Brandpreventiedossier Nieuwe wetgeving…

Aanleiding reglementering Pas als er iets fout gaat... ARAB 52 Sinds de grote brand bij Innovation te Brussel op 22 mei 1967, met meer dan 323 doden, is er heel wat veranderd en vooral verbeterd aan de Belgische wetgeving inzake brandbeveiliging. Blusapparaten, brandladders, branddetectie enz... dragen vooral bij aan de bescherming van personen en goederen. De brand ontstond vlak voor etenstijd, en het was vreselijk druk in het grootwarenhuis. Klanten kwamen er vlug om een boodschap, waren uitgebreid aan het winkelen of gebruikten hun lunch in het restaurant. Opeens blijkt er ergens brand uit zijn gebroken, het gebouw staat binnen de kortste keren vol rook, en het vuur verspreid zich razendsnel. Er ontstaat paniek, terwijl men in het restaurant nog nergens van weet. Het licht valt uit, en grote rookwolken drijven het gebouw uit. De brandweer wordt gealarmeerd, en die denkt dat het om een klein brandje gaat. Wanneer de brandweer eenmaal arriveert slaan er al metershoge vlammen uit het gebouw, en springen klanten via de ramen naar buiten. Velen overleven de sprong ook echter niet. Het gebouw brandt tot de grond toe af, en vele slachtoffers zijn nooit meer gevonden. Na uitgebreide onderzoeken is niet bekend wat de oorzaak van de brand is geweest. Zaken die er wel aan bijdroegen dat de brand niet goed bestreden kon worden zijn wel aan te wijzen. Er waren te weinig blusmaterialen aanwezig, en het gebouw zat op een ingewikkelde manier in elkaar, en het bevatte veel te weinig echte nooduitgangen. (Het waren een aantal gebouwen die samen bijna een doolhof vormden.) Het brandalarm ging rond etenstijd af, en velen beschouwden het als het gewone signaal voor de etenspauze van het personeel. Er wordt ook gedacht dat de brand is aangestoken, door anti-Amerikaanse demonstranten. Dit vanwege de ˜Amerikaanse week die aan de gang was in het warenhuis. Omdat men midden in de Vietnamoorlog zat, werd er veel bij het gebouw geprotesteerd. De brandstichting is echter nooit bewezen. Wetgeving Vijf jaar na de enorme brand kreeg België een zeer strenge wetgeving op brandveiligheid in winkels. en bedrijven via ARAB artikel 52 onder bevoegheid van FOD WASO

Aanleiding reglementering Pas als er iets fout gaat... WZC Melle Decreet ouderen- voorzieningen 2009 Het rusthuis is een modern nieuw gebouwd woon- en zorgcentrum, 10 jaar oud en erkend is voor 92 woongelegenheden, waarvan 59 met een bijzondere erkenning als rust- en verzorgingstehuis. Naast afdelingen voor zwaar zorgbehoeven bejaarden is er ook een afdeling voor dementerende ouderen. De brand is ontstaan op de tweede verdieping van het rusthuis en gevolgd door een felle rookontwikkeling. De rookontwikkeling is de directe oorzaak voor het overlijden van de negen bewoners. Door de brand in Melle heeft de Vlaamse overheid een nieuw decreet uitgevaardigd met maatregelen die een gevolg waren van de brand in Melle

Aanleiding reglementering Maar nu …

Federaal Gemeenschap Gewesten Codex, ARAB Basisnormen Ziekenhuizen VLAREM KB Brandveiligheid Hotels Ouderenvoorzieningen Kamers Ruimtelijke ordeningen

KB 24 maart 2014 betreffende de preventie van brand op de arbeidsplaats. + Maar behouden: - Indeling lokalen groep 1 - 2 – 3 - Bouwkundige eisen - Aantal trappen / breedte deuren - Gasinstallaties - Verwarming lokalen ARAB Art 52 Opgeheven Bij het lezen van artikel 52 van het ARAB stelt men vast dat de preventie van risico’s op brand er als volgt werd gestructureerd: preventie van brandrisico’s evacuatie van de aanwezigen brandbestrijding constructie van gebouwen periodieke controles opleiding van de werknemers Deze verschillende groepen van preventiemaatregelen pakken alle fundamentele aspecten aan van een beleid ter preventie van brandrisico’s. Artikel 52 vertoonde echter een groot nadeel; namelijk een belangrijk onevenwicht tussen de maatregelen gericht op het voorkomen van brandrisico’s en de bepalingen betreffende de constructie van het gebouw, die op hun beurt zeer talrijk waren. Het koninklijk besluit van 28 maart 2014 is inzonderheid geschreven om dit onevenwicht te corrigeren: de bepalingen van artikel 52 betreffende de constructie van gebouwen werden behouden, daarentegen werden de bepalingen van artikel 52 betreffende de risicopreventie op hun beurt grotendeels vervangen en uitgewerkt in het nieuw koninklijk besluit.   Toekomst : KB … tot vaststelling van de regels voor de bouw van gebouwen waarin werknemers tewerkgesteld worden.

KB 28/03/2014 “brandpreventie op de arbeidsplaatsen” Interventiedossier compartimentering uitgangswegen en evacueren doorvoeren door compartimentering Branddetectie: controle en onderhoud

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Structuur van het K.B. Bij het lezen van artikel 52 van het ARAB stelt men vast dat de preventie van risico’s op brand er als volgt werd gestructureerd: preventie van brandrisico’s evacuatie van de aanwezigen brandbestrijding constructie van gebouwen periodieke controles opleiding van de werknemers Deze verschillende groepen van preventiemaatregelen pakken alle fundamentele aspecten aan van een beleid ter preventie van brandrisico’s. Artikel 52 vertoonde echter een groot nadeel; namelijk een belangrijk onevenwicht tussen de maatregelen gericht op het voorkomen van brandrisico’s en de bepalingen betreffende de constructie van het gebouw.

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Structuur van het K.B. Toepassingsgebied en definities Risico analyse en preventiemaatregelen Specifieke preventiemaatregelen Het intern noodplan Het brandpreventiedossier Opleiding en informatie van de werknemers Werkzaamheden uitgevoerd in de inrichting van een werkgever Wijzigings- en opheffingsbepalingen Slotbepalingen http://www.werk.belgie.be/defaultNews.aspx?id=41385

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen TOEPASSINGSGEBIED. Een arbeidsplaats omvat de werkplekken in gebouwen van de onderneming of inrichting, met inbegrip van elke andere plaats op het terrein van de onderneming of inrichting waartoe de werknemer in het kader van de uitvoering van zijn werk toegang heeft. OOK toepasbaar voor scholen Enkel uitsluitingen buiten de onderneming of inrichting gebruikte transportmiddelen, noch de arbeidsplaatsen binnen transportmiddelen; tijdelijke of mobiele bouwplaatsen; winningsindustrieën; vissersvaartuigen; velden, bossen en andere terreinen die deel uitmaken van een landbouwbedrijf of bosbouwbedrijf doch buiten het bebouwde gebied van dat bedrijf gelegen.

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Definities. compartiment: deel van een gebouw, al dan niet onderverdeeld in lokalen, begrensd door wanden die de brandvoortplanting naar het aangrenzende compartiment of compartimenten gedurende een bepaalde tijd dienen te beletten veilige plaats: een plaats buiten het gebouw of, in voorkomend geval, het gedeelte van het gebouw dat gelegen is buiten het compartiment waar er brand is en vanwaar het mogelijk is om het gebouw te verlaten zonder door dat compartiment te moeten gaan evacuatieweg: doorlopende en onbelemmerde weg die toelaat de veilige plaats te bereiken door gebruik te maken van de normale circulatiewegen Nooduitgang, waarschuwing, melding, alarm, beschermingsmiddelen, veiligheidsverlichting…. RISICOANALYSE; cfr Prebes

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Preventiemaatregelen brand voorkomen; de veiligheid verzekeren en indien nodig de snelle evacuatie van de werknemers en alle aanwezige personen op de arbeidsplaats zonder hen in gevaar te brengen; vlug en efficiënt elk begin van brand bestrijden om uitbreiding ervan te vermijden; de schadelijke gevolgen van een brand beperken; de tussenkomst van de openbare hulpdiensten vergemakkelijken.

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Brandbestrijdingsdienst De brandbestrijdingsdienst is belast met het vervullen van de taken bedoeld om: het ontstaan van een brand te vermijden: door het signaleren van situaties die vermoedelijk een brand kunnen veroorzaken; de evacuatie te vergemakkelijken: door het garanderen van het uitvoeren van de taken in verband met de waarschuwing en de melding, door het in veiligheid brengen van personen in afwachting van de tussenkomst van de openbare hulpdiensten, door het verzekeren van een snelle toegang tot de onderneming voor de openbare hulpdiensten, het vlug naar de plaats van onheil leiden van de openbare hulpdiensten en door het signaleren van de situaties die de evacuatie kunnen hinderen; een begin van brand te blussen of te beheersen. Aangezien de leden van de brandbestrijdingsdienst opleiding moeten krijgen, zodat ze hun taken het best kunnen uitvoeren, en dat ze kennis zullen verzamelen dankzij het uitvoeren van die taken, is het belangrijk dat de leden van de brandbestrijdingsdienst deelnemen aan de uitvoering van de risicoanalyse en aan het opstellen van de procedures, opgesteld in het kader van het noodplan FICHE brandbestrijdingsdienst

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen EVACUEREN Bepalen van de evacuatiewegen, uitgangen en nooduitgangen : de werkgever bepaalt op basis van zijn risicoanalyse hun aantal hun verspreiding hun afmetingen in functie van de arbeidsplaats het gebruik de inrichting de afmetingen het maximum aantal personen dat er aanwezig kan zijn de evacuatiewegen en nooduitgangen leiden zo rechtstreeks mogelijk naar een veilige plaats FICHE evacuatiewegen, uitgangen en nooduitgangen, evacuatieplan

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Evacuatie alle aanwezigen Evacuatieplan (ingang + elk niveau) Situering, bestemming, compartimentering Verhoogde risico’s brand (Nood)uitgangen en evacuatiewegen

Perceptie leerlingen Bron: Youtube Facebook leerlingen Eerste 50 seconden Perceptie leerlingen

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen WG bepaalt bij RA: Bijwerken: Regelmatig + Bij elk wijziging die invloed heeft op brandrisico’s Scenario + Gevolgen Mens Uitrusting Omgeving Producten Organisatie

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen RISICO-ANALYSE de werkgever houdt inzonderheid rekening met volgende elementen : de inrichting van de arbeidsplaatsen fysische en chemische eigenschappen van aanwezige stoffen de arbeidsprocessen en arbeidsmiddelen de kenmerken van de werknemers die de beschermingsmiddelen moeten gebruiken het maximum aantal personen dat aanwezig kan zijn betreffende de openbare hulpdiensten: hun standaard materieel hun personeel de nodige tijd om de plaats van interventie te bereiken voor dit laatste punt de werkgever raadpleegt de openbare hulpdienst FICHE beschermingsmiddelen tegen brand

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Op basis van de resultaten van risicoanalyse neemt de werkgever de noodzakelijk materiële en organisatorische preventiemaatregelen om: 1. Brand te voorkomen 2. Verzekeren snelle en veilige evacuatie van werknemers en alle anderen 3. Elk begin van brand vlug en doelmatig bestrijden 4. Schadelijke gevolgen beperken 5. Vergemakkelijken tussenkomst brandweer Document voorleggen voor advies comité DRBS : resultaten evacuatieoefening + branden en incidenten

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Houdt rekening met: 1° Waarschijnlijkheid dat 2° arbeidsmiddelen, gebruikte stoffen, processen en hun eventuele interacties; e brandbestrijdingsdienst is belast met het vervullen van de taken bedoeld om: het ontstaan van een brand te vermijden: door het signaleren van situaties die vermoedelijk een brand kunnen veroorzaken; de evacuatie te vergemakkelijken: door het garanderen van het uitvoeren van de taken in verband met de waarschuwing en de melding, door het in veiligheid brengen van personen in afwachting van de tussenkomst van de openbare hulpdiensten, door het verzekeren van een snelle toegang tot de onderneming voor de openbare hulpdiensten, het vlug naar de plaats van onheil leiden van de openbare hulpdiensten en door het signaleren van de situaties die de evacuatie kunnen hinderen; een begin van brand te blussen of te beheersen.

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Alles wat de totale duur vermindert, heeft positieve gevolgen. Op de allereerste plaats moet de tijd tussen het ontstaan van de brand en het bellen van de hulpdiensten worden verminderd. Een automatische branddetectie-installatie biedt het ideale antwoord.

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Het vergemakkelijken van de interventie van de openbare hulpdiensten Teneinde de interventie van de openbare hulpdiensten te vergemakkelijken, ziet de werkgever erop toe dat hen een interventiedossier ter beschikking wordt gesteld aan de ingang van het gebouw. Dit interventiedossier bevat: de elementen van het brandpreventiedossier, meer bepaald, het evacuatieplan, een lijst met beschikbare beschermingsmiddelen tegen brand en hun situering op plan, de informatie op vraag van de openbare hulpdienst voor het opmaken van een nood-en interventieplan; de locatie van de elektrische installaties; de locatie en de werking van de sluitkranen van de gebruikte fluïda; de locatie en de werking van de ventilatiesystemen; de locatie van de branddetectiecentrale. FICHE interventiedossier

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Periodieke controle en onderhoud van de beschermingsmiddelen tegen brand Het koninklijk besluit van 28 maart 2014 legt de werkgever op de voorschriften van de fabrikant te volgen, om de inhoud en de frequentie van de controles te bepalen.  Het schrijft daarnaast de naleving voor van de vereisten op gebied van controles uit het koninklijk besluit van 30 augustus 2013 betreffende het gebruik van collectieve beschermingsmiddelen.  Wat toelaat om: er voor te zorgen dat de werkgever wel degelijk beschikt over de instructies van de fabrikant; te bepalen wie de controles uitvoert wanneer deze controles niet door een EDTC moeten uitgevoerd worden.  Immers, volgens deze bepalingen, is de keuze van de persoon of van het organisme dat de controles zal uitvoeren, de verantwoordelijkheid van de werkgever.  Deze kan zich dus richten tot een persoon binnen of buiten zijn onderneming of tot een organisme gespecialiseerd in de bedoelde controles.  Wat ook zijn keuze is, de werkgever moet zich ervan verzekeren dat de persoon of het organisme wel degelijk beschikt over de vaardigheden nodig voor de uitvoering van de controles. FICHE periodieke controle en onderhoud

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen De controles en onderhoudsbeurten van beschermingsmiddelen tegen brand : controleren tenminste 1 keer per jaar, tenzij strengere voorschriften vanwege fabrikant of installateur uit regels van goed vakmanschap onderhoudsbeurten om in goede staat voor gebruik te houden uitvoeren van controles en onderhoudsbeurten volgens voorschriften van fabrikant of installateur

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen De controles en onderhoudsbeurten van installaties voor gas, verwarming, airco, elektriciteit : Controleren ; periodiek Onderhoudsbeurten om in goede staat voor gebruik te houden uitvoeren van controles en onderhoudsbeurten volgens de wetgeving van toepassing op deze installaties bij ontstentenis, voorschriften van fabrikant of installateur bij ontstentenis, meest strenge en meest geschikte regels goed vakmanschap fiche

KB Brandpreventie op de arbeidsplaatsen Het intern noodplan De werkgever dient de uitvoering van zijn preventiebeleid vooraf te organiseren door het opstellen van schriftelijke procedures voor de uitvoering van de taken van de brandbestrijdingsdienst, de evacuatie van personen, de evacuatieoefeningen, het gebruik van beschermingsmiddelen tegen brand, de informatie en opleiding van werknemers. fiche FICHE intern noodplan

Bron: evacuatie noodplanning Paul Corthouts Youtube 7:58 min

Brandpreventiedossier Bevat: Document advies PA (RA + maatregelen) Document organisatie brandbestrijdingsdienst Procedures van intern noodplan Evacuatieplan Interventiedossier Vaststellingen evacuatieoefeningen Lijst beschermingsmiddelen + op plan

Brandpreventiedossier Bevat: Data controles en onderhoudsbeurten Beschermingsmiddelen Gas-, verwarmings- en aircoinstallaties Elektrische installaties Lijst afwijking Art52 Adviezen PA(AG), CPBW, brandweer Info NIP (KB 16/02/2006) Beschikbaar FODWASO, CPBW, BW

COMPARTIMENTERING

doorvoeren door compartimentering

doorvoeren door compartimentering

Schadelijke gevolgen beperken Constructie gebouw: Iedereen vlotte evacuatie Brandweer veilige interventie Ontwerp zo dat: Dragende elementen bepaalde tijd stabiliteit Ontstaan en verspeiden rook en vuur beperken Uitbeiding aanpalende gebouwen tegengaan

Bron: rookmeldingscampagne IBZ Speel niet met vuur 3:14

Branddetectie controle en onderhoud De periodieke controle van de branddetectie- en alarminstallatie beoogt het beoordelen van: het behoud van de conformiteit ten opzichte van de goedgekeurde installatie. In geval van wijzigingen aan de branddetectie- en alarminstallatie, aan de bestemming van de bewaakte ruimten of in geval van bouwkundige wijzigingen beoordeelt de inspecteur opnieuw de conformiteit van deze installatie. de correcte werking, de doeltreffendheid van de bewaking door branddetectoren. Volgens de NBN S 21-100 is de periodieke controle driejaarlijks en volgens Assuralia (Beroepsvereniging van verzekeringsondernemingen) jaarlijks.

Branddetectie controle en onderhoud De periodieke controle bestaat uit een visuele controle van de installatie en de controle van de correcte werking aan de hand van werkingstests en eventuele typevuurhaarden. De branddetectie- en alarminstallatie wordt niet goedgekeurd indien er gebreken vastgesteld worden op het vlak van: de correcte werking van de componenten, andere parameters die onmisbaar zijn voor de correcte werking van het systeem, de doeltreffendheid van de bewaking. De branddetectie- en alarminstallatie wordt conform verklaard onder voorbehoud van gebreken die de goede werking van de installatie niet aantasten. De branddetectie- en alarminstallatie wordt conform verklaard indien er geen of minder belangrijke opmerkingen zijn.

Branddetectie controle en onderhoud Een norm is op de dag van zijn publicatie bijna altijd voorbijgestreefd door de evolutie van de technologie. Hoe gaan we om met deze permanente kloof tussen normen en innovatieve technologie? En hoe ziet dat er concreet uit voor de NBN S21-100? Juridisch gezien wordt een professioneel geacht de normen in zijn vakgebied te kennen en toe te passen. Men mag echter steeds een alternatieve, gelijkwaardige oplossing toepassen voor zover deze correct onderbouwd wordt en een zelfde veiligheidsniveau biedt.

Opleiding en informatie Voor elke medewerker Informatie bevat: Brandrisico’s Preventiemaatregelen (ontstaan brand voorkomen) Waarschuwings- en alarmsignalen Maatregelen “wat te doen bij brand” Evacuatie Bij indiensttreding en bij wijzigingen

Opleiding en informatie WN krijgt nodige vorming met als doel Gedrag te vermijden dat oorzaak kan zijn van brand Brand voorkomen Gepast reageren bij ontdekken brand of rook Waarschuwing kunnen geven Begrijpen waarschuwing- en alarm Bij alarm, kalm instructies opvolgen Jaarlijkse evacuatieoefening (per trimester)

Werkzaamheden uitgevoerd in de inrichting van een werkgever (art 28) Info aan (onder)aannemers: Risico’s (lokalen, stoffen, installaties, aciviteiten) Preventiemaatregelen (voorkomen, bestrijden,…) Richtlijnen bij brand (evacuatie) Indien brandrisico’s Risico’s door werken aan de WG meedelen Indien nodig = WG moet schriftelijk toestemming geven vuurvergunning

Werkzaamheden uitgevoerd in de inrichting van een werkgever (art 28) Schriftelijk toestemming geven Plaats Aard Risicoanalyse Preventiemaatregelen (eventueel bijkomende) + tekenen (werkgever, PA, (onder)aannemer) + afschrift geven vuurvergunning

Eigen medewerker = wanneer werken een bijkomend risico inhouden Werkzaamheden uitgevoerd in de inrichting van een werkgever (art 28) Eigen medewerker = wanneer werken een bijkomend risico inhouden

En nu aan de slag…

bronnen KB 28 maart 2014 betreffende brandpreventie op de arbeidsplaatsen FOD WASO http://www.werk.belgie.be/defaultNews.aspx?id=41385 FOD WASO ir Hugo Steemans AD TWW Basisnormen preventie Compartimentering ,Doorvoeren IBZ intérieur Binnenlandse zaken http://besafe.ibz.be NBN S21-100 branddetectie ANPI Rookdetectie NT 162b M. Delruelle seminarie 26-09 2013 illustraties Promat, RF technologies en Fireforummagazine juli 2012 en Juli 2104 Interventiedossiers, brandweer Zone Centrum hulppost Gent www.brandweerzonecentrum.be >preventie >interventiedossier (handleiding opmaken plannen)+ IOS digitaal interventiedossier