname mogelijkheden In kaart brengen van behoeften binnen scholen mbt assessment In kaart brengen van huidig gebruik digitale portfolio’s Werken met digitaal portfolio Netwerk van scholen Interesse? Schrijf je in! Meer informatie? j.castelijns@kempel.nl d.baas@maastrichtuniversity.nl