Advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling regio Amsterdam-Amstelland

Programma Kennisquiz Definities en vormen Veilig Thuis Meldcode Vragen? Contactgegevens Veilig Thuis Inleiding: Samenvoeging AMK, SHG, GGD Vangnet Jeugd in 2015.

Veilig Thuis Treedt op namens de overheid en de samenleving waar de veiligheid van kwetsbare burgers (kinderen, jeugdigen en volwassenen) wordt bedreigd. Wij onderscheiden ons van zorgaanbieders of aanbieders van jeugdhulp doordat wij niet werken op basis van een cliëntvraag, maar op basis van een maatschappelijke opdracht om burgers te beschermen.   Ontstaan van veilig thuis: 1-1-2015 samenvoeging van AMK, SHG en vangnet Jeugd 26 verschillende Veilig thuis locaties, landelijk dekkend Bereikbaar 24 uur per dag, 7 dagen per week voor advies en melding bij vermoedens KM & HG Multi disciplinair team: maatschappelijk werker, GZ-psycholoog, vertrouwensarts, sociaal psychiatrisch verpleegkundige en psychiater Per 1-1-2019 veranderde opdracht: Veranderde opdracht VT Verbeterde Meldcode + eerder en beter in beeld + afwegingskaders beroepsgroepen + leertafels & vervolg 2019 Radarfunctie + meer meldingen/meer zicht + landelijk register VT Monitoren + wettelijke taak + uitbreiding Speciale bevoegdheden bij onderzoek Zo nodig wordt er hulp in geschakeld

Kennisquiz

Is een “pedagogische tik” strafbaar volgens de Nederlandse wet? Ja: De pedagogische tik valt onder kindermishandeling en is in Nederland sinds 2007 bij wet verboden. Wat kinderen ook doen, ze mogen nooit geslagen worden. Omdat slaan iemand in zijn waardigheid aantast.

In Nederland overlijden per jaar 30 kinderen aan de gevolgen van kindermishandeling. Nee: Gemiddeld overlijden in Nederland 50 kinderen per jaar aan de directe gevolgen van kindermishandeling. Van andere kinderen die overlijden weten wij dat kindermishandeling een rol kan hebben gespeeld.

Huiselijk geweld is de meest voorkomende vorm van geweld in onze samenleving. Ja: 45% van de Nederlandse bevolking tussen de 18 en 70 jaar heeft ooit in zijn of haar leven te maken gehad met een vorm huiselijk geweld.

1 op de 10 ouderen heeft te maken met ouderenmishandeling. Nee: 1 op de 20 ouderen. Dit zijn jaarlijks 200.000 ouderen die het slachtoffer worden van mishandeling (lichamelijke en/of psychische mishandeling, verwaarlozing en financiële uitbuiting.

Definities en vormen

Kindermishandeling Kindermishandeling is elke bedreigende of gewelddadige interactie van lichamelijke, geestelijke of seksuele aard naar een minderjarige. Actief of passief opgedrongen door ouders of andere personen waarvan het kind afhankelijk is. Waardoor het kind (mogelijk) lichamelijk of geestelijk (ernstig) letsel oploopt. Wanneer een kind getuige is van huiselijk geweld in de thuissituatie, dan is het slachtoffer van kindermishandeling. Kindermishandeling is elke vorm van voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die door ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel. (Uit de Wet op de jeugdzorg)

Huiselijk Geweld Huiselijk geweld is (dreigen met) geestelijk, lichamelijk of seksueel geweld door iemand uit de huiselijke kring. Wanneer een kind getuige is van huiselijk geweld in de thuissituatie, dan is het slachtoffer van kindermishandeling. Huiselijk geweld is (dreigen met) geestelijk, lichamelijk geweld door iemand uit de huiselijke kring, : de fysieke, seksuele of psychische aantasting van de persoonlijke integriteit van het slachtoffer, daaronder ook begrepen partnergeweld, eer gerelateerd geweld, oudermishandeling en ouderenmishandeling (65 +). Wanneer minderjarigen getuige zijn van Huiselijk geweld van ouders/verzorgers dan zijn zij slachtoffer van kindermishandeling.

Vormen van geweld Kindermishandeling (Ex-)partner geweld Oudermishandeling Ouderenmishandeling Eer gerelateerd geweld Huwelijksdwang en achterlating Vrouwelijke genitale verminking Mensenhandel Pediatric Condition Falsification (PCF) Sibling geweld Sexting & Grooming Ex-partnergeweld, vb stalking Ouder mishandeling: kinderen vanaf 14 jaar die hun ouders (tot 65 jaar) mishandelen Ouderenmishandeling (+65 jaar): moedwillig mishandelen of overbelastte mantelzorger Geweld als gevolg of ter voorkoming van (mogelijke) schending van de eer Mensenhandel bijvoorbeeld loverboys) Sibling geweld: tussen (stief) broers en (stief) zussen / incest Sexting: Het delen of verspreiden van seksueel getinte foto’s/video’s via smartphone of andere media Grooming: Digitaal kinderlokken: het benaderen van kinderen met als doel seksueel contact Lichamelijke mishandeling Lichamelijke verwaarlozing Psychische mishandeling Emotionele verwaarlozing Financiële uitbuiting Seksueel misbruik Sexting en grooming

Veilig Thuis Treedt op namens de overheid en de samenleving waar de veiligheid van kwetsbare burgers (kinderen, jeugdigen en volwassenen) wordt bedreigd. Wij onderscheiden ons van zorgaanbieders of aanbieders van jeugdhulp doordat wij niet werken op basis van een cliëntvraag, maar op basis van een maatschappelijke opdracht om burgers te beschermen.   Ontstaan van veilig thuis: 1-1-2015 samenvoeging van AMK, SHG en vangnet Jeugd 26 verschillende Veilig thuis locaties, landelijk dekkend Bereikbaar 24 uur per dag, 7 dagen per week voor advies en melding bij vermoedens KM & HG Multi disciplinair team: maatschappelijk werker, GZ-psycholoog, vertrouwensarts, sociaal psychiatrisch verpleegkundige en psychiater Per 1-1-2019 veranderde opdracht: Veranderde opdracht VT Verbeterde Meldcode + eerder en beter in beeld + afwegingskaders beroepsgroepen + leertafels & vervolg 2019 Radarfunctie + meer meldingen/meer zicht + landelijk register VT Monitoren + wettelijke taak + uitbreiding Speciale bevoegdheden bij onderzoek Zo nodig wordt er hulp in geschakeld

De cijfers Adviezen: 5447 (62% professionals) Meldingen: 9754 Meldingen met kinderen: 73% Politiemeldingen met kinderen: 83% Politiemeldingen zonder kinderen: 95% Meldingen met volledig onderzoek: 18% Meldingen overgedragen na voorwaarden en vervolg: 82%

De keten in Amsterdam

Verbeterde Meldcode https://youtu.be/GnOoWYOhQ44

Meldcode Stap 1 – In kaart brengen van de signalen Stap 2 – Collega en/of Veilig Thuis raadplegen Stap 3 – In gesprek gaan met de betrokkenen Stap 4 – Blijft het een vermoeden? (Ga naar stap 5) – Is er sprake van acute of structurele onveiligheid? Dan altijd direct melden bij Veilig Thuis. Stap 5 – Kun je passende hulp organiseren? Doen betrokkenen mee? Leidt hulpverlening tot duurzame veiligheid? Nee? Dan melden bij Veilig Thuis. (jeugd) Gezondheidszorg (ook ggz en AWBZ-zorg) Vrij gevestigde professionals werkzaam in de gezondheidszorg (artikel 3 of 34 van de wet BIG) Jeugdzorg Onderwijs en leerplicht Kinderopvang Maatschappelijke ondersteuning Justitie (en COA) Een stappenplan (Hoe hoort een professional om te gaan met het signaleren en het melden van HG en KM) Het biedt houvast bij de in te zetten stappen als iemand HG of KM signaleert (Aangaan van gesprek met ouders) Een meldcode geeft richting aan de stappen die een professional kan zetten om slachtoffers te helpen. Waarom is de Wet meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling ingevoerd? Om sneller en adequater in te grijpen bij vermoedens van HG en KM. Dit kan worden bereikt door het consequent toepassen van een meldcode waardoor bij vroeg signalering van HG en KM effectief wordt opgetreden. Met de verplichtte meldcode weten organisaties en professionals welke stappen zij moeten zetten als zij HG en/of KM signaleren. Moeten vrijwilligers ook met een meldcode werken? Vrijwilligersorganisaties zijn niet verplicht om te werken met een meldcode, maar het mag wel. Organisaties waarvoor de verplichting wel geldt en die met vrijwilligers werken, kunnen in hun eigen meldcode aangeven welke rol de vrijwilligers in hun eigen organisatie kunnen spelen. Wanneer mag je als professional het beroepsgeheim doorbreken? Het wetsvoorstel ‘Verplichte meldcode’ regelt een meldrecht voor professionals. Dit houdt in dat professionals bij signalen van HG, net als nu al is geregeld voor KM, hun beroepsgeheim mogen doorbreken om een melding te doen. Er kan dus ook gemeld worden zonder toestemming, maar in principe altijd met medeweten van de cliënt. Ben je verplicht om te melden (meldplicht)? De beslissing om vermoedens van HG en KM wel of niet te melden, ligt bij de professional.

Advies op maat Ondersteuning aan de adviesvrager Adviesvrager blijft verantwoordelijk Registratie op naam van adviesvrager of anoniem Gezin blijft altijd anoniem Bel op tijd: voorkomen is beter dan melden 24-7 0800-2000 Rechtsreeks nummer voor professionals: 020-7983 798 Het beroepsgeheim voor (medisch) professional is bij advies niet aan de orde

Bij acute of structurele onveiligheid > melden bij VT Besluit dat VT verder gaat met de zaak, want de zaak is acuut en/of structureel onveilig. Keuze binnen VT uit 2 diensten: Dienst Voorwaarden en Vervolg Dienst Onderzoek VOORWAARDE en VERVOLG: Als er aanwijzingen zijn voor acute en/of structurele onveiligheid; Als het niet noodzakelijk of wenselijk is een vermoeden van kindermishandeling en/of huiselijk geweld te bevestigen of te weerleggen; Als de betrokkenen voldoende bereid en in staat zijn om samen te werken aan het herstel van de veiligheid en zo nodig hierbij hulp te accepteren. Tijdens V en V of Onderzoek opstellen VEILIGHEIDSVOORWAARDEN: Voorwaarden waaraan tenminste moet worden voldaan om te komen tot directe veiligheid en stabiele veiligheid. Bedoeld om directe veiligheid te creëren Het lokale team of GI maakt veiligheidsplan voor langere termijn Hierin is partnerschap belangrijk: verbindend, transparant in samenwerking. Monitoring: De veiligheidsvoorwaarden vormen de basis van je monitoring. Radar: Waarom: Achtergrond: Hulpverleners konden zelf aan de slag gaan met ernstige veiligheidsproblematiek zonder dat er zij wisten of anderen ermee bezig waren of zonder dat VT al op de hoogte was 1 jaar na opstarten hulp situatie vaak niet veiliger, want de veiligheid stond niet voorop Hulp kwam vaak niet op gang of was inmiddels beëindigd Kinderen veelal niet gehoord en geen hulp Weinig aandacht voor herstelgerichte zorg (trauma’s) Professionals hebben de verantwoordelijkheid voor zorg én veiligheid (afwegingskader) Bij acute of structurele onveiligheid > melden bij VT Aannemen melding, registreren, verrijken en vastleggen Veiligheidsbeoordeling bij elke melding Geeft ingezette hulp voldoende veiligheid > registreren en afsluiten. Niet afgesloten en geen directe overdracht > organiseren zicht op veiligheid en opstellen veiligheids-voorwaarden middels dienst: Voorwaarden en Vervolg of Onderzoek.

Na een melding Gedeelde verantwoordelijkheid (partnerschap) Veiligheidsbeoordeling Acute of structurele onveiligheid Onderzoek of Voorwaarden en Vervolg Spreken met betrokkenen en informanten Overdracht of beëindiging dossier Terugkoppeling melder Monitoring Iedereen mag melden, VT beslist over vervolg. Burger kan anoniem blijven, professional niet Besluit dat VT verder gaat met de zaak, want de zaak is acuut en/of structureel onveilig. Keuze binnen VT uit 2 diensten: Dienst Voorwaarden en Vervolg Dienst Onderzoek VOORWAARDE en VERVOLG: Als er aanwijzingen zijn voor acute en/of structurele onveiligheid; Als het niet noodzakelijk of wenselijk is een vermoeden van kindermishandeling en/of huiselijk geweld te bevestigen of te weerleggen; Als de betrokkenen voldoende bereid en in staat zijn om samen te werken aan het herstel van de veiligheid en zo nodig hierbij hulp te accepteren. Tijdens V en V of Onderzoek opstellen VEILIGHEIDSVOORWAARDEN: Voorwaarden waaraan tenminste moet worden voldaan om te komen tot directe veiligheid en stabiele veiligheid. Bedoeld om directe veiligheid te creëren Het lokale team of GI maakt veiligheidsplan voor langere termijn Hierin is partnerschap belangrijk: verbindend, transparant in samenwerking. Monitoring: De veiligheidsvoorwaarden vormen de basis van je monitoring.

Veilig Thuis Advies- en meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling Veilig Thuis Amsterdam-Amstelland Valckenierstraat 5-7, 1018 XB Amsterdam Postbus 170, 1000 AD Amsterdam 0800-2000 of 020-7983 798 www.020veiligthuis.nl Tip: download de meldcode-app!

Vragen?

Extra video’s https://www.youtube.com/watch?v=WUEOUlCEgTo ( over wat is hg/km en gevolgen en gebruik meldcode) Https://www.youtube.com/watch?v=IR5Cr0k5fPU ( meldcode en afwegingskader) https://www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2018/07/01/toolkit-meldcode-huiselijk-geweld-en-kindermishandeling (toolkit rijksoverheid met afwegingskaders)