Kwaliteitvolgsysteem & Horizontale Verantwoording nu in balans in één systeem C&T/Kwaliteitscholen Oosthaven 59 2801 PE  Gouda Tel: 0182.50.91.30

De Inspectie: waarderingskader Diverse vormen van verantwoording: vanuit de overheid De Inspectie: waarderingskader “Zolang een goede verantwoording van de kwaliteit van het eigen onderwijs door scholen en onderwijsinstellingen nog achterblijft bij de verwachtingen, blijft een behoorlijke vorm van extern toezicht noodzakelijk. De inspectie is scherper gaan optreden op scholen waar de verantwoording over de kwaliteit van het eigen onderwijs onder de maat is.”   Bron: De staat van het onderwijs, Onderwijsverslag 2005-2006, mei 2007 Let op: de relatie tussen horizontale verantwoording en kwaliteitszorg. Dat HIER VERDER

De VO-raad: vensters voor verantwoording Diverse vormen van verantwoording: vanuit de branche zelf De VO-raad: vensters voor verantwoording Scholen opener over prestaties - "Scholen in het voortgezet onderwijs worden opener over hun prestaties. Op hun eigen website gaan ze meer informatie geven die vooral is bedoeld voor ouders die een school voor hun kind zoeken. Op de site komt onder meer te staan hoe tevreden ouders en leerlingen over de school zijn en hoe groot de bureaucratie en het slagingspercentage is. Initiatiefnemer is de VO-raad, de belangenbehartiger voor het voortgezet onderwijs. De raad verwacht dat nog voor de zomer tientallen scholen openheid van zaken geven. Een deel van de informatie is al op internet te vinden bij de Inspectie van het Onderwijs, zoals slagingspercentages per opleiding en het aantal kinderen dat zonder diploma een school verlaat. Veel informatie die de scholen verstrekken is echter nieuw, zoals het ziekteverzuim van leraren, de tevredenheid van ouders en kinderen en het aantal leerlingen met een ‘rugzakje’ voor leer- en opvoedingsproblemen. Het is niet de bedoeling een ranglijst van de beste en slechtste scholen op te stellen, zoals dagblad Trouw jaarlijks doet. Wel komt bij veel gegevens de score van andere scholen in de omgeving te staan. ,,Geïnteresseerden kunnen scholen zo met elkaar vergelijken’’, zegt een woordvoerster van de VO-raad. De raad wil door verantwoording over de prestaties af te leggen de ‘politiek’ de wind uit de zeilen nemen. ,,Den Haag heeft dan geen klagen meer.’’ Bron: Nederlands Dagblad, 22 december 2007 Let op: de relatie tussen horizontale verantwoording en kwaliteitszorg. Dat HIER VERDER

De school zelf: strategisch beleidsplan Diverse vormen van verantwoording: vanuit de school zelf De school zelf: strategisch beleidsplan Let op: de relatie tussen horizontale verantwoording en kwaliteitszorg. Dat HIER VERDER

Naar integraal systeem van strategievorming, controle en communicatie Doelstelling formuleren Strategisch beleid faciliteren Beleid communiceren Beleid uitvoeren Beleid controleren Beleid evalueren Maatregelen nemen Nieuwe doelstellingen formuleren door wie? Verantwoording geeft een impuls aan kwaliteitszorg en leidt tot verbetering van het onderwijs

Horizontaal Verticaal Intern Aan elkaar Directie Bestuur Extern Ouders Vormen van Verantwoording en kwaliteitszorg Horizontaal Verticaal Intern Aan elkaar Directie Bestuur Extern Ouders Omgeving Bedrijven Toeleverende scholen Etc Overheid

Enkele praktijkvoorbeelden en reacties “Ach, die horizontale verantwoording, we doen al zoveel” 1. Is dat niet juist een reden om dat goed en gestructureerd te gaan communiceren? 2. Doe je ook de goede dingen goed? - impliceert dat er een algemeen deel is waarmee ouders en overheid en leerlingen scholen kunnen vergelijken + een schoolspecifiek deel waarin je uit kunt leggen hoe je als school je doelstellingen realiseert. “Dat betekent een dagtaak voor iemand” 1. Het instrument moet dus geintegreerd zijn en meerdere informatiebronnen aan elkaar verknopen. “Als we het slecht doen bij een onderzoek, zou ik dat niet op de site zetten” Als je uitlegt wat de gevolgen kunnen zijn (in het uiterste geval 135 aanmeldingen iov 275), dan ziet men wel in dat verantwoorden niet alleen een plicht is, maar ook een kans. Bedenk dat deze kans wel een goed communicatiebeleid vereist, er zal een grote groep docenten zijn die hier niet op zit te verwachten, vergelijk beoordelen van docenten. - “Hoe krijg ik dat uitgelegd aan mijn docenten.” Vensters niet alleen open naar buiten, maar ook binnen de deuren open doen. Kritisch durven zijn op elkaar, kwaliteit eisen van elkaar  het is per slot van rekening “onze school”. Let op: de relatie tussen horizontale verantwoording en kwaliteitszorg. Dat HIER VERDER

De schoolsite: vensters The medium is the message

Diverse vormen van verantwoording, extra: haalt de school haar doelstellingen?

Twee fases van Kwaliteitszorg naar Horizontale Verantwoording Fase 1: Interne dialoog en externe rekenschap ---- schoolsite Fase 2: Interne rekenschap en externe dialoog ---- resultaten bekijken Fase 1: vanuit missie doelstellingen formuleren t/m publicatie van gegevens Fase 2: evalueren, verbeteren / vernieuwen / verdiepen / communiceren met externen Case van mentoraat bij Testschool HV.

Introduceren Horizontale Verantwoording Kies voor een geïntegreerde aanpak van Kwaliteitszorg en Horizontale Verantwoording. (integreer horizontale en verticale verantwoording) Kies voor een tweesporenbeleid: plannen & uitvoeren, zelfreflectie en dialoog; verbeteren en rekenschap afleggen; mens en omgeving; identiteit en imago. Maak de school en medewerkers zelf verantwoordelijk voor de Horizontale Verantwoording. Benoem op elke school een verantwoordelijke en uitvoerende voor het kwaliteitsbeleid. Laat bestuur en school gezamenlijk de informatiebehoefte en kengetallen inventariseren. (ga uit van de missie; SWOT-analyse; KSF’en; pi’s) Gebruik dezelfde kengetallen in keteninformatie van bestuur t/m docent. Kies voor zowel top down als bottom up. De school evalueert cyclisch. (over de schoolidentiteit, maar ook van medewerkers) Houd het simpel, begin niet te groot. Wees achterdochtig als een school terughoudend is ten aanzien van transparantie. Bedenk steeds wat de juridische consequenties zijn als je iets wel/niet doet. Bedenk dat zowel Horizontaal als Verticaal verantwoorden ook ingezet wordt voor marketing en externe (en interne) communicatie.

Doelstellingen formuleren & faciliteren Eén integraal systeem voor strategie, beleid, kwaliteitscontrole en communicatie Doelstellingen formuleren & faciliteren Plannen Communiceren Controleren Evalueren Verantwoorden S&K-school S&K-team S&K-individueel Module HorizontaleVerantwoording Module Waarderingskader Inspectie Data Informatie Kennis Wijsheid Gedrag Module Kengetallen Bestuur S&K (school, team, individueel) S&K-team S&K-individueel Planmodule Onderzoeksmodule Kwaliteitscholen Dialoog leerlingen, personeel, ouders etc Administratie Module HorizontaleVerantwoording

Horizontale verantwoording in de praktijk ‘het kookboek voor horizontale verantwoording’ bestaat niet. Je zult zelf moeten uitvinden wat voor jouw schoolorganisatie de beste vorm en de beste werkwijze is. Dat zit niet in glossy boekjes of flitsende websites, niet in goed gevulde adviesraden of netwerkbijeenkomsten, maar het zit eerst en vooral in je eigen houding… en die van de overige werknemers.” De meeste scholenorganisaties beschikken al over veel bouwstenen: kwaliteitszorg, financiële planning, leerlingvolgsystemen, rudimentaire zelfevaluaties. Het gaat erom bestaande activiteiten en bouwstenen beter met elkaar te verbinden en in een perspectief te plaatsen. Verantwoorden is gedrag en houding van mensen en organisaties. Dat (= scholen met elkaar vergelijken) is informatief voor de deelnemers en hun ouders, maar het is vooral ook leerzaam voor de scholen zelf. Die kunnen zien hoe hun resultaten zich verhouden tot die van andere, waarmee ze zich willen vergelijken (benchmarking) (Frans de Vijlder)

Kwaliteitscholen Oosthaven 59 2801 PE  Gouda Tel: 0182.50.91.30