Wet meldcode van kracht!

Cijfers huiselijk geweld en kindermishandeling In Nederland heeft 40% van de bevolking ooit te maken gehad met huiselijk geweld Jaarlijks zijn ruim 200.000 mensen in Nederland slachtoffer van huiselijk geweld In 58% van de gevallen van huiselijk geweld is er sprake van een gezinsverband, waarbij vooral jonge kinderen getuige zijn van geweld Ruim 100.000 kinderen per jaar worden in Nederland mishandeld Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling

Lokale cijfers De omvang van huiselijk geweld is enorm. Een eerste reactie hierop is vaak dat die cijfers niet (kunnen) kloppen. Het is ook moeilijk om de omvang van huiselijk geweld in de eigen gemeente in te schatten en in kaart te brengen. Uit onderzoek van het Ministerie van Justitie (1997) blijkt dat er geen redenen zijn om aan te nemen dat huiselijk geweld in bepaalde gebieden (stad of platteland) minder zou voorkomen. Een op de vijf aangiften bij de politie valt onder de noemer huiselijk geweld. Dat betekent dat huiselijk geweld van alle geweldsdelicten het meest voorkomt. De laatste tijd worden steeds meer cijfers bekend betreffende de werkelijke aard en omvang van huiselijk geweld.

Lokale cijfers Een probleem bij het verkrijgen van die cijfers is nog altijd dat registratie bij de hulpverleningsinstellingen, politie en justitie op verschillende manieren plaatsvindt, waardoor er geen sprake is van eenduidigheid. Ook geven mensen, als ze om hulp vragen, vaak niet duidelijk aan dat het om geweld in een relatie gaat en daardoor wordt hun probleem anders geregistreerd (bijvoorbeeld als relatie- of financieel probleem). Ook wordt geweld in de privésfeer door verschillende beoordelaars verschillend geïnterpreteerd (door de een als conflictsituatie waarin bemiddeld moet worden, door een ander als relatieprobleem of burenoverlast). Het is dus belangrijk dat er op een eenduidige manier geregistreerd gaat worden. De landelijke overheid onderneemt al diverse stappen in die richting.

Aanleiding verplichting gebruik meldcode Veel organisaties werken al met een meldcode. Uit onderzoek blijkt dat het werkt: professionals grijpen 3x zoveel in bij gebruik van een meldcode. Per 1 juli 2013 is de meldcode verplicht voor de sectoren gezondheidszorg, onderwijs, kinderopvang, jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning (welzijn) en justitie.

Vormen van geweld (Ex-)partnergeweld Ouderenmishandeling Oudermishandeling Kindermishandeling Eergerelateerd geweld Vrouwelijke genitale verminking Seksueel geweld

Doel van een meldcode Professionals ondersteunen bij het omgaan met signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling.

Wat is een meldcode? Vijfstappenplan voor het handelen bij signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling De vijf stappen in het kort: Stap 1: het in kaart brengen van de signalen van huiselijk geweld en kindermishandeling Stap 2: collegiale consultatie en zo nodig raadplegen van het steunpunt huiselijk geweld, het advies- en meldpunt kindermishandeling of een deskundige op het gebied van letselduiding Stap 3: een gesprek met de cliënt Stap 4: het wegen van de aard en de ernst van het huiselijk geweld of de kindermishandeling en bij twijfel altijd raadplegen van het SHG of het AMK Stap 5: beslissen: hulp organiseren of melden

Stappen eigen meldcode Stichting Het Robertshuis baseert zich bij de meldcode op het landelijke vijfstappenplan zoals in de vorige slide is omschreven om zo eenduidig te handelen. De meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling is te vinden voor het personeel door op de website in te loggen.

SHG of het AMK? Steunpunt Huiselijk Geweld: voor advies over en melden van alle vormen van huiselijk geweld Advies- en Meldpunt Kindermishandeling: voor advies over en melden van kindermishandeling U kunt bij het AMK en SHG ook terecht voor adviezen op basis van anonieme gegevens, ook als u niet zeker weet of er daadwerkelijk sprake is signalen van huiselijk geweld en/of kindermishandeling Bij twijfel bij het wegen van het geweld over de aard, ernst, het risico of de vervolgstappen is het verplicht het AMK of SHG te raadplegen.

Terugkoppeling SHG en AMK SHG en AMK koppelen terug na besluitvorming over de melding De mate van informeren is afhankelijk van de melder Uw rol hoeft niet op te houden na melding

Implementatie van de meldcode De meldcode dient op maat te worden geïmplementeerd De instelling draagt zelf verantwoordelijkheid voor het implementatietraject Instelling zorgt voor ondersteuning van de professional in het gebruik van de meldcode

Wat moet er gebeuren? Opstellen van een implementatieplan Aanpassen procedures en borging in werkprocessen Deskundigheidsbevordering Afspraken over gegevensuitwisseling en dossiervorming Zorgen voor veiligheid eigen personeel Samenwerkingsafspraken ketenpartners Communicatie (intern en extern) Uitvoering (registratie, monitoring, evaluatie)

Minimumeisen Organisaties die een eigen meldcode opstellen, moeten rekening houden met de volgende minimumeisen; Expliciet benoemen wie de stappen moet doorlopen en wie er eindverantwoordelijk is voor de melding Extra aandacht voor specifieke vormen van geweld en bepalen welke kennis en vaardigheden hiervoor nodig zijn Specifieke aandacht voor de mogelijkheid van een melding aan de verwijsindex risicojongeren (voor zover van toepassing) Instructies voor het uitvoeren van een kindcheck bij cliënten (indien van toepassing) Specifieke aandacht voor de wijze waarop professionals moeten omgaan met gegevens waarvan zij het vertrouwelijk karakter kennen of redelijkerwijs moeten vermoeden

Projectstructuur Rob Werts heeft de leiding over deze zaken en dient te worden geraadpleegd bij vragen of opmerkingen.

Planning implementatie Personeel dient op de hoogte te zijn van alle protocollen die te raadplegen zijn via de website. Zo ook deze meldcode. Het personeel dient een e-mail naar de projectleider, Rob Werts, te sturen nadat zij het protocol hebben doorgenomen. Op deze manier is gecontroleerd of iedereen op de hoogte is.

Hoe worden medewerkers geïnformeerd over de voortgang? Op de nieuwspagina voor het personeel op de website is een bericht geplaatst waarin wordt uitgelegd dat er een protocol en meldcode is opgesteld die dient te worden doorgenomen. Ter bevestiging dient er naderhand een e-mail te worden verstuurd.

Hulpmiddelen Basismodel meldcode Trainingen E-learning modules Checklist voor managers Meldcode app (App store van Apple en Android) Kijk op www.meldcode.nl

Vragen? Rob Werts – r.werts@hetrobertshuis.nl