Kengetallen Tankstations en Wasbedrijven 2010-2017 Arbeidsmarktontwikkelingen in de periode 2010-2017

Inhoud Aanleiding 3 Conclusie 5 Resultaten Werkgevers 10 Werknemers 26 Branchemobiliteit 55

Aanleiding

Aanleiding Voor SFTW is het belangrijk om de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt van de branche goed te kennen. Daarmee kan zij haar activiteiten en beleid vormgeven. Tegelijk kan SFTW ook andere branchepartijen voorzien van belangrijke informatie. In 2017 heeft SFTW daarom voor het eerst dit Kengetallenonderzoek laten uitvoeren met de bedoeling dit jaarlijks te updaten. Voor u ligt het Kengetallenonderzoek dat in 2018 is uitgevoerd. Het geeft een rijke verzameling van de belangrijkste kengetallen over werkgevers en werknemers in de branche. Doordat in de rapportage de gegevens over een langere periode zijn opgenomen, zijn trends en ontwikkelingen goed zichtbaar.

Conclusie

Conclusie Verclustering zet door: minder tankstationbedrijven, meer wasbedrijven Vanaf 2012 is een duidelijke neerwaartse trend in het aantal bedrijven zichtbaar. Een daling van zo’n 2-3% per jaar. Interessant zijn de trends binnen de deelbranches. Deze daling wordt veroorzaakt door de afname van het aantal tankstationbedrijven. Het aantal wasbedrijven blijft juist stijgen. Het gemiddeld aantal dienstverbanden ligt in 2017 tussen de 16 en 17 per werkgever. Er zijn wel grote verschillen tussen de tankstation- en de wasbedrijven. Bij tankstationbedrijven ligt het gemiddelde rond de 21 medewerkers per werkgever, bij wasbedrijven ligt dit aantal rond de 7 medewerkers per werkgever. In beide deelbranches is in 2017 het gemiddeld aantal dienstverbanden toegenomen t.o.v. 2016. Bij de tankstations zet de sterke verclustering van bedrijven zich voort. Per bedrijf zijn er meer mensen in dienst omdat er meer tankstations worden geëxploiteerd.

Conclusie Aantal werknemers in de totale branche stijgt opnieuw Na een aantal jaren van daling sinds 2011, neemt sinds 2015 het aantal medewerkers in de branche weer toe, zowel bij tankstations als wasbedrijven. Het aantal vrouwen in de totale branche ligt in 2017 op ongeveer 45%. Vrouwen zijn vooral werkzaam in de tanktationbedrijven, waar gemiddeld meer vrouwen dan mannen werkzaam zijn (60% vs. 40 %). Bij wasbedrijven is het percentage vrouwen vs. mannen duidelijk anders, namelijk 10% vs. 90%.

Conclusie Omvang van het dienstverband vrij stabiel, duidelijke verschillen tussen mannen en vrouwen De gemiddelde omvang van het dienstverband is de laatste jaren vrij stabiel en ligt rond de 30 uur per week. Mannen werken over het algemeen fulltime (63%), het grootste gedeelte van de vrouwen werkt parttime (84%). Voor vrouwen is een trend waarneembaar dat het aantal parttime dienstverbanden met meer dan 21 uur groeit en het aantal andere dienstverbanden afneemt. Voor mannen geldt dat de fulltime dienstverbanden ongeveer gelijk blijven, parttime met minder dan 20 uur p/wk neemt licht af, parttime tussen 21-37 uur p/wk neemt licht toe.

Conclusie Mobiliteitstrends in 2016 In tegenstelling tot de laatste paar jaar is in 2016 de instroom (20,5%) groter dan de uitstroom (16,4%). De negatieve trend tot 2015 lijkt definitief doorbroken en de instroom neemt weer toe. Iets meer dan de helft (51,3%) van de instromers in 2016 was jonger dan 25 jaar. Tussen 2011 en 2016 bewegen de aantallen ‘Tijdelijke werknemers’ en ‘Blijvers’ in tegengestelde U-vorm. Tussen 2011-2013 steeg het aantal ‘Blijvers’ en daalde het aantal ‘Tijdelijke werknemers’. Tussen 2014- 2016 daalde het aantal ‘Blijvers’ en steeg het aantal ‘Tijdelijke werknemers’. Dit duidt waarschijnlijk op een behoefte aan meer flexibele werknemers.

Resultaten Werkgevers

Aantal werkgevers

Aantal werkgevers Jaar Aantal WG Index 2010 1.198 100% 2011 1.169 98% 2012 1.173 2013 1.151 96% 2014 1.124 94% 2015 1.077 91% 2016 1.065 89% 2017 1.038 87%

Aantal werkgevers per deelbranche in 2017

Aantal werkgevers per deelbranche in 2017 Aantal WG Percentage vul- en servicestations 721 69% het stallen/wassen van motorvoertuigen 310 30% onbekend 7 1% totaal 1.038 100%

Aantal werkgevers per deelbranche

Aantal werkgevers per deelbranche vul- en servicestations het stallen/wassen van motorvoertuigen Aantal Index 2010 987 100% 209 2011 938 95% 229 110% 2012 921 93% 248 119% 2013 879 89% 266 127% 2014 838 85% 280 134% 2015 783 79% 288 138% 2016 752 76% 307 147% 2017 721 73% 310 148%

Bedrijfsgrootte

Bedrijfsgrootte 1-5 WN 6-15 WN 16-50 WN 51-100 WN >100 WN Totaal Aantal Index 2010 541 100% 476 142 27 12 1.198 2011 514 95% 469 99% 147 104% 26 96% 13 108% 1.169 2012 537 453 146 103% 11 92% 1.173 2013 535 442 93% 140 21 78% 1.151 2014 418 88% 135 23 85% 1.124 2015 521 388 82% 125 30 111% 1.077 2016 498 390 37 137% 15 125% 1.065 2017 464 86% 391 131 38 141% 14 117% 1.038

Bedrijfsgrootte per deelbranche * voorlopige gegevens ultimo november 2016

Bedrijfsgrootte per deelbranche (1) vul- en servicestations 1-5 WN 6-15 WN 16-50 WN 51-100 WN >100 WN Totaal Aantal Index 2010 409 100% 407 133 26 12 987 2011 375 92% 388 95% 137 103% 25 96% 13 108% 938 2012 380 93% 371 91% 134 101% 11 921 2013 363 89% 353 87% 130 98% 20 77% 879 2014 360 88% 323 79% 121 21 81% 838 2015 341 83% 290 71% 112 84% 27 104% 783 2016 321 78% 279 69% 103 34 131% 15 125% 752 2017 288 70% 278 68% 106 80% 35 135% 14 117% 721

Bedrijfsgrootte per deelbranche (2) het stallen/wassen van motorvoertuigen 1-5 WN 6-15 WN 16-50 WN 51-100 WN >100 WN Totaal Aantal Index 2010 131 100% 68 9 1 209 2011 138 105% 80 118% 10 111% 229 2012 154 81 119% 12 133% 248 2013 169 129% 87 128% 266 2014 172 131% 93 137% 13 144% 2 200% 280 2015 175 134% 97 143% 3 300% 288 2016 110 162% 22 244% 307 2017 170 130% 112 165% 25 278% 310

Aantal dienstverbanden per werkgever

Aantal dienstverbanden per werkgever Jaar Aantal dienstverbanden Index 2010 13,79 100% 2011 14,49 105% 2012 14,16 103% 2013 14,23 2014 13,98 101% 2015 14,60 106% 2016 15,52 113% 2017 16,40 119%

Aantal dienstverbanden per deelbranche

Aantal dienstverbanden per deelbranche vul- en servicestations het stallen/wassen van motorvoertuigen 2010 15,5 5,8 2011 16,6 5,9 2012 16,4 2013 16,9 5,6 2014 16,7 2015 17,7 6,5 2016 19,1 6,9 2017 20,6 7,0

Resultaten Werknemers

Aantal werknemers

Aantal werknemers Jaar Aantal WN Index 2010 16.429 100% 2011 16851 103% 2012 16498 2013 16211 99% 2014 15640 95% 2015 15642 2016 16422 2017 16935

Aantal werknemers per deelbranche in 2017

Aantal werknemers per deelbranche in 2017 Aantal WN Percentage vul- en servicestations 14.737 88% het stallen/wassen van motorvoertuigen 2.169 12% onbekend 29 0% totaal 16.935 100%

Aantal werknemers per deelbranche

Aantal werknemers per deelbranche vul- en servicestations het stallen/wassen van motorvoertuigen Aantal Index 2010 15.217 100% 1.204 2011 15.491 102% 1.352 112% 2012 15.045 99% 1.444 120% 2013 14.670 96% 1.485 123% 2014 13.928 92% 1.660 138% 2015 13.759 90% 1.857 154% 2016 14.300 94% 2.098 174% 2017 14.737 97% 2.169 180%

Gemiddelde leeftijd

Gemiddelde leeftijd Werknemers T&W Landelijk Gemiddelde leeftijd Index 2010 35,7 100% 40,9 2011 35,8 41,0 2012 36,2 101% 41,2 2013 36,4 102% 41,3 2014 36,8 103% 41,5 2015 37,0 104% 2016 2017 37,2 41,6

Gemiddelde leeftijd per deelbranche

Gemiddelde leeftijd per deelbranche vul- en servicestations het stallen/wassen van motorvoertuigen Gemiddelde leeftijd Index 2010 36,4 100% 27,2 2011 36,5 101% 2012 37,1 102% 26,7 98% 2013 37,4 103% 2014 38,0 104% 27,0 99% 2015 38,4 106% 27,1 2016 2017 38,7 27,3

Leeftijdscategorie

Leeftijdscategorie <25 jaar 25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar Totaal Aantal % 2010 5.073 31% 3.162 19% 3.140 3.337 20% 1.717 10% 16.429 2011 5.166 3.327 3.051 18% 3.498 21% 1.809 11% 16.851 2012 4.895 30% 3.289 2.942 3.481 1.891 16.498 2013 4.684 29% 3.351 2.771 17% 3.446 1.959 12% 16.211 2014 4.326 28% 3.324 2.610 3.336 2.044 13% 15.640 2015 4.207 27% 3.385 22% 2.536 16% 3.371 2.143 14% 15.642 2016 4.491 3.510 2.586 3.516 2.319 16.422 2017 4.573 3.639 2.548 15% 3.587 2.588 16.935

Sekse per branche in 2017

Lengte dienstverbanden in jaren

Lengte dienstverbanden in jaren Jaar Lengte dienstverbanden Index 2010 3,9 100% 2011 4,0 103% 2012 4,3 111% 2013 4,5 118% 2014 4,7 122% 2015 4,6 2016 4,4 115% 2017

Lengte dienstverbanden per leeftijdscategorie Leetijdscategorie Lengte dienstverband <25 jaar 1,5 25-34 jaar 3,2 35-44 jaar 5,5 45-54 jaar 6,4 >55 jaar 8,3

Lengte dienstverbanden per deelbranche Jaar vul- en servicestations het stallen/wassen van motorvoertuigen 2010 4,0 2,6 2011 4,1 2012 4,5 2,7 2013 4,7 2,8 2014 4,9 2015 4,8 2016 2017

Omvang dienstverbanden in uren/week * gegevens zijn exclusief uurcontracten

Omvang dienstverbanden in uren/week Jaar Omvang dienstverbanden Index 2010 28,7 100% 2011 29,0 101% 2012 29,5 103% 2013 28,9 2014 29,1 2015 30,1 105% 2016 31,0 108% 2017 * gegevens zijn exclusief uurcontracten

Omvang dienstverbanden per leeftijdscategorie <25 jaar 22,9 25-34 jaar 31,5 35-44 jaar 30,8 45-54 jaar 30,5 >55 jaar * gegevens zijn exclusief uurcontracten

Omvang dienstverbanden per deelbranche Jaar vul- en servicestations het stallen/wassen van motorvoertuigen 2010 28,4 35,7 2011 28,6 35,2 2012 29,2 35,0 2013 34,3 2014 28,7 34,5 2015 40,7 2016 29,7 44,3 2017 29,3 37,1 * gegevens zijn exclusief uurcontracten. Het aantal uurcontracten ligt binnen vul- en servicestations lager (36,4%) dan binnen het stallen/wassen van motorvoertuigen (56,3%)

Omvang dienstverbanden per sekse

Omvang dienstverbanden per sekse

Omvang dienstverbanden per sekse Mannen Vrouwen 0-20 uur 21-37 uur 38 uur 2010 25% 14% 61% 31% 44% 2011 15% 60% 30% 47% 23% 2012 62% 29% 49% 22% 2013 16% 50% 21% 2014 20% 18% 28% 52% 19% 2015 53% 2016 63% 27% 56% 17% 2017 57%

Gemiddeld jaarloon

Gemiddeld jaarloon Jaar Gemiddelde Spreiding 2010 € 21.000 € 3.803 2011 € 20.861 € 3.956 2012 € 21.142 € 3.983 2013 € 21.487 € 3.930 2014 € 21.634 € 3.721 2015 € 21.722 € 3.698 2016 € 22.020 € 3.594 2017 € 22.196 € 3.432

Gemiddeld jaarloon per leeftijdscategorie

Gemiddeld jaarloon per leeftijdscategorie Gemiddelde Spreiding 2010 € 8.330 € 2.273 € 14.162 € 4.633 € 20.328 € 2.776 € 21.612 € 3.478 € 21.839 € 3.584 € 22.304 € 3.429 2011 € 8.557 € 1.955 € 13.800 € 4.575 € 20.174 € 2.936 € 22.089 € 3.998 € 22.512 € 4.167 € 22.797 € 3.896 2012 € 8.600 € 2.020 € 13.836 € 4.033 € 20.016 € 2.580 € 22.368 € 4.092 € 22.751 € 4.165 € 23.078 € 3.912 2013 € 8.925 € 2.076 € 14.988 € 4.305 € 20.388 € 2.313 € 22.774 € 4.233 € 23.198 € 4.422 € 23.652 € 3.946 2014 € 8.400 € 1.939 € 15.074 € 4.253 € 20.422 € 1.938 € 23.002 € 4.442 € 23.565 € 4.656 € 24.043 € 4.045 2015 € 8.461 € 1.742 € 15.319 € 4.476 € 20.159 € 1.610 € 22.962 € 4.173 € 23.672 € 4.591 € 24.167 € 4.192 2016 € 8.855 € 1.744 € 15.678 € 4.574 € 20.400 € 1.299 € 23.007 € 4.144 € 23.760 € 4.648 € 24.393 € 4.242 2017 € 9.830 € 2.023 € 16.714 € 5.145 € 20.712 € 1.291 € 22.802 € 3.881 € 23.834 € 4.715 € 24.539 € 4.368

Resultaten Branchemobiliteit

Definities mobiliteit Wanneer het gaat om mobiliteit in en uit de branche worden verschillende soorten werknemers onderscheiden (zie hieronder). Op de volgende pagina staat het analyseschema uitgewerkt.  Blijver: Dit is een werknemer die in de branche blijft werken. Dit wil zeggen dat deze persoon ten minste het hele jaar in de branche werkt en ook het voorgaande jaar in de branche werkzaam was. Instromer: Dit is een werknemer die in een jaar voor het eerst of opnieuw de branche instroomt en tijdens dit jaar niet de branche uitstroomt. Dit wil zeggen dat deze persoon op 31 december van het voorgaande jaar nog niet werkzaam was in de branche. Uitstromer: Dit is een werknemer die tijdens een jaar de branche verlaat en op 31 december van het voorgaande jaar werkzaam was in de branche. Tijdelijke werknemer: Dit is een werknemer die voor een bepaalde tijd tussen 1 januari en 31 december van een jaar in de branche werkt. Het gaat hier bijvoorbeeld om een werknemer die een tijdelijk dienstverband heeft, of een werknemer waarvan het dienstverband na een aantal weken/maanden wordt beëindigd. Tijdelijke brancheverlater: Deze persoon werkt in de branche op 1 januari en op 31 december van een jaar, alsmede op 31 december van het voorgaande jaar en 1 januari van het volgende jaar. Gedurende het jaar verlaat deze persoon de branche voor een bepaalde tijd. Het gaat hier bijvoorbeeld om een werknemer met een tijdelijk onderbroken dienstverband.

Definities mobiliteit De rechthoek - die wordt gevormd door de twee horizontale lijnen en de twee gestippelde verticale lijnen - geeft de A1+A2. Instroom en zij-instroom: Aan de linker- en bovenzijde van het schema staan de instromers. We maken onderscheid in instroom van schoolverlaters en zij-instroom. De instroom van werknemers van 16 tot 25 jaar zijn werknemers die (waarschijnlijk) vanuit school nieuw tot de arbeidsmarkt toetreden. De instroom van werknemers tussen de 16 en 25 jaar kan ook bestaan uit een deel zij-instromers. Wij gaan ervan uit dat met het toenemen van de leeftijd tot 25 jaar er een afnemend aantal schoolverlaters en een toenemend aantal zij-instromers zal zijn. Zij-instromers noemen we werknemers van ten minste 25 jaar, die meer waarschijnlijk de branche vanuit andere branches instromen. B. Tijdelijke arbeid: Een deel van de instromers en zij-instromers werkt minder dan één jaar in de branche en wordt geclassificeerd als tijdelijke werknemers. mobiliteitsbranche weer in één kalenderjaar. In het schema worden de volgende gegevens onderscheiden: C. Uitstroom: Rechts onderaan in het schema staat de pijl die de groep uitstromers weergeeft. D. Brancheblijvers: werknemers die het hele jaar aanwezig zijn staan aan de rechterzijde van het schema (na 31 december) dit zijn de blijvers. E. Een bijzonder deel van groep D. zijn de uit- en instromers, oftewel tijdelijke brancheverlaters. Deze verlaten in de loop van het jaar de branche maar keren voor 31 december weer terug.

Mobiliteit werknemers 2016 Instroom (A1) naar leeftijd Aantal <16 172 17-18 413 19-20 649 21-22 539 23-24 448 totaal 2.221 2.109 wn 11.187 wn 2.221 wn 157 wn 3.472 wn 1.987 wn

Mobiliteit werknemers Blijvers Instroom Uitstroom Tijdelijke werknemers brancheverlaters Aantal* 2011 54,9% 18,5% 16,9% 9,0% 0,7% 21.954 2012 57,6% 16,3% 17,2% 8,3% 0,6% 21.560 2013 59,8% 15,6% 17,0% 6,9% 20.680 2014 58,5% 14,6% 7,6% 20.231 2015 55,1% 17,4% 18,2% 8,7% 20.258 2016 52,9% 20,5% 16,4% 9,4% 21.133 *Het aantal in de laatste kolom wijkt af van de eerder gerapporteerde aantallen, omdat hier het aantal medewerkers dat in 1 jaar werkzaam is geweest wordt geteld, en niet het aantal medewerkers dat aanwezig is op een peildatum. De uitstromers, die op dat moment de branche hebben verlaten, zijn hierin niet opgenomen. Sommige uitstromers verlaten de branche tussen 31 december en 1 januari van het volgende jaar. Deze tellen op de peildatum wel mee als medewerker, maar behoren volgens de door ons gebruikte definitie toch tot de uitstromers.

Verdeling instroom naar leeftijdscategorie <16 jaar 17-18 jaar 19-20 jaar 21-22 jaar 23-24 jaar >25 jaar Aantal % 2011 182 4,5% 431 10,6% 771 19,0% 620 15,3% 351 8,6% 1.708 42,0% 2012 160 4,6% 334 9,5% 617 17,6% 558 15,9% 333 1.511 43,0% 2013 134 4,2% 302 9,4% 495 15,4% 500 15,5% 397 12,3% 1.393 43,2% 2014 90 3,0% 270 9,1% 506 17,1% 474 16,0% 346 11,7% 1.269 42,9% 2015 140 4,0% 313 8,9% 551 15,6% 513 14,5% 411 11,6% 1.606 45,4% 2016 172 413 649 15,0% 539 12,4% 448 10,3% 2.109 48,7%

Verdeling instroom naar leeftijd

Verdeling uitstroom naar leeftijdscategorie <24 jaar 25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar 55-59 jaar 60-64 jaar >65 jaar Aantal % 2011 1.720 46,3% 896 24,1% 418 11,3% 380 10,2% 105 2,8% 106 2,9% 90 2,4% 2012 1.702 45,8% 959 25,8% 394 10,6% 365 9,8% 122 3,3% 83 2,2% 92 2,5% 2013 1.536 43,8% 879 25,1% 11,2% 408 11,6% 128 3,6% 87 76 2014 1.548 41,3% 1.011 26,9% 416 11,1% 411 11,0% 153 4,1% 116 3,1% 97 2,6% 2015 1.489 40,3% 1.091 29,5% 376 440 11,9% 146 4,0% 62 1,7% 2016 1.404 40,4% 1.072 30,9% 349 10,1% 372 10,7% 119 3,4% 84 72 2,1%

Verdeling uitstroom naar leeftijd

Kengetallen tankstations en wasbedrijven 2010-2017 Opdrachtgever SFTW Postbus 1100, 3980 DC Bunnik T. (030) 65 95 211 E. info@ootw.nl I. www.ootw.nl Uitvoerder MarktMonitor B.V. www.marktmonitor.com Onderzoeker dr. Maikel Hengstler Datum maart 2018 © 2018 SFTW Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of worden openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, internet, of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van SFTW. Het gebruik van cijfers en/of tekst als toelichting of ondersteuning bij artikelen, boeken en scripties is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.