Vermaatschappelijking van zorg Dany Dewulf – 08.06.2018

Vermaatschappelijking van zorg - definitie ‘Verschuiving binnen de zorg waarbij ernaar gestreefd wordt om mensen met beperkingen, chronisch zieken, kwetsbare ouderen, jongeren met gedrags- en emotionele problemen, mensen die in armoede leven, … met al hun mogelijkheden en kwetsbaarheden een eigen zinvolle plek in de samenleving te laten innemen, hen daarbij waar nodig te ondersteunen en de zorg zoveel als mogelijk geïntegreerd in de samenleving te laten verlopen. Begrippen die hierbij een rol spelen zijn onder meer desinstitutionalisering, communitycare, empowerment, kracht- en contextgericht werken, vraagsturing en respijtzorg.’ SARWGG, 2012 Mensen in maatschappelijk kwetsbare positie met al hun talenten en mogelijkheden een zinvolle plek geven in de samenleving en de ondersteuning en zorg in functie hiervan reorganiseren en in de samenleving brengen. 27-12-2018

Mensen in kwetsbare posities Uitsluiting Segregatie Integratie Inclusie Inclusie Iedereen deelnemer op al zijn levensdomeinen Segregatie > sociale ongelijkheid neemt toe Uitsluiting : helaas Integratie : bv. autiklas in gewone school Exclusie Segregatie Integratie 27-12-2018

1. Mensen in hun kracht laten komen Twee dingen nodig : 1. Mensen in hun kracht laten komen Voldoende kwalitatieve sociaal-affectieve relaties Elkaar ondersteunen en zorg voor elkaar dragen (op alle levensdomeinen/ beleidsdomeinen) 27-12-2018

1. Mensen in hun kracht laten komen Succesfactoren Krachtgericht werken (met de hulpvrager) Contextgericht werken (met de directe omgeving) Vraagsturing (regie over eigen leven) Sociale netwerken Opbouwen (cf. methodieken) Versterken (bv. in mantelzorgcafés) Verlichten (bv. d.m.v. respijtzorg) Verbinden met professionele hulpverlening 27-12-2018

1. Mensen in hun kracht laten komen Knelpunten (anno 2018) Structurele zorgtekorten Perceptie : besparingsoperatie Vermarkting Sociale ongelijkheid neemt toe (neoliberalisme) Onvoldoende ondersteuning zorgprofessional Bezwijkt Te weinig ondersteuning sociale netwerken Mattheuseffect Netwerken bezwijken Individueel schuldmodel (neoliberalisme) Regie over eigen leven ? Betutteling/ bescherming ? 27-12-2018

2. De ontvankelijkheid van de samenleving verhogen Twee dingen nodig : 2. De ontvankelijkheid van de samenleving verhogen In de wijk, op school, op het werk, waar men de vrije tijd doorbrengt, als men zich verplaatst,… Ruimtelijke planning Mobiliteit Vrije tijd Werk Onderwijs Wonen Welzijn & Zorg Leefmilieu, natuur, … 27-12-2018

2. Ontvankelijkheid samenleving verhogen Succesfactoren Solidariteit Inclusie Sociale grondrechten realiseren 27-12-2018

Is de samenleving hier klaar voor ? Onderzoek 27-12-2018

2. Ontvankelijkheid samenleving verhogen Knelpunten (anno 2018) Solidariteit ? Ontmoetingen Sociale stijging ? Sociale daling ? Inclusie ? Segregatie Inclusief burgerschap vs. normatief burgerschap Realisatie sociale grondrechten Politiek is het maken van keuzes … 27-12-2018

Gedeelde verantwoordelijkheid Overheid Lokaal Vlaams Federaal Samenleving Burgerinitiatieven Commons Markt Profit Social profit (sociaal ondernemerschap) Non profit VMZ als tegenreactie op bepampering/ overprofessionalisering 29 november 2016 27-12-2018

Gedeelde verantwoordelijkheid Bron : Verschueren Bram 27-12-2018

Gedeelde verantwoordelijkheid Solidariteit als hefboom Ontmoetingsplekken met verplicht karakter creëren Sociale stijging realiseren Verhalen verknopen Communicatie Basishulpverlening Omgaan met sociale daling Meldpunt Informele wijkteams Vb. Klein Verhaal (Oostende) 27-12-2018

Gedeelde verantwoordelijkheid Solidariteit herdenken (DIEGEM) Sociaal ondernemerschap stimuleren Burgerparticipatie (NOOZO) Commons ondersteunen en faciliteren Werken aan sociale netwerken => sociale cohesie Integraal beleid voeren (health in all policies) Voorzien in voldoende professionele zorg en sociaal werk Buurtgerichte zorg realiseren => inbedding op lokaal niveau 27-12-2018