Samenwerken in de vakgroep Module 2 LMMZ Academie voor Medisch Specialisten

1e vak, 2e vak Dokters hebben een 1e vak: hun medisch-inhoudelijke professie. Ze krijgen er een 2e vak bij: managen, organiseren, beleidsplannen maken, onderhandelen, begrotingen maken, veranderingen doorvoeren, businesscase opstellen, bezuinigingen doorvoeren, ondernemen, probleemanalyses maken, sturing geven, besturen, marketing en pr, logistiek verbeteren, managementinformatie lezen. Vakgroep aansturen. Het 2e vak is vallen en opstaan, schade en schande. Ervaringsleren. Doen.

De medische vakgroep Horizontaal, geen hiërarchie, democratisch. Arbeidsmobiliteit laag. Iedereen medeverantwoordelijk. Zwakste en sterkste schakel. Toenemende noodzaak om keuzes te maken, te ondernemen, beleid te maken. Toenemende managementverantwoordelijkheid.

Vertegenwoordiging van de vakgroep Eerste ring Tweede ring Eerste ring: de vakgroep. Tweede ring: de omgeving van de vakgroep. Criterium: in eerste ring keuzes maken, in tweede ring met één stem spreken.

Het wafelijzer voor de medisch manager Manieren om klem komen te zitten: Je in de 1e ring met te hoge verwachtingen laten opzadelen. ‘Ga het ze maar eens zeggen’; ‘dit moet jij even regelen’; ‘dit pikken we niet’; ‘hier is het boodschappenlijstje’. In 2e ring toezeggingen doen zonder draagvlak in 1e ring. Medisch manager zonder mandaat. Corvee. Geen begrip voor MM of voor vakgroep.. Vakgroep niet op 1 lijn. Besluitvorming en communicatie niet op orde.

Samenwerking op 2 niveaus BOVENSTROOM _____________ ONDERSTROOM

Bovenstroom Visie en beleid, jaarplannen Huishoudelijk reglement Bestuurlijke structuur van de vakgroep Taakverdeling en mandatering Productieafspraken Overlegstructuur, rapportage Protocollen, werkwijzes, methoden, technieken Fysieke infrastructuur

Onderstroom Collegialiteit Waardering uitspreken, complimenteren Werkplezier Het collectieve belang centraal stellen bij meningsverschillen Afspraken nakomen, ook al was je het er niet mee eens Met één stem spreken Karakters, gevoeligheden, coalities, machtsspelers, slachtofferschap, percepties, taboes, rode knoppen, voorkeuren Sociale codes, biografie, informele structuren

Gedoe Het is (bijna) altijd de onderstroom (geworden). Het wordt uitgeknokt op de bovenstroom. Dat verzwaart de besluitvorming (of legt deze lam). Indirecte communicatie. Zelfreinigend vermogen, vroegtijdig oplossen is vaak lastig. Hoe? Wie? Wanneer? Zitten we wel op 1 lijn? En wat als? Daarvoor in de plaats: copingstijlen. Voorbeelden: Negeren; doen alsof het niet erg is; zij heeft toch ook haar goede kanten; hij heeft in het verleden veel voor de vakgroep gedaan; wegkijken; strijd; buiten de deur je arbeidssatisfactie zoeken; nonverbaal terechtwijzen; jezelf terugtrekken in je behandelkamer; ‘mentaal afscheid nemen’; bondjes; over die persoon roddelen maar niet met die persoon spreken, enz.

Krediet Het grootste kapitaal in de samenwerking. De gunfactor. De buffer bij tegenslag. Je kunt opnemen als je hebt gestort. Sommigen zijn goed in opnemen, minder goed in storten. Andersom komt ook voor. Zorg voor een positief saldo.

Wat helpt: koffer 1 Bovenstroom op orde. Rust in de tent. ‘Stevige’ bestuurders in de vakgroep. Eigenaarschap. Expliciete verwachtingen tussen bestuur en vakgroep, over en weer. Expliciete verwachtingen tussen taakhouders en vakgroep, over en weer. Problemen in de vakgroep goed analyseren. Is het bovenstroom of onderstroom? Aan de juiste knoppen draaien. Kijken. Belonen. Waarderen. Ruimte geven. Aandacht, aandacht, aandacht. Oliemannetjes/vrouwtjes. Als het niet goed gaat: gesprek aangaan, uitzoeken waarom. Helpen, oplossingen zoeken.

Vervolg koffer 1 Regelmatig onderhoud plegen. De patronen identificeren. Benoemen wat goed gaat in de vakgroep en daar waardering voor uitspreken. Benoemen wat beter moet in de vakgroep en uitleggen waarom, analyseren hoe het komt, afspraken maken om te verbeteren. Elkaars talenten en valkuilen kennen. ‘Erbij kunnen’ en ‘erbij mogen’. Verlaag de drempel: haal je feedback zelf op. Hoe doe ik het? Wat gaat goed, wat kan of moet beter? Maar ook: hoe vind jij dat de vakgroep het doet? Wat gaat goed, wat kan of moet beter?

Vervolg koffer 1 BBQ’s, diners, uitjes. Individuele verbetertrajecten. GFMS, IFMS, jaargesprekken. Heidagen. Groot onderhoud. Teamcoaching.

Wat helpt: koffer 2 Iemand aanspreken. Benoem wat je ziet gebeuren en wat daarvan de gevolgen zijn. Klein beginnen. Eerst één op één, inforneel. Helpt dat niet? Iemand uit de vakgroep erbij. Nog niet? Iemand van buiten erbij. Ook niet? Bestuur vakgroep. Begeleiding van buiten. Teamcoaching. Mediation. Melding aan stafbestuur, MSB-bestuur, RvB.

Houdt het ook een keer op? Ja. Keuzes: Koffer 3: Accepteren, uitzingen. Taakbeperking. Functieverandering. En als het echt niet anders kan: koffer 4, afscheid nemen.

Kenmerken geslaagde samenwerking Werkplezier. Resultaten. De zegeningen tellen. Ontwikkeling. De hobbels gezamenlijk kunnen nemen. Slagen voor examens.

____________ _____________ _____________ _____________ Kernkwaliteit Wat anderen in mij waarderen Wat ik bij anderen vanzelfsprekend verwacht Wat ik in mezelf gewoon vind Wat ik in anderen bereid ben door de vingers te zien Wat anderen mij verwijten Wat ik in mezelf geneigd ben te rechtvaardigen Kernkwaliteit Valkuil teveel van het goede ____________ _____________ negatief tegen- overgestelde positief tegen- overgestelde teveel van het goede _____________ _____________ Allergie Uitdaging Wat ik in mezelf zou verafschuwen Wat anderen mij aanraden te relativeren Wat ik in anderen minacht Wat ik in mezelf mis Wat anderen mij toewensen Wat ik in anderen bewonder

Voorbeelden (andere variëteiten mogelijk) Kwaliteit Valkuil Uitdaging Allergie Aanpassingsvermogen Onderdanig Initiatief Dictatoriaal Behulpzaam Opoffering Autonomie Egoïsme Verantwoordelijk Overbelasting Hulp vragen Slachtoffer Flexibel Zwabberen Standvastigheid Dogmatiek Rationeel Gevoelsarm Meeleven Zweverigheid Stipt Opgefokt Relaxed Gemakzucht Zelfverzekerd Arrogant Bescheiden Middelmatigheid Luisteren Passiviteit Assertiviteit Dominant Loyaliteit Onderdanigheid Zelfvertrouwen Hoogmoed Diplomatie Vermijdend Keuzes maken Drammen Bondig Ongenuanceeerd Tact Langdradig Daadkracht Geduld

Moraal van het verhaal: Onderhoud plegen.