Herziening van de barometers Feed-back open raadpleging RadCom 24/04/2018

Goedkeuring SciCom voorlopig advies 13/01/2017 20/06/2017 04/09/2017 15/09/2017 20/04/2018 Goedkeuring SciCom voorlopig advies Open raadpleging WIV RadCom ≠ specifieke plantsector stakeholders PLASUR Informatiesessie Reacties ontvangen van: BFA, Fevia, Vlaams Departement Omgeving > barometer VV CODA-CERVA (dienst ERASURV) > barometer DG Verbond van Belgische Tuinbouwcoöperaties (VBT) > barometer PG Definitieve goedkeuring SciCom aangepast advies

Barometer versie 1.0 → versie 2.1 & 2.2 nieuwe indicatorkorven VV: 30 → 23 DierG: 13 → 14 PlantG: 13 → 11 2 benaderingen in functie van wijzigingen (= versie 1.0) versie 2.1 in functie van doelstellingen versie 2.2

Voedselveiligheidsbarometer Algemeen ‘conformiteitsbarometer’: gebaseerd op normen die kunnen veranderen impact op trendanalyse barometerresultaten normen houden rekening met mogelijke risico’s + laten objectieve meting toe wijzigingen evaluatiesysteem hangen samen met waarborgen voedselveiligheid en veranderen in principe niet de “status” van de voedselveiligheid analyse/observatie van trends behelst langere periode aspect blootstelling ? → cf. indicatoren volksgezondheid blootstelling vereist bijkomende berekening biomonitoring: meting van ‘totale’ blootstelling via ≠ routes * verwijzing toegevoegd naar resultaten van 3 HBM voor externe validatie/biologische evaluatie van indicatoren toestand voedselveiligheid wordt relatief uitgedrukt indicatoren werden getoetst aan RACER criteria

Voedselveiligheidsbarometer Indicatoren Gevalideerde ACS: privé-certificatiesysteem mee beschouwd in resultaten? enkel indien privé-certificatiesysteem equivalent is aan het ACS en gevalideerd door FAVV / geaccrediteerd OCI (bv. FCA) quid sectoren zonder sectorgids? indicator = # gevalideerd ACS voor alle activiteiten # met hoofdactiviteit in sector X mogelijkheid om te laten auditeren door FAVV wanneer geen sectorgids → zijn inbegrepen % toeleveranciers PP met gevalideerde ACS is zeer laag t.o.v.% operatoren met verlaagd tarief heffingen ? % zijn gebaseerd op ≠ definities; “geregistreerde” vs. “gefactureerde” hoofdactiviteit (toeleveranciers zoals bv. tuincentra gefactureerd als sector kleinhandel, handel van diervoeders als groothandel en producenten zaaizaden als primaire productie) monitoring als indicator gerelateerd aan preventieve benadering? SBPs leveren inderdaad grote preventieve bijdrage aan voedselveiligheid niet alle SBPs zijn gevalideerd door FAVV: omschrijving / representativiteit dergelijke indicator? niet weerhouden

Voedselveiligheidsbarometer Indicatoren Inspecties: impact verschuiving focus naar opvolgingsinspecties? opvolg% operatoren (-) inspectie 2018 > voorgaande jaren; impact kan zowel (+) als (-) zijn wijzigingen evaluatiesysteem worden gecommuniceerd (+ barometer meet relatieve toestand) ∩ categorie “preventieve benadering”? werd aangepast (→ impact voorstelling resultaten barometer vs. 2.2) resultaten crisismanagement? enkel resultaten controleplan (cf. RACER criteria) resultaten opvolging crisis ∩ niet tot controleplan (zo ook niet: klachten, incidenten); specifiek incident / “opkomende risico’s” zijn niet zichtbaar in finaal barometerresultaat niet weerhouden

Voedselveiligheidsbarometer Indicatoren Controle van producten: acrylamide: wijziging evaluatiekader 2013 – 2014 + interpretatie resultaten ? wijzigingen evaluatiekader worden aangeduid toename conformiteits% bij toepassing lagere ‘indicatieve waarden’ in 2014; grotere alertheid operatoren? (maar ook reeds tussen 2007-2013 positieve trend) invoer producten 3e landen bestemming feed ? niet alle producten worden onder label ‘feed’ ingevoerd producten blijven niet ndz. op Belgische markt intracommunautair handelsverkeer; kan afkomstig zijn van 3e land (i.e. tracering is omslachtig in context van indicatoren) niet weerhouden mycotoxines: aandeel bio-voeding? deze info wordt niet consequent bijgehouden in de databanken

Voedselveiligheidsbarometer Indicatoren Controle van producten: “dioxines en dioxineachtige PCB’s in diervoeders”: relevantie? quid alternatieve contaminanten? indicator is geschrapt andere contaminanten (pesticiden, mycotoxines) in diervoeders als alternatieve indicator werd onderzocht, maar niet weerhouden; relevant gevaar voor consument? (bv. verdunningseffect); vlotte opvolging resultaten? niet weerhouden “dioxines en dioxineachtige PCB's in zuivelproducten & eieren”: behouden in kader van informatie & communicatie? blijvend geschrapt (scope te eng) informatie beschikbaar via bv. FAVV activiteitenverslag + FAQs FAVV website niet weerhouden proportioneel gewicht ‘dioxine-indicator’ zuivelproducten & eieren versus diervoeders (en beide indicatoren behouden)? ± 4x meer analyses in diervoeders > zuivelproducten & eieren hoge conformiteit voor beiden geen gegevens beschikbaar over relatieve aandeel beide productgroepen aan blootstelling

Dierengezondheidsbarometer Algemeen Indicatoren ivm. controles en conformiteiten worden sterk beïnvloed door wetgeving, beleid en economische factoren Akkoord, maar invloed van beleidsaspecten en wetgeving passen volledig in het ‘pressure–state–response’ model FAVV heeft toegang tot informatie gegenereerd door de gewestelijke labo’s: o.a. evolutie bestrijdingsprogramma’s Bij de selectie van de indicatoren werd gekozen voor zeer algemene indicatoren die over de gehele populatie(s) gemeten worden. Geen indicatoren over evolutie van specifieke pathogenen. Niet weerhouden Is het logisch het voorafgaande jaartal te gebruiken, waarom niet meer trends over meerdere jaren bekijken ? In het model van de barometer werd gekozen om de toestand van een bepaald jaar te vergelijken ten opzichte van een voorgaand jaar. De reden hiervoor is dat de toestand van de voedselketen niet absoluut kan gemeten worden. Om de evolutie van de barometer weer te geven wordt het resultaat van jaar X vergeleken met een referentiejaar (2007).

Dierengezondheidsbarometer Indicatoren Meldingen: Ponderatie op basis van morbiditeit en mortaliteit Praktisch moeilijk uitvoerbaar; sterk afhankelijk van ziekte en bestrijdingsprogramma Niet weerhouden Rapporteringsgevoeligheid/meldingsbereidheid zou eveneens moeten worden geïntegreerd/gewogen (gedrag operator) Ponderatie op basis van gevoeligheid of meldingsbereidheid gaat voorbij aan de doelstelling van een indicator. Een indicator dient louter een bepaalde toestand weer te geven. Eventuele significante wijziging van de toestand ten opzichte van een voorgaand jaar kan dan vervolgens uitgelegd aan de hand van beïnvloedende factoren Abortus bij kleine herkauwers dient ook opgevolgd te worden Terechte opmerking: meldingen van abortus bij kleine herkauwers werden toegevoegd aan DGI6 Weerhouden

Dierengezondheidsbarometer Indicatoren Inspecties: Dierenwelzijn: dient behouden te blijven Delegatie van bevoegdheid naar gewesten maakt dat er momenteel geen goede gegevens beschikbaar zijn. Mocht dat in de toekomst wel zo zijn, kan deze indicator terug opgenomen worden. Niet weerhouden (voorlopig)

Dierengezondheidsbarometer Indicatoren Controle van producten: DGI8 (leverletsels bij varkens): registratie afgekeurde karkassen is betere indicator Terechte opmerking: registratie van volledig afgekeurde karkassen geeft een breder en algemener beeld van de dierengezondheid bij varkens Weerhouden DGI9 (AMR resistentie): waarom enkel E. coli? Beste manier van opvolgen AMR gebeurt in indicator bacteriën Niet weerhouden

Dierengezondheidsbarometer Indicatoren Dierengezondheid: Indicatoren ivm. sterfte: geven geen beeld van volledige productieketen Deze indicator meet inderdaad niet de dierengezondheid over de volledige productieketen, zoals ook het geval is voor nagenoeg alle indicatoren. De doelstelling van een indicator is om een indicatie te geven over een bepaalde toestand en geen volledige en allesomvattende meting na te streven. Niet weerhouden Sterfte is het eindpunt van een vergevorderd stadium van de ziekte; men zou zich bij voorkeur moeten baseren op andere criteria, zoals vruchtbaarheidsdata, melkproductie,... moeilijk om op een gecentraliseerde wijze aan deze gegevens te geraken. Bovendien bestaat het risico dat ze slechts informatie geven over een ‘betere’ subpopulatie (bedrijfsafhankelijke data). Diersoortevenwicht Mortaliteitsgegevens bleken in het verleden zeer nuttig DGI15 (gebruik van AB): daling verbeteren DGZ of beleid? Daling kan door beide. Onderzoek in ons omringende landen, waar er een sterke daling van het AB gebruik is gerealiseerd, heeft aangetoond dat een daling van het gebruik van AB geen of zeer beperkte negatieve gevolgen heeft op de diergezondheid.

Plantengezondheidsbarometer > Geen opmerking over de inhoud ontvangen