Onderzoek over geldzaken Ten behoeve van InterBank Rapportage Onderzoek over geldzaken Ten behoeve van InterBank Blauw Research bv B4890-2, Rapportage November 2004
Copyright © 2004 Blauw Research bv Alle rechten voorbehouden. De resultaten zoals beschreven en weergegeven in dit rapport mogen worden verveelvoudigd en openbaar gemaakt worden, mits het in de context van het onderzoek wordt gebruikt en met vermelding van de de bron: InterBank. Dit rapport is geleverd onder de leveringsvoorwaarden van de MOA.
Voorwoord Achtergrond InterBank is onderdeel van ABN AMRO en vervult jaarlijks de financiële wensen van tienduizenden mensen. In InterBank hebben een groot aantal financieringsmaatschappijen, zoals Finata, IDM, Voordeelbank, Eurofintus, De IJssel en Mahuko, hun krachten gebundeld. Gezamenlijk vormen zij de grootste financieringsmaatschappij van Nederland en zijn zij marktleider in het verstrekken van consumptief krediet. De bemiddeling tussen consument en InterBank vindt plaats via intermediairs, zoals (assurantie)tussenpersonen, kredietbemiddelaars en dealers. Doelstelling Door onderzoek te doen onder consumenten wil InterBank meer inzicht in de beweegredenen van de consument om geld te lenen en wat er speelt op het gebied van lenen en sparen. Methode van onderzoek De gegevensverzameling in dit kwantitatieve onderzoek heeft plaats gevonden via het online panel van Bloomerce (opinieland.nl). Er hebben 541 Nederlanders (algemeen publiek) in de leeftijd 18– 65 jaar deelgenomen aan dit onderzoek. Opbouw rapport De management samenvatting beschrijft de significante verschillen op basis van uitsplitsingen naar geslacht en soms naar profiel (leeftijd en geslacht). De hoofdstukken zijn onderverdeeld in consumentengedrag ten opzichte van lenen en attitudes ten aanzien van diverse actuele financiële zaken. Tot slot volgt een onderzoeksverantwoording. Inhoudsopgave Managementsamenvatting 4 Decemberbudget 5 Geldzaken in de decembermaand 7 Financieel haalbaar 8 Stellingen decembermaand 9 Onderzoeksverantwoording 10
Managementsamenvatting Decembermaand aanslag op budget Tijdens de dure decembermaand wordt er een groot gedeelte van het huishoudelijk inkomen besteed aan alles wat er bij Sinterklaas en Kerst komt kijken. Ruim vier op de tien Nederlanders besteedt 10 tot 25% van het maandbudget aan decemberuitgaven, gemiddeld wordt er 321 euro aan besteed. De grootste uitgaven gaan op aan cadeaus, uit eten gaan of lekker eten in huis halen en kerstversiering. Wat doet of laat de Nederlander om de grote uitgaven aan te kunnen? Meer dan de helft van de Nederlanders overweegt 1 tot 3 maanden van tevoren al te beginnen met sparen, een deel zou zelfs al vanaf juni gaan sparen. Van tevoren geld opzij leggen dus, alvast spulletjes kopen en extra kritisch zijn op de uitgaven zijn maatregelen die de Nederlanders treffen. Thuis vieren in plaats van buiten de deur, afspraken maken over cadeaus en tijdelijk meer kredietruimte benutten, door middel van betaalrekening of creditcard zijn de genoemde opties waarmee de decembermaand financieel wordt doorstaan.
Basis=Nederlanders 18-65 jaar (n=541) Decemberbudget Gemiddeld wordt er 321 euro per huishouden besteed aan Sinterklaas en Kerst. Mannen geven hierbij aan een hoger bedrag te besteden aan de decembermaand dan vrouwen (368 versus 271 euro). Basis=Nederlanders 18-65 jaar (n=541)
Basis=Nederlanders 18-65 jaar (n=541) Decemberbudget De decemberuitgaven beslaan een groot deel van het maand-salaris. Bijna de helft van de Nederlanders (44%) besteedt tot bijna een kwart van dit bedrag aan alles wat bij kerst en sinterklaas komt kijken. Basis=Nederlanders 18-65 jaar (n=541)
Geldzaken in de decembermaand Ruim één op de vier (27%) geeft aan minder te zullen uitgeven aan de kerstmaand ten opzichte van vorig jaar. Daartegenover geeft 10% aan meer uit te geven dit jaar. Basis=Nederlanders 18-65 jaar (n=541)
Basis=Nederlanders 18-65 jaar (n=541) Financieel haalbaar Nederlanders zouden op verschillende manieren financiële ruimte overwegen te creëren voor de decembermaand: 60% legt van tevoren geld opzij en 56% koopt vóór de decembermaand als spulletjes in. Vrouwen geven vaker aan (67%) te overwegen om alvast spullen te hamsteren voor de decembermaand dan dat mannen dit doen (46%). Meer dan de helft (54%) van de Nederlanders die aangeeft van tevoren geld opzij te leggen, spaart reeds vanaf 1 tot 3 maanden vóór de decembermaand. Basis=Nederlanders 18-65 jaar (n=541)
Stellingen decembermaand Om een beeld te krijgen van de attitude ten aanzien van de decembermaand zijn een aantal stellingen hieromtrent voorgelegd. Basis=Nederlanders 18-65 jaar (n=541)
Verantwoording Inleiding De volgende punten zijn daarvoor van belang: In deze verantwoording komen de opzet, de doelgroep, het veldwerk en de rapportage van het onderzoek aan de orde. Het biedt de lezer inzicht in de wijze waarop het onderzoek is uitgevoerd. Opzet van het onderzoek De vragenlijst voor dit onderzoek is ontwikkeld door Blauw Research in samenwerking met InterBank. Vervolgens is de vragenlijst geprogrammeerd en getest in DubInterviewer (WAPI-software). De doelgroep van het onderzoek bestaat uit het algemeen Nederlands publiek in de leeftijd van 18 tot en met 65 jaar. De gegevensverzameling in dit kwantitatieve onderzoek heeft via het online panel van Bloomerce (opinieland.nl) plaatsgevonden. De veldwerkperiode heeft gelopen van 30 september tot en met 1 oktober. Uiteindelijk hebben 541 respondenten de vragenlijst ingevuld. De respons is in de onderstaande tabel weergegeven: # % Bruto steekproef 1667 100% Netto steekproef 541 32% Validiteit, representativiteit en betrouwbaarheid De mate waarin de uitkomsten van het onderzoek ook daadwerkelijk voor de gehele doelgroep gelden, uit zich o.a. in de validiteit, de representativiteit en de betrouwbaarheid van de uitkomsten. Op deze punten wordt nader ingegaan. Validiteit Een bepalende factor in de algehele kwaliteit van onderzoek is de validiteit. Een goede validiteit duidt erop dat meetfouten binnen het onderzoeksproces worden geminimaliseerd. De volgende punten zijn daarvoor van belang: Bij de opzet en het ontwerp van de vragenlijst is veel aandacht geschonken aan de wijze van vraagstelling en aan het opstellen van antwoordcategorieën en -schalen. Tevens is de vragenlijst vooraf uitvoerig getest waardoor interpretatie-fouten bij respondenten zijn geminimaliseerd. De enquête is computerondersteund afgenomen, waardoor een tussentijdse nauwkeurige controle mogelijk was. Representativiteit Representativiteit van onderzoeksuitkomsten betekent dat deze kunnen worden gegeneraliseerd naar het algemeen publiek van Nederland. De dataset van het onderzoek onder de consumenten is na afloop van het onderzoek gewogen naar de populatiegegevens van de Nederlandse bevolking (Mini-Census, GFK). De weging is op basis van leeftijd, geslacht en opleiding gedaan. De onderzoeks- uitkomsten mogen als representatief worden beschouwd voor de Nederlandse bevolking. Betrouwbaarheid Na afloop van het veldwerk is het opgebouwde databestand gecontroleerd. Het databestand is vervolgens geschikt gemaakt voor de statistische analyses. Analyse heeft plaatsgevonden door middel van de meest gangbare toetsen en testen. In dit rapport worden de uitkomsten significant genoemd bij een betrouwbaarheid van 95% (=0,05). Dat wil zeggen, dat de kans op een waarneming buiten het vastgestelde interval niet groter is dan 5%. Rapportage De onderzoeksresultaten zijn vervolgens uiteengezet in onderhavige rapportage. De rapportage bestaat uit een managementsamenvatting, een inleiding, een beschrijving van de onderzoeksresultaten - visueel ondersteund door grafieken – en een onderzoeksverantwoording.