Vrijwilligerswerk en de levenskansen van onze droom voor een 'eetbare buurt'
De week van de vrijwilliger ‘De grote kracht van vrijwilligers is dat ze voelen wat nodig is. Ze hebben de vinger aan de pols van hun directe omgeving en realiseren daar heel concrete dingen. Ze kunnen van onderuit dingen in beweging zetten. Dat maakt hen maatschappelijk relevant.’
Waarom? Het lijkt alsof we het waarom en het hoe omdraaien. We zijn zo druk in de weer met het hoe dat we amper nog doorhebben waarom we dit doen. Terwijl net die waarom-vraag zo belangrijk is. Wat leeft er? Wat willen we aanpassen of transformeren? Deze waarom-vraag dien we samen te beantwoorden. Het vraagt een dialoog tussen buurtbewoners.
Onderzoek “vrijwilligers in beweging” Verenigingen met zuurstof hebben een duidelijk verhaal Vrijwilligers zetten zich welbewust in voor aangename actieve engagementen, waarbij men daadwerkelijk bijdraagt in het bereiken van een gemeenschappelijk doel, zo geven ze mee vorm aan een betere wereld en zichzelf. Verenig
Onderzoek “vrijwilligers in beweging” Knipperlichten veranderen < herhalen waarom (missie/gemeenschap) < wat (activiteiten/groep) openheid naar anderen < geslotenheid velen zijn verantwoordelijk < enkelen Onbewust proces doorbreken met TRS-model Maar we zien nog veel organisaties en verenigingen waar het in de praktijk moeilijk loopt en die vaak kreunen onder de uitdagingen. Ze zijn op zoek naar nieuwe modellen van ondersteuning. Uit ons onderzoek halen we vier knipperlichten. Het zijn momenten waar je als organisatie of vereniging alert moet voor zijn.
De eetbare buurt Potentieel om omgeving aan te spreken Aantrekkingskracht voor nieuwe vrijwilligers Activiteiten (T) en Contact (R) als contactpunten in die omgeving
Eetbare buurt biedt antwoord op… Nood aan verbondenheid Nood aan (semi)- publieke ruimte Nood aan duurzaamheid
Het potentieel van de eetbare buurt Van privé-ruimte naar gedeelde (semi-)publieke ruimte – ontmoeting en solidariteit Kansen tot participatie Divers publiek en diverse talenten Verbindend potentieel Eigenaarschap Sociaal en politiek burgerschap Netwerken - vitale coalities
4/ Verstillende groep 1/ Startende groep 3/ Routineuze groep Onbewust Bewust Onbekwaam 4/ Verstillende groep Geen doorstroming in leden en bestuur. Er zijn nog fijne activiteiten, weliswaar afnemend. Deze fase kan lang duren, men verstilt geleidelijk. Interactie met de omgeving krimpt. Oude contacten blijven behouden, er komen geen nieuwe bij. Bonding primeert op bridging, de groep plooit geleidelijk naar binnen. 1/ Startende groep Bruist en er ligt weinig vast. Open gesprekken over afstemming van doel, meningsverschil mag. Er komen mensen bij maar er vertrekken er ook. Veel interactie, men heeft de omgeving en de vereniging nodig. Bridging is in deze fase het meest spontaan en natuurlijk. Er gaat evenveel energie naar bonding. Bekwaam 3/ Routineuze groep Alles is goed geregeld. Draaiboeken en volle programmatie bezetten de vrije ruimte. Het waarom wordt onbewust. Procedures en langere besturen hollen geleidelijk gedeelde verantwoordelijkheid uit. Conflicten worden toegedekt. Groei stagneert. Interactie met anderen wordt voorspelbaar en minder open. Het is te nemen of te laten. Bridging en bonding stollen in vaste activiteiten. 2/ Autonome groep Blaakt van vertrouwen en creativiteit. Er is nog vrije ruimte. Grote betrokkenheid en gedeelde verantwoordelijkheid. Men weet waarom men iets doet. Groep groeit. Interactie met omgeving en vereniging wordt doelgerichter, meer als partner. Bridging en bonding zijn in evenwicht en realiseren een grote betrokkenheid. Eetbare buurt brengt groepen van routineuze groep naar kenmerken van startende groep Zoeken wat er leeft veel interactie met omgeving (om medestanders te vinden, grond te zoeken, ) Levensfazenmodel van Joris Piot