Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen Norman Egter van Wissekerke, Stefan van Heumen

2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Na 150 likes kent Facebook u beter dan uw beste vriend Na 10 'likes' schat een computer uw persoonlijkheid beter dan collega's. Vrienden worden verslagen na 70 likes. De echtgenoot na 300 'likes’. Op basis van 'likes' op Facebook weet de computer in no time persoonlijkheidskenmerken van gebruikers te achterhalen, blijkt uit onderzoek van de universiteiten van Cambridge en Stanford. “Big data laat u dingen ontdekken waarvan u niet wist dat u het niet wist.” 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Wat is de waarde van data Data is de toekomst Wat is de waarde van data hoe kunt u data in uw voordeel gebruiken data kan tot heel ver vertellen wat er gebeurt, maar uiteindelijk moet u gaan bepalen hoe u hierop gaat anticiperen. Hoe houd u het verzamelen van data overzichtelijk en hoe weet u welke data belangrijk is? 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Welke vragen stelt u aan uw data Welke vragen stelt u aan uw data? is het gevonden antwoord bruikbaar en waardevol voor het bereiken van uw doelstellingen. Maak succesvol datagebruik meetbaar. Koppel doelstellingen aan KPI’s Om causaal verband te vinden moet je vaak veel meer hebben dan alleen correlatie. Vaak heb je geeneens een causaal verband nodig om effectieve operationele beslissingen te kunnen maken. 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Eigen data slim koppelen en combineren 15% minder faalkosten BIM, 3D (data) model Eigen data slim koppelen en combineren 15% minder faalkosten McKinsey – 150 tot 300 miljard door slim omgaan met data Van ruwe data naar goede informatie Leefbaarheidsmonitor Betaalbaarheidsonderzoeken RIGO CBS data Investeringen voor lange termijn vs. huurders visie en gemeente Data samenbrengen leidt tot efficienter werken en betere beslissingen Zorg dat je je data blijft verversen. Met data kun je in kaart brengen waar mensen behoefte aan hebben. 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

WZW Monitor 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Data science The sexiest job of the 21th century 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Zorg op de kaart Inzicht krijgen en inzicht maken 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Zorg op de kaart Inzicht krijgen en inzicht maken 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Zorg op de kaart Inzicht krijgen en inzicht maken 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Zorg op de kaart Mate van mobiliteitsbeperking en potentieel geschikte woningvoorraad 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Eigen data gekoppeld aan openbare data Inzicht in demografie, zorgindicaties en vraagontwikkeling 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

intelligent en efficiËnt BIM BOT intelligent en efficiËnt Bouwwerk Informatie Modellering. Een rijke verzameling data over een bouwwerk die je kunt inzetten voor verschillende toepassingen in de bouw zoals ontwerp, uitvoering en beheer. Een BIM Bot is een intelligent, online systeem dat autonoom handelingen uitvoert op basis van BIM data. Denk aan een berekening, simulatie of analyse. In elk geval een taak om de gebruiker zo goed mogelijk te ondersteunen in het bouwproces. Bekijk deze filmpjes voor meer uitleg. 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Circulair bouwen, een datatoepassing er Zijn kansen verbonden aan meer circulair bouwen… 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Circulair bouwen, een datatoepassing …waar LIGGEN die kansen Bron: BAG register model ontworpen om aanbod en vraag van bouwmaterialen te voorspellen 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Stap 1: prioriteit op basis van potentie van verschillende materialen? Circulair bouwen, een datatoepassing Stap 1: prioriteit op basis van potentie van verschillende materialen? Stap 2: welke gebouwen /objecten verdienen de meeste aandacht? Aan de hand van gebouwinformatie (BAG) en gebouwprofielen (TNO) Aan de hand van toekomstprognoses (EIB) 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Circulair bouwen, een datatoepassing Stap 3: per materiaal en object de kansen in kaart brengen om vraag en aanbod bij elkaar te brengen? Stap 4: organiseer de match tussen vraag en aanbod in de praktijk Wanneer & waar kan onbalans ontstaan tussen vraag aanbod van hout, beton, staal, etc.? Hoe kan deze onbalans worden aangepakt? Wanneer & waar ontstaat behoefte aan opslaglocaties voor secundaire materialen? Welke materialen? Welke impact hebben nieuwe materiaalmanagementsystemen op de transportsector, en daarmee op kosten en luchtkwaliteit? 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Structuur van het model Circulair bouwen, een datatoepassing Structuur van het model Top10NL Bouwprognoses (EIB) Milieukentallen (ecoinvent) Materiaalvoorraad (“urban stock”) Utiliteitsbouw Woningen Infrastructuur BAG: oppervlaktegegevens Bouwprofielen (TNO) Analyses vraag & aanbod Milieu-analyses Logistiek model (TNO) Innovatie-onderzoek (TNO & partners) Kosten (div.) 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Output: data, vISUEEL en logistiek 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Wat is BOB? HOMES 4 LIFE label Veilig en prettig zelfstandig wonen en leven voor kwetsbare burgers donderdag 23 augustus 2018 Certified smart and integrated living environments for ageing well 2019 - 2020 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Wat is BOB? HOMES 4 LIFE label Veilig en prettig zelfstandig wonen en leven voor kwetsbare burgers donderdag 23 augustus 2018 Vraag Aanpak Veilig en prettig zelfstandig wonen en leven voor kwetsbare burgers? Niet in de Europese woningvoorraad…. Ontwikkeling Homes4Life label 2019 - 2020 EU-behoefte aan aangepaste woningen in de komende jaren voorbeeldvisualisatie Flexibel toepasbaar Integrale opvatting wonen en leven Wat betekent aangepast? Wat is belangrijk? Principes ? Wat levert het op? Maatschappelijk en financieel? Hoe maak je investeren in aanpassingen aantrekkelijk? Focus op roI en implementatievragen Ontwikkeling met stakeholders 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

HOMES 4 LIFE label Veilig en prettig zelfstandig wonen en leven voor kwetsbare burgers Fase 1 Fase 2 Fase 3 Fase 4 Visie & Analyse Programma van Eisen Gebruik & Opschaling Ontwikkeling Label Waarom Wat Hoe Praktijk Betrokkenheid stakeholders (burgers, overheden, ontwikkelaars, bouwers, woningcorporaties, zorgaanbieders, ICT) 2019 - 2020 Meer weten? Consultatie Consultatie Consultatie Praktijktests Op de hoogte blijven? Netwerkopbouw Good practices Participatie Toepassing Meedoen? Invalshoeken Case studies Use cases Gebruikservaringen menno.hinkema@tno.nl Belangen Uitwisseling Proefprojecten Disseminatie 2 | Datagedreven ruimtelijke ontwikkelingen dinsdag 4 september 2018

Bedankt voor uw aandacht Voor meer inspiratie: TIME.TNO.NL