Achtergronden bij De eerste hapjes

Inleiding Aanleiding ontwikkeling van materiaal: Veel vragen over (oude) folder ‘Bijvoeding’ van ouders en JGZ Gestaafd in vooronderzoek onder ouders en JGZ Doel: Ouders een concreet hulpmiddel bieden Consultatiebureaus ondersteunen bij voedingsvoorlichting Over de (oude) folder ‘bijvoeding’ kreeg het Voedingscentrum veel vragen vanuit de JGZ en van ouders. De folder zou te beperkte informatie bieden en er was behoefte aan meer duidelijkheid over bepaalde onderdelen. Om erachter te komen waar precies behoefte aan was heeft het Voedingscentrum een verkennend onderzoekje uitgevoerd, o.a. door een vragenlijst af te nemen bij ouders, interviews met cb-medewerkers en gesprekken met Actiz en Centrum Jeugdgezondheid Resultaat: Zowel ouders als consultatiebureaus hebben behoefte aan één duidelijk product over de introductie van bijvoeding dat antwoord geeft op de belangrijkste vragen van ouders. Er zijn vooral veel vragen over het ‘wat kan ik geven?’.

Ontwikkeling De eerste hapjes Uitingen: Folder Website ‘De eerste hapjes’ geldt als vervanging van de uitgave ‘Bijvoeding’. Om te testen of doelstellingen worden behaald met deze uitingen is er gekozen om deze te testen mbv een pilot Na het vooronderzoek is besloten om de folder ‘Bijvoeding’ te herzien en de folder een nieuwe naam te geven. Daarnaast is de informatie op de website van het Voedingscentrum ook aangepast en heeft De eerste hapjes een eigen URL gekregen: www.voedingscentrum.nl/eerstehapjes Om te testen of doelstellingen worden behaald met deze uitingen is er gekozen om deze te testen met behulp van een pilot

Pilot De eerste hapjes Onderzoek Academische Werkplaats Noord Holland ism GGD Zaanstreek Waterland (beperkte) Effect- en procesevaluatie Opzet: Interventie- en controlegroep Vragenlijsten met voor- en nameting bij beide groepen Focusgroepen met interventiegroep, controlegroep en JGZ De folder en website van ‘De eerste hapjes’ zijn in de periode april-september 2010 door de Academische Werkplaats Noord-Holland geëvalueerd onder ouders en JGZ. Het onderzoek werd uitgevoerd door de Academische Werkplaats in samenwerking met GGD Zaanstreek-Waterland. Hierbij is gebruikt gemaakt van een interventiegroep en een controlegroep van in totaal 200 ouders. Beide groepen kregen voor het 4 of 6 maanden consult een voormeting en bij het volgende bezoek een nameting dmv. een vragenlijst. Inhoud vragenlijst: vragen op eigen effectiviteit, attitude en kennis mbt. de eerste hapjes. De interventiegroep kreeg na afloop van het consult de folder mee en er werd verwezen naar de website. De controlegroep kreeg ‘care as usual’. Daarnaast is het proces geëvalueerd onder ouders en JGZ medewerkers dmv. focusgroepen. Vragen voor JGZ: toepasbaarheid van de folder binnen het consult, sluit informatie aan bij ouders, wat vindt JGZ van inhoud, toon en stijl folder en website? Vragen voor ouders: wat vinden ze van de informatievoorziening van het consultatiebureau, sluit folder/website aan bij hun verwachtingen, missen ze nog informatie, wat vinden ze van de toon en stijl?

Resultaten onderzoek (1) Interventiegroep Hadden meer info verwacht van cb over dit onderwerp Vinden de informatie in folder ‘zeer waardevol’ Kennis is significant toegenomen na lezen folder Positieve tendens voor attitude en zelfvertrouwen Prettige toon en aanspreekvorm folder en website (100%!) Aantal verbeterpunten zoals: informatie over drinken uit beker toevoegen Uit het onderzoek komt naar voren dat ouders meer informatie verwachten van het consultatiebureau over het onderwerp dan dat ze hebben gekregen. De informatie uit de folder wordt als ‘zeer nuttig’ beoordeeld. De folder voorziet in een behoefte en wordt zowel op inhoud, als taal en vormgeving heel goed beoordeeld. Ook blijkt dat de kennis over de eerste hapjes van ouders in de interventiegroep significant toegenomen. Ook de determinanten attitude en zelfvertrouwen laten een positieve tendens zien. Deze zijn echter niet significant. Een ander belangrijk resultaat is dat zowel de toon als aanspreekvorm van de folder en website als prettig worden ervaren. 100% van de ouders uit de interventiegroep vindt dat de folder een prettige toon en aanspreekvorm heeft. Tot slot zijn er aan aantal suggesties gedaan voor verbeterpunten zoals informatie over het afbouwen van melkvoeding. Deze verbeterpunten zijn meegenomen bij het optimaliseren van de folder en de website.

Resultaten onderzoek (2) Controlegroep Informatiebehoefte blijkt groot Positief over manier van informeren op cb Informatie sluit niet altijd aan op verwachtingen Meer leidraad zou prettig zijn Na bestuderen folder erg positief over uiterlijk en inhoud folder Ook bij de controlegroep blijkt de informatiebehoefte groot. Ze zijn positief over de manier waarop zij door het consultatiebureau over het onderwerp werden geïnformeerd. De informatie die ouders ontvangen sluit echter niet altijd aan op de verwachtingen die ze hebben. De groep gaf aan graag meer informatie krijgen over dit onderwerp dan alleen vraaggestuurde informatie. Ook zou een leidraad zoals een naslagwerk handig zijn. De folder is ook aan de controlegroep voorgelegd en deze reageerde unaniem positief. De folder voorzag duidelijk in een behoefte.

Resultaten onderzoek (3) JGZ Bespreken eerste hapjes heeft hoge prioriteit Positief oordeel over folder Integreren van de folder in de werkzaamheden is goed mogelijk Folder misschien al meegeven met 3 maanden consult Website helaas niet bekeken Voor de JGZ heeft het bespreken van de eerste hapjes een hoge prioriteit. Ook de JGZ-medewerkers beoordeelden de folder positief en zagen de folder als een mooie aanvulling op het consult. Het is goed mogelijk om de folder te integreren in hun werkzaamheden. Er zijn een aantal inhoudelijke suggesties gedaan zoals informatie over het drinken uit een beker toevoegen. Deze verbeterpunten zijn meegenomen bij het optimaliseren van de folder en de website. Er werd aangegeven dat de folder wellicht als bij het 3 maanden consult zou kunnen worden meegegeven, omdat het vier maanden consult voor veel ouders al aan de late kant is. De website had deze groep helaas niet bekeken, dus deze kon niet worden besproken.

Bron De Eerste Hapjes - rapport van het onderzoek verricht door de Academische Werkplaats JGZ Noord-Holland. November 2010 Het gehele rapport staat online op site Voedingscentrum onder kopje ‘professionals’