Onderwijsraad Een nieuw perspectief op het leraarschap 15-9-2019 Ruim baan voor leraren Een nieuw perspectief op het leraarschap Martine Braaksma adviseur Onderwijsraad Krachtvoerlezing 16 januari 2019
Aanleiding Zorgen om toenemende lerarentekorten Onderwijsraad 15-9-2019 Aanleiding Zorgen om toenemende lerarentekorten Genomen maatregelen: vooral gericht op kwantiteit, niet op kwaliteit weinig samenhang en niet gericht op loopbaan- en ontwikkelingsmogelijkheden Ontoereikende kwalificatiestructuur in het onderwijs Complex, met afgebakende bevoegdheden (sector/vak) Bekwaamheidseisen geen houvast voor doorgroei in lesgevende taak
Onderwijsraad 15-9-2019 Adviesvraag Hoe kunnen opleidings- en arbeidsstructuur zo worden vormgegeven dat ze op termijn bijdragen aan zowel voldoende als goede leraren? Strategisch langetermijnadvies Zorgen om huidige lerarentekorten en oproep tot taskforce geuit in brandbrief Lerarentekorten Advies gericht op primair en voortgezet onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs en voorschoolse educatie
Advies Verruim het loopbaan- en ontwikkelperspectief van leraren Onderwijsraad 15-9-2019 Advies Verruim het loopbaan- en ontwikkelperspectief van leraren Ruimere onderwijsbevoegdheden i.c.m. specialisaties Ontwikkelmodel voor loopbaan en professionalisering Uitgangspunt: kwaliteit staat voorop Integrale herziening van opleidings- en arbeidsstructuur, vanuit nieuw perspectief op het leraarschap: Lerarenberoep bevat dezelfde kernelementen in alle onderwijssectoren en vakken brede pedagogische-didactische basis + inhoudelijke kennis en vaardigheden specifieke onderwijscontext
Positieve gevolgen Meer mogelijkheden voor mobiliteit Onderwijsraad 15-9-2019 Positieve gevolgen Meer mogelijkheden voor mobiliteit Nu laag en beperkt door wet- en regelgeving Betreft mobiliteit tussen en binnen onderwijssectoren Bevordert keuzevrijheid, differentiatie en professionalisering Bevoegdhedenstelsel moet uitnodigen tot ontwikkeling, niet ontmoedigen Meer taakdifferentiatie in lerarenteams Leraarschap wordt aantrekkelijker voor huidige èn nieuwe leraren
Opleidingsstructuur Geen blauwdruk, wel contouren Onderwijsraad 15-9-2019 Opleidingsstructuur Geen blauwdruk, wel contouren Clustering van onderwijsbevoegdheden in combinatie met specialisaties (NB: hoeft niet volgtijdelijk): Brede generieke basis (= nog niet bevoegd!) Cluster van verwante onderwijssectoren en vakken, bijv. jonge kind (voorschool + groep 1 en 2 po) 10-14-jarigen (bovenbouw po + onderbouw vo) bèta (natuurkunde, wiskunde, scheikunde, biologie) Vakinhoudelijke specialisaties (voor vakken bovenbouw havo/vwo en beroepsspecifieke vakken in (v)mbo)
Gevolgen en aandachtspunten Commissie voor precieze invulling onderwijsbevoegdheden en inrichting opleidingsstructuur Gevolgen: Doorlopende leerlijnen, invoering nieuwe (verwante) vakken, nieuwe schotten, vakleerkrachten in po, leraren kunnen lesgeven aan meerdere klassen Aandachtspunten: Aansluiting generieke basis en clusteringen/specialisaties (volgtijdelijk, geïntegreerd), duidelijke eisen aan benodigde inhoudelijke kennis en vaardigheden, faciliteer specialisaties, mogelijke herijking bekwaamheidseisen
Arbeidsstructuur Ontwikkelmodel voor loopbaan en professionalisering Onderwijsraad 15-9-2019 Arbeidsstructuur Ontwikkelmodel voor loopbaan en professionalisering Scholen: formuleer duidelijke visie op loopbaanontwikkeling en professionalisering Richt taak- en scholingsbeleid hierop structureel in Doordenk en aanvaard (financiële) consequenties Eén loongebouw voor po, vo, mbo en voorschoolse educatie Investeringen in onderwijs van essentieel belang
Bespreekpunten Kansen, bedreigingen, aandachtspunten Hoe verder? Onderwijsraad 15-9-2019 Bespreekpunten Kansen, bedreigingen, aandachtspunten Belang vakkennis, verschuiving van schotten, mogelijkheden voor andere rollen/functies Hoe verder? Opleidingsstructuur: aansluiting bij toekomstverkenning bevoegd (vo) bestaande ontwikkelingen bij opleidingen Arbeidsstructuur: structurele aandacht voor professionalisering en loopbaanontwikkeling op scholen één cao en loongebouw voor po, vo, mbo en voorschoolse educatie
m.braaksma@onderwijsraad.nl