Slide 2 Wie heeft het gemaakt? Jessy Siongers Mart Willekens Lucas Pissens John Lievens Wie heeft het gemaakt? Socio-economische positie van architecten en designers in Vlaanderen

Het beroep van architect is het mooiste en intellectueel rijkste beroep dat er is. Ge moet het willen met passie doen, en er een beetje voor "gemaakt” zijn. Quote architect

Methode 1843 architecten 579 designers Respons: 25% Online bevraging 21 nov ‘17 – 10 jan ‘18 1843 architecten 579 designers Respons: 25%

Inhoud bevraging Wie? Inhoud Opinie Socio-demo’s Opleiding Activiteiten Tijdscompositie Inhoud Statuut Inkomen Jobsatisfactie Jobzekerheid Opinie

Wie?

Zeer divers naar sectoren

Zeer hoog opgeleide groep

Van mannenbastion naar ... Architecten: 38% Designers: 50% Architecten Designers

Het beroep in kaart Werkcondities Tevredenheid Fernand Leger, 1919

Intrinsieke tevredenheid Grote tevredenheid over het werk in het geheel Designers zijn zeer tevreden over het creatieve aspect van hun job Architecten wat minder tevreden, zij ervaren steeds minder ruimte voor creativiteit

Maar ook ontevredenheid en onzekerheid omtrent … Toenemende werklast en ‘gratis werk’ Schijnzelfstandigheid Verloning Foutieve perceptie van het beroep

Toenemende werklast Architect: 50u Designer: 47u Gemiddeld aantal uren/week: Architect: 50u Designer: 47u

Vier types van activiteiten: Specifieke activiteiten van architect of designer Andere professionele activiteiten gerelateerd aan architectuur of design Overige professionele activiteiten binnen de creatieve sector in andere disciplines dan design of architectuur Activiteiten in andere sectoren

Tijdsverdeling werkzaamheden designers

Tijdsverdeling werkzaamheden Architecten

Kernactiviteiten architecten

Kernactiviteiten designers

Designers: stage (onbetaald en betaald) naar leeftijd

Andere werkzaamheden Administratieve en zakelijke aspecten behoren tot vaste takenpakket maar worden vaak niet vergoed (vooral bij architecten) 29% van designers vult inkomen aan via lesopdrachten Werk in andere disciplines: Ruim vier op de tien architecten oefent ook werkzaamheden uit op het vlak van interieurvormgeving, ong. de helft is hiervoor betaald Ruim een kwart van de designers is ook actief in de beeldende kunsten, meestal onbetaald 37% van de designers oefent nog een andere job uit buiten de creatieve sector, bij architecten is dit slechts 12% Architect is een zeer mooi en uitdagend beroep met zeer creatieve voldoening, maar je taak verandert al snel naar een administratieve bediende. De taak van architect wordt met te veel verantwoordelijkheden opgescheept, met het gevolg dat het creatieve verhuist naar de laatste plaats. (Architect)

Architecten en designers aan het woord Vraag naar ‘Loon naar werk’ "loon naar werk". Er moet dringend werk gemaakt worden van een sensibilisering waarbij duidelijk wordt hoeveel verantwoordelijkheden er op een architect rusten en hoe breed zijn takenpakket is. (Architect) Ontwerpers worden tijdens gratis pitches tegen elkaar uitgespeeld zonder vergoeding. De tijdsinvestering kost hierbij bijzonder veel geld en energie. Indien elke pitch met vergoeding verloopt zou misbruik worden uitgesloten. (Ontwerper)

Statuut Ik werk zoals velen als schijnzelfstandige op een architectenbureau. Dit statuut is zeer nadelig. Er is geen getekende overeenkomst, indien er iets gebeurt met de zaakvoerder van het bureau val ik zonder werk. Geen uitkeringen, te klein pensioen en geen ziekteverzekering (Architect) Er moet werk gemaakt worden van het aanpakken van de schijnzelfstandigheid waarin vele (jonge) architecten gedwongen worden. (Architect)

Verloning niet in verhouding met geen of geen correcte vergoeding voor verantwoordelijkheden aantal uren dat men presteert en moet investeren in ontwerpen geen of geen correcte vergoeding voor bijkomende administratieve taken voorbereidende studies Totale netto-inkomen

Verloning architecten - zelfstandigen

Tevredenheid verloning

Architecten en designers aan het woord Vraag naar ‘minimumtarieven’ Een vastgesteld hoger ereloon zou een stukje druk wegnemen en er voor zorgen dat er iemand kan aangenomen worden die zich o.a. met die lawine van wetten, normen en regels kan en wil bezighouden. (Architect) Het is zeer belangrijk voor de sector dat nieuwkomers niet te weinig aanrekenen aan klanten / zwaar onder de prijs gaan van de gemiddelde professioneel. Dit is immers nefast voor de marktprijzen, hiermee zetten ze hunzelf en de rest van de markt in de zak.(Ontwerper)

Perceptie van het beroep

Architecten en designers aan het woord Klachten over onderschatting van het beroep Een groot aantal van de bouwheren en aannemers zien niet in waarvoor een architect dient, maar beschouwen hem enkel als verplichte vak om een bouwvergunning te verkrijgen.(Architect) Opdrachtgevers, vooral in de privésector, onderschatten de taak van de architect. Een architect krijgt bijzonder weinig appreciatie. De klant schat de noodzakelijke werkuren die een architect dient te spenderen aan zijn taken compleet verkeerd in waardoor het ook moeilijk is een ereloon te verantwoorden, eventuele meerwerk te factureren. (Architect) Mensen hebben vaak weinig zicht op hoeveel tijd bijvoorbeeld een prijsvraag voor ruwbouwwerken met lastenboek, de bouwaanvraag of een EPB- en warmteverliesberekening inneemt. Zo wordt soms onterecht geconcludeerd dat we veel ereloon vragen voor ons werk. (Architect)

Conclusie

Gelijkaardig beeld in bredere creatieve sector Conclusie Gelijkaardig beeld in bredere creatieve sector Intrinsieke jobtevredenheid is (iets) lager bij architecten Specifieke issues Hoge intrinsieke jobtevredenheid Grote fierheid over en passie voor het beroep Lagere extrinsieke jobtevredenheid Werkdruk Schijnzelfstandigheid Verloning Perceptie van het beroep

Conclusie Designers Architecten Creatief denkproces vooraf wordt lang niet altijd vergoed (gratis werk) Aaneenschakeling van projecten en opdrachten Vaak in bijberoep Buffer voor werkonzekerheid Voor velen een noodzaak! Architecten Hoge werkdruk Veel (onzichtbaar) administratief werk Grote mate van verantwoordelijkheid en risico’s Vraag naar minimumbarema

Veel ontwerpers/ creatievelingen komen niet rond, maar zien een andere job ook niet zitten. Het is een passie. Quote designer

Slide 2 Wie heeft het gemaakt? Jessy Siongers Mart Willekens Lucas Pissens John Lievens Wie heeft het gemaakt? Socio-economische positie van architecten en designers in Vlaanderen