WAT IS FLIPPING THE CLASSROOM?

huiswerk http://ed.ted.com/on/zJrGJFxd

In het kort … Definitie: “Flipping the Classroom is een organisatievorm van onderwijs waarbij klassikale ‘kennisoverdracht’ (deels) wordt vervangen door video’s, en eventuele andere vormen van instructie, die online worden aangeboden. Leerlingen dienen deze buiten de reguliere lessen te bekijken in de plaats van huiswerk. De hierdoor vrijgekomen klassikale tijd wordt gebruikt voor het maken van opdrachten, het geven van aanvullende instructie en bijvoorbeeld het begeleiden van projecten.” OPMERKING HIERBIJ: dit is het model in het kort. Er komt veel bij kijken en er zijn vele varianten mogelijk. Flipping the Classroom is geen statisch model, maar biedt vele aanknopingspunten voor verschillende vormen van didactiek.

Een voorbeeld Geschiedenisleraar Joost neemt zijn PowerPoint presentaties op met screencastsoftware en plaatst deze op YouTube. Leerlingen moeten deze bekijken voor ze in de les komen en gaan tijdens de les aan de slag met opdrachten. Klik op de afbeelding voor een voorbeeld van een filmpje van Joost Bron: http://youtu.be/jKgbW2Swb1A?hd=1 Duur: 09:22

WAAROM MIJN LES OPNEMEN?

Waarom Flipping the Classroom? Eenvoudige toepassingen maken het mogelijk om klassikale instructie vast te leggen op video of in een animatie. Maar waarom zou je dit willen? Want… het kost veel extra tijd; de les moet anders ingericht worden; hoe weet ik of de leerlingen de stof überhaupt wel tot zich nemen?

Waarom Flipping the Classroom? Kortom, voor welk ‘probleem’ is Flipping the Classroom nu eigenlijk een oplossing?

Waarom Flipping the Classroom? Flipping the Classroom kan helpen bij het inrichten van: Gedifferentieerd onderwijs; Onderwijs op eigen tempo en tijdstip; Klassikaal onderwijs waarin het werken aan opdrachten, projecten en samenwerking centraal staat. Maar het werkt alleen indien er een goed didactisch model aan ten grondslag ligt: leerlingen wegsturen om een filmpje te kijken in plaats van huiswerk is niet genoeg. Het belangrijkste aandachtspunt hierbij is dat er een goed didactisch en pedagogisch model aan ten grondslag moet liggen voor het Flipping the Classroom-principe succesvol ingezet kan worden.

Een goede start maken Flipping the Classroom is zoveel meer dan alleen video’s ter vervanging van klassikale instructie. Twee aspecten: De video’s die de voornaamste theorie van de lessen bevatten; En herinrichting van de vrijgekomen lestijd. Hoewel er ongelooflijk veel (goede en minder goede) educatieve video’s online te vinden zijn over vrijwel alle onderwerpen die je maar kunt bedenken, is het op geen enkele manier mogelijk om video als een volledige vervanging van klassikaal leren te zien.

Een goede start maken Beantwoord eens de volgende vragen: Beschikken leerlingen thuis wel over de middelen om de video’s te bekijken? Hoe weet je of een leerling de instructie überhaupt wel volgt? Is het mogelijk om de lesinhoud te vertalen naar een video? Deze zaken hoeven niet per definitie een belemmering te vormen, maar hier moet wel vooraf over nagedacht worden. Nederland loopt voorop als het gaat om internettoegang vanuit huis en ruim 93% van de huishoudens beschikt over een internetverbinding. Maar niet iedere leerling heeft dit wellicht en dat is wel iets om rekening mee te houden. Daarnaast is niet ieder type les geschikt hiervoor: denk na over de manier waarop de klassikale les nu inhoudelijk wordt ingericht. Is dit iets wat je in een video kunt vatten? Of is de les nu al meer gericht op kennisconstructie dan op kennisoverdracht?

DIDACTIEK & DIFFERENTIATIE

Didactiek & differentiatie Technologie kan in dit geval bijdragen aan gedifferentieerd onderwijs anytime anywhere. Het videoaspect van Flipping the Classroom: Bewezen meerwaarde van voordeel bij het kunnen controleren van tempo en frequentie; Stimulans om vaker en meer materiaal te bekijken waar interesse in is; Positieve reacties leerlingen door aansluiten bij hun leefwereld. Een van de grootste, door onderzoek bewezen, voordelen van het gebruik van online leren middels video is dat leerlingen controle hebben over het tempo en de frequentie waarop de inhoud aangeboden wordt. Hiermee zijn leerlingen zelf in staat delen die zij niet begrijpen, of die verdere versterking nodig hebben, zo vaak als ze willen te herhalen. Daarnaast stimuleert het ook onderdelen waarin zij interesse hebben vaker te bekijken. Tegelijkertijd verschuift de focus van de leraar van de inhoud naar een meer faciliterende rol.

Didactiek & differentiatie In de klas kan de vrijgekomen tijd effectief gebruikt worden om bijvoorbeeld: Metacognitieve vaardigheden te oefenen; Leerlingen samen te laten werken aan opdrachten; Toepassingen te verkennen om de kennis te verwerken. Flipping the Classroom past het beste bij onderwijs gegeven vanuit een constructivistisch perspectief en verplaatst (deels) het kennisoverdracht aandeel naar buiten de klassikale les. Het doel van onderwijs vanuit een constructivistische benadering is niet alleen de overdracht van kennis, maar het stimuleren van kennisconstructie en de ontwikkeling van metacognitieve vaardigheden die voor het verwerven en verwerken van nieuwe kennis noodzakelijk zijn. Hierbij passen activiteiten waarbij leerlingen zelfstandig werken aan de voor de les benodigde voorkennis, samenwerken met anderen als het gaat om het toetsen van eigen ideeën aan die van anderen en activiteiten op het gebied van het versterken van metacognitieve vaardigheden (Ekens, 2008).

HOE ZIET DE LES ER UIT?

Hoe ziet de les er uit? Een voorbeeld van een Flipping the Classroom-les: Bron: http://www.leraar24.nl/video/3353 Duur: 05:56

Hoe ziet de les er uit? Ander voorbeeld komt van het St. Joriscollege in Eindhoven. Deze school met topsport-trajecten heeft veel baat bij het Flipping the Classroom-model: ‘Ik heb geprobeerd om mijn uitleg over de stof te verplaatsen naar buiten de les. Hierdoor kunnen de leerlingen vooraf kijken naar de stof die in de les behandelt gaat worden.’ Hij maakt effectief gebruik van de tijd die hij heeft met de leerlingen door hen aan de slag te laten gaan met het maken van een zogenaamde concept map. De leerlingen moeten de stof ordenen op een groot vel en moeten hiervoor de hoofd- en bijzaken goed kunnen onderscheiden. Aan het begin van de les vraagt Joost hoeveel leerlingen de video niet bekeken hebben. Ongeveer drie leerlingen steken hun hand op en eentje kijkt wat twijfelachtig weg. Joost geeft aan dat deze leerlingen nu wel een kleine achterstand hebben want ze gaan deze les direct aan de slag met de inhoud van de stof. Concept map: http://en.wikipedia.org/wiki/Concept_map

Hoe ziet de les er uit? In het model (Gerstein, 2011) staan alle activiteiten geordend die samenhangen met Flipping the Classroom. De bovenste helft van de cirkel vertegenwoordigt de activiteiten die gezamenlijk plaatsvinden. De inhoud en de verwerking van de lessen vindt zelfstandig plaats. Het model is cyclisch: de cyclus start rechtsboven bij een gezamenlijke activiteit-fase. Leerlingen worden betrokken bij het onderwerp middels een experiment, game of een andere hands-on activiteit. Het doel van deze activiteit is het wekken van interesse in het onderwerp. Denk hierbij bijvoorbeeld aan scheikundige experimenten. Vervolgens gaan de leerlingen zelfstandig in de inhoud-fase aan de slag met de concepten die zij tijdens het experiment hebben ervaren. Zo kunnen ze kijken wat experts te zeggen hebben op het betreffende gebied, achterliggende theorie tot zich nemen middels video’s of podcast-lessen. Websites als Khan-Academy en TED Ed kunnen hierbij een rol spelen. In dit onderdeel is het ook van belang om verwerkingsvragen over deze inhoud aan te bieden. Dit kan op verschillende manieren gefaciliteerd worden zoals middels chat, een Google Docs formulier, online toetsje of de elektronische leeromgeving van de school. In de derde fase vindt de verwerking plaats van de inhoud die in fase 1 en 2 zijn aangeboden. Middels geschreven of misschien wel zelf gefilmde of opgenomen verwerkingsopdrachten wordt betekenis gegeven aan de inhoud van de leerstof. Een blog, door de leerling gemaakte podcast of film zijn voorbeelden van verwerkingsvormen die passen bij deze fase. Tijdens de laatste fase presenteren de leerlingen wat ze geleerd hebben en passen ze de kennis toe op een manier die voor hen zinvol is. Ted Ed heeft een speciale ‘Flip this Video’-knop, zie: http://ed.ted.com/about#/flipthisvideo

Hoe ziet de les er uit? Kijkend naar het model kunnen de volgende typen activiteiten geformuleerd worden die binnen de les plaatsvinden in een ‘ideale’ Flipping the Classroom situatie: Discussies die geleid worden door leerlingen en waarbij inhoud van buitenaf wordt ingebracht en verrijkt; Samenwerking waarbij leerlingen elkaar ondersteunen en elkaar indien nodig extra uitleg geven; Leerlingen dagen elkaar uit op inhoudelijke kennis en worden eigenaar van hun leeractiviteit; Leerlingen stellen zelf inhoudelijke vragen en krijgen de vrijheid om ook buiten het curriculum naar inhoud te zoeken; Lijst loopt verder op volgende slide.

Hoe ziet de les er uit? Probleemoplossende strategieën en kritisch denken staan centraal; Verwerking middels activiteiten als bloggen, presenteren en lesinhoud vertalen naar eigen context. Leerlingen worden actieve deelnemers in plaats van passieve luisteraars middels activiteiten waarbij experimenteren en creativiteit centraal staan.

WAT VRAAGT DIT VAN DE LERAAR?

Wat vraagt dit van de leraar? Flipping the Classroom is een schoolvoorbeeld waarbij de TPACK (Mishra, 2005) benadering als uitgangspunt genomen kan worden om de veranderende rol van de leraar te beschrijven. Didactische Kennis (PK): de leraar weet welke vormen van activerende didactiek ingezet kunnen worden tijdens de les. Inhoudelijke kennis (CK): de leraar is goed op de hoogte van de inhoud van les en welke elementen van belang zijn. Omdat de lesinhoud idealiter moet worden verwerkt tot een filmpje van maximaal 10 minuten zouden vooral de kernaspecten hierin opgenomen moeten worden. Aanvullingen hierop met opdrachten en verwerkingsopgaven moeten veelal op maat gemaakt worden. Technische kennis (TK): de leraar dient kennis te hebben van de technische mogelijkheden om filmpjes te maken en deze te verspreiden onder de leerlingen. Maar ook het ontwerpen van het aanvullende materiaal is hier een onderdeel van. TPACK model, bron: http://tpack.org/

Wat vraagt het van de leraar? Naast didactische kennis en vakinhoudelijke kennis ook technische kennis nodig. Bijvoorbeeld kunnen werken met: Screencastsoftware als Captivate, Camtasia of ScreenR; Kunnen zoeken en vinden van reeds bestaand materiaal; Korte toetsen of een quiz kunnen aanmaken met bijvoorbeeld Google Docs.

Tot slot Er zijn wel aandachtspunten en het is geen ‘wondermiddel’. Denk daarom in ieder geval vooraf na over de volgende punten: Maakt het merendeel van de leerlingen nu consequent en op tijd het huiswerk? Zo niet, dan zou het kunnen dat er een ander probleem op het gebied van motivatie en betrokkenheid speelt binnen de lessen. Hebben alle leerlingen toegang tot internet vanuit huis? Zo niet, hoe ga je hier mee om? Beschikken alle leerlingen thuis wel over een pc, laptop of tablet? Heb je de tijd om kwalitatief goede video’s te maken? Zo niet, maak je dan een deel van de video’s en ga je de rest op internet zoeken?

Links Kennisnet ppt en rapport http://labs.kennisnet.nl/ict-in-het-organiseren-van-leren/onderwijs-en-leertijd/blog-berichten-onderwijstijd/flipping-the-classroom-activerende-didactiek/ Overzicht: http://storify.com/peterwessel/flipping-the-class-room-zin-en-onzin Verzamelplek voor je educatieve video’s www.ed.ted.com screencastsoftware http://www.techsmith.com/jing.html Instructie ppt naar video http://office.microsoft.com/nl-nl/powerpoint-help/uw-presentatie-in-een-video-veranderen-HA010336763.aspx