Polyfarmacie bij ouderen in de tweede lijn Disclaimer Deze diapresentatie is een implementatie tool en dient gebruikt te worden naast de gepubliceerde richtlijn. Deze informatie vervangt niet de richtlijn zelf. 24-4-2018

Over de richtlijn Achtergrond Afbakening Selectie aanbeveling per module Tools bij de richtlijn

Over de richtlijn Initiatief Polyfarmacie bij Ouderen in de tweede lijn Over de richtlijn Initiatief Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie In samenwerking met Nederlandse Internisten Vereniging; Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose; Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers; Nederlandse Vereniging voor Cardiologie; Nederlandse Vereniging voor Reumatologie Met ondersteuning van Kennisinstituut van Medisch Specialisten

Polyfarmacie bij Ouderen in de tweede lijn Achtergrond Deze richtlijn betreft een addendum bij de richtlijn ‘Polyfarmacie bij Ouderen’ uit 2012. In de richtlijn uit 2012 wordt de zorg omtrent polyfarmacie in de eerste lijn beschreven. In het addendum wordt ingegaan op de zorg in de tweede lijn. Van welke (screenings) instrumenten of strategieën is aangetoond dat zij de herkenning van medicatie bijwerkingen kunnen verbeteren op het moment van ziekenhuisopname? Van welke instrumenten of strategieën is aangetoond dat zij de vermijdbare geneesmiddel gerelateerde schade tijdens ziekenhuisverblijf kunnen voorkomen of reduceren? Van welke instrumenten of strategieën is aangetoond dat zij de kans op medicatiegerelateerde problemen na ontslag verminderen?

Afbakening Doelgroep: Polyfarmacie bij Ouderen in de tweede lijn Afbakening Doelgroep: gericht op acuut én gepland opgenomen kwetsbare oudere ziekenhuispatiënten met een verhoogd risico op medicatiegerelateerde problemen. de exacte invulling van de doelgroep moet daarbij in de praktijk niet te rigide worden ingevuld startpunt is de definitie van kwetsbaarheid zoals n het VMS- veiligheidsprogramma beschreven: iedere 70+ er die wordt opgenomen in het ziekenhuis als kwetsbaar te zien. polyfarmacie wordt conform de richtlijn ‘Polyfarmacie bij ouderen’ gedefinieerd als het chronisch gebruik van vijf of meer geneesmiddelen

Selectie aanbeveling per module (I) Van welke (screenings)instrumenten of strategieën is aangetoond dat zij de herkenning van medicatie bijwerkingen kunnen verbeteren op het moment van ziekenhuisopname? Beoordeel patiënten van 70 jaar en ouder met gebruik van vijf of meer geneesmiddelen bij SEH-bezoek en bij geplande opname op de mogelijkheid van medicatiegerelateerde problemen als reden voor dit SEH-bezoek of de opname met behulp van een triggerlijst. Betrek bij verdenking van een medicatiegerelateerde opname of geneesmiddelbijwerking bij opname een zorgverlener of team van zorgverleners met integrale farmacotherapeutische expertise bij de beoordeling van de medicatie. De hoofdbehandelaar besluit na het initiële consult of medebehandeling door zorgverlener of team van zorgverleners met integrale farmacotherapeutische expertise gedurende ziekenhuisverblijf nodig is.

Selectie aanbeveling per module (II) Van welke (screenings)instrumenten of strategieën is aangetoond dat zij de herkenning van medicatie bijwerkingen kunnen verbeteren op het moment van ziekenhuisopname? Borg dat de directe zorg voor patiënten met complexe geronto-farmacotherapie op alle afdelingen geleverd wordt door zorgverleners die daartoe voldoende expertise bezitten. Dit kan bijvoorbeeld door educatie en toetsing bij start van werkzaamheden, gerichte nascholing en frequente audit-and-feedback op voorschrijven door een deskundige. Voer een analyse uit om na te gaan welke onderwerpen binnen de geriatrische farmacotherapie het meest relevant zijn om op te nemen in periodieke educatie en toetsing/nascholing/audit-and-feedback. Dit kan per afdeling verschillend zijn omdat de risicovolle medicatie en processen per specialisme vaak verschillend zijn. Verken de mogelijkheden om screening en monitoring op medicatiegerelateerde risico’s bij en tijdens ziekenhuisopname (die relevant zijn voor oudere complexe patiënten) te automatiseren door gebruik te maken van het EPD en CCDS.

Selectie aanbeveling per module (III) Van welke (screenings)instrumenten of strategieën is aangetoond dat zij de herkenning van medicatie bijwerkingen kunnen verbeteren op het moment van ziekenhuisopname? Geef voor ontslag schriftelijke educatie aan oudere patiënten en risicopatiënten (die tijdens opname intensief gevolgd zijn). Geef hierbij minimaal uitleg over de indicaties voor de geneesmiddelen, het doseringsschema, wijze van gebruik, de wijzigingen die tijdens opname zijn doorgevoerd in de (thuis-)medicatie en benadruk indien van toepassing het belang van therapietrouw. Betrek indien nodig de mantelzorger van de patiënt. Zorg vóór ontslag dat tijdens de medicatieverificatie de medicatielijst met de patiënt wordt afgestemd. Beoordeel bovendien of de ontslagmedicatie passend is (wordt er voldaan aan de geldende protocollen, moet er bijvoorbeeld adjuvante medicatie gestopt of gestart worden, etc.?). Evalueer daarbij tevens patiëntgerelateerde aspecten zoals angst voor bijwerkingen, gebruiksproblemen met medicatie en andere gebruiksproblemen.

Tools bij de richtlijn Checklist Patiënteninformatie / keuzehulpen Polyfarmacie bij Ouderen in de tweede lijn Tools bij de richtlijn Checklist Patiënteninformatie / keuzehulpen Meetinstrumenten

Polyfarmacie bij Ouderen in de tweede lijn Feedback Indien u commentaar heeft bij de richtlijn kunt u in de richtlijnendatabase.nl bij de modules commentaar geven en lezen. Dit commentaar is alleen zichtbaar voor medisch specialisten met een account en wordt doorgegeven aan de verantwoordelijke wetenschappelijke verenigingen zodat er, indien nodig, snel gepaste actie kan worden ondernomen. Notitites voor presentator