PIT September 2018 Observeren
Hebben we alle kinderen in beeld? Hoe hebben jullie de kinderen in beeld? Hoe doen we dat?
Definitie observeren: Observeren wordt gedefinieerd als het systematisch en doelgericht waarnemen en registreren van gedragingen, gebeurtenissen en interacties Hoe zien jullie dit? Wat is wenselijk? Ze observeren een bepaalde belangstelling bij de kinderen. Ze merken bijvoorbeeld dat bepaalde doelen weinig aan bod komen en maken een plan om dat te verbeteren. Ze vervangen materialen uit de speelhoeken, kiezen bepaalde boeken om voor te lezen, regelen hulp voor een uitstapje naar de kinderboerderij, et cetera. Ook passen ze hun pedagogisch handelen aan op grond van observaties van individuele kinderen. Observeren Observeren is het waarnemen van een persoon en het beschrijven van wat je ziet. Dat kunnen handelingen van bijvoorbeeld kinderen zijn, maar je kunt ook de houding of het gedrag observeren. Observeren in de klas moet zo objectief mogelijk gebeuren. Er is verschil tussen gestructureerd en ongestructureerd observeren. Bij gestructureerd observeren heeft de observator een vooraf vastgesteld doel voor ogen, bij ongestructureerd observeren is dat niet het geval. Ook is er onderscheid tussen participerend en niet-participerend observeren. Bij participerend observeren is de observator betrokken bij de situatie, bij niet-participerend observeren is hij toeschouwer. Er zijn verschillende methodieken om kinderen te observeren, zoals het gebruik van een observatieschema, een codeersysteem of een beoordelingsschaal. Observeren is een belangrijke vaardigheid, maar observeren kun je leren!
Let goed op wat je ziet! https://www.youtube.com/watch?v=jW-CxE7M6sA Uit bovenstaand filmpjes blijkt dat je meestal alleen ziet wat je ook verwacht te zien. Maar hoe doe je dit dan, goed observeren? Er zijn ontzettend veel observatielijsten beschikbaar, die je kunt gebruiken bij het observeren van kinderen. Door juist op te schrijven wat je daadwerkelijk ziet in plaats van wat je denkt te zien kun je bepaald gedrag beter analyseren. Het is belangrijk om niet te snel een verklaring van het gedrag te geven. Door te snel conclusies te trekken kan er een eenzijdig beeld ontstaan en wordt er een tunnelvisie gecreëerd. Hoe kijk je naar een kind? Achter elk gedrag zit een bepaalde intentie en als leerkracht moet je je steeds afvragen wat de beweegredenen zijn voor het vertoonde gedrag. Wil het kind contact? Of wil het kind aandacht krijgen voor zijn behoeftes? Of zit er een andere reden achter? Ga vooral met het kind in gesprek, want vaak kan een kind heel goed vertellen wat zijn bedoelingen zijn. Het is belangrijk om oog te hebben voor de non-verbale signalen, denk hierbij aan lichaamshouding, gezichtsuitdrukking en stemgebruik. Door bewust naar het kind te kijken en door nieuwsgierig te zijn naar het gedrag zie je veel meer. Vaak denk je wel dat je goed kijkt, maar uit verschillende onderzoeken blijkt dat je onbewust veel mist. Misschien ken je onderstaand filmpje al wel, zo niet dan moet je deze zeker eens bekijken! https://www.youtube.com/watch?v=jW-CxE7M6sA
Waarom observeren we? 1. VEILIGHEID EN WELBEVINDEN VAN DE KINDEREN. Dit doen pedagogisch medewerkers vanzelfsprekend en voortdurend. Altijd is er die antenne … 2, OUDERS. Dagelijks vertellen de pedagogisch medewerkers iets over de belevenissen van het kind. Op oudergesprekken wordt puntsgewijs uitgewisseld hoe het kind het maakt op het kindercentrum. 3. Overdrachtsgesprekken Hoe vertel je dat in 2 minuten? • Houd de praktische informatie kort en krachtig • Zoom in op één activiteit van het kind en koppel daar waar mogelijk een competentiegebied van het kind aan • Benoem daarbij je waarnemingen én je interpretaties
Zo? Of misschien zo? Ze heeft een prima dagje gehad, lekker geslapen, goed gegeten en ook nog in de box gespeeld.’ Vanmiddag heeft Chantal heerlijk met de babygym gespeeld. Zo leuk om te zien! Ze schopte de hele tijd met haar linkervoetje tegen de vis. Ze kraaide het uit van plezier als de vis dan weer terugkwam. Ze had echt dikke pret!!’ .
Verschil waarneming of interpretatie? Vanmiddag heeft Piet met Jan en Klaas bijna de hele middag gevoetbald op het pleintje. Volgens mij ging het wel prima zo, met z’n drieën. Leuk, hoor! Alleen interpretatie
Wat staat hierover in ons beleid? Toen Piet vanmiddag met Jan en Klaas aan het voetballen was, hadden ze het zeer naar hun zin. Na een tijdje werd Piet het een beetje zat, dat Jan de hele tijd in het doel stond. Hij heeft dat toen heel goed opgelost. Hij zei tegen de jongens, dat hij ook graag wilde keepen en dat het misschien leuker is als ze allemaal een keer in het doel staan. Hij kwam de zandloper halen en stelde voor dat ze na 10 minuten wisselden van keeper. Zo mooi om te zien hoe hij voor zichzelf opkwam, dat even regelde. Ik zie hem echt groeien als het gaat om dat soort sociale vaardigheden! Interpretatie met specifieke waarnemingen
Wat staat er in ons beleid? Mentor Kind volgsysteem Opvallend gedrag, observeren Uit het beleid . Door de, soms kleinschalige, rustige landelijke opvang is het individuele kind altijd goed in beeld en worden mogelijke ontwikkelingsproblemen al snel geobserveerd en pedagogisch bijgestuurd en/of besproken met de ouders. Onderdelen van het kind volgsysteem zijn dekindbesprekingen tijdens de teamvergadering, de jaarlijkse observatie algemeen welbevinden, het oudergesprek en de overdrachtsmomenten tijdens het brengen en halen. Na toestemming van ouders vindt er een overdracht plaats naar de basisschool en, indien van toepassing, de buitenschoolse opvang.
Ons welbevinden baby, peuter BSO Verslag Observatie Algemeen Welbevinden Peuter En Oudergesprek Wat gebruiken we? Hoe doen we dat? Wat kunnen we hieruit concluderen Zijn we hier in eenduidig binnen het vak? Is dit belangrijk dat we een ander observatie systeem eenduidig gaan gebruiken?
Algemene informatie over het uitvoeren van een observatie: Eén keer per jaar, of vaker als dat wenselijk wordt geacht, voert de mentor van de kinderopvang een observatie uit en vult dit verslag in. De observatie duurt minimaal 10 minuten (of 2 x 5 minuten). Het doel van de observatie is het vaststellen van het welbevinden van het kind op de kinderopvang. Tijdens de observatie maakt de mentor aantekeningen van
Tijdens de observatie maakt de mentor aantekeningen van hetgeen zij van het kind waarneemt. Deze aantekeningen worden samen met het verslag in het dossier van het kind opgeslagen. De dagen na het uitvoeren van de observatie houdt de mentor het kind extra in beeld en kijkt wederom naar het welbevinden van het kind. Vervolgens wordt het verslag ‘algemeen welbevinden peuter en verslag oudergesprek’ ingevuld.
Nadat het verslag is ingevuld, wordt er een afspraak gemaakt met de ouder(s)/verzorger(s) van het kind voor een oudergesprek. Tijdens het oudergesprek worden de bevindingen van de mentor teruggekoppeld naar de ouder(s)/verzorger(s) van het kind. Eventueel worden na afloop van het oudergesprek aanpassingen in de opvang van het kind doorgevoerd. De ouder(s)/verzorger(s) van het kind stellen samen met de mentor deze aanpassingen vast.
Pedagogen? Zullen we die weglaten!!!