Wratten (verrucae) (bijgesteld :29-11-2017 Bouke Cuperus)
Leerdoelen: Na afloop van deze powerpoint kan je: verschillende soorten wratten benoemen enkele behandelmethoden beschrijven
Wat zijn wratten? Wratten zijn knobbeltjes die ruw en hard aanvoelen. Soms zien ze er een beetje bloemkoolachtig uit. Ze komen vooral voor op de handen en voeten, maar ze kunnen ook op andere plaatsen zitten. Door lopen worden voetwratten in het eelt van de voetzool gedrukt. Voetwratten doen soms pijn bij staan of lopen.
Wratten (Verrucae) Hoe ontstaan wratten? Oorzaak: Humane Papillomavirus (HPV-virus) van de huid Zijn besmettelijk Incubatietijd: 3-6 maanden of langer Na 1 jaar zijn de wratten bij ongeveer de helft van de mensen spontaan verdwenen. Het is niet aangetoond dat u wratten krijgt van zwembaden, openbare douches, of van sporten op blote voeten.
Verschillende soorten wratten gewone wrat (handen /vingers (verrucae vulgaris) voetwratten (verrucae plantaris) venerische wratten (condylomata acuminata ) ouderdomswrat (verrrucae senilis) waterwratjes: (mollusca contagiosa)
Verruca vulgaris (‘gewone wrat’) Rond, bloemkoolachtig Scherp begrensd Sterke verhoorning Meestal meerdere Locatie: handen, knieën, ellebogen, gelaat
Voetwrat (verruca plantaris) Verruca plantaris: ligt verzonken in het eelt van de voetzoel Mozaïekwrat: breidt zich oppervlakkig uit. Bron:http://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/vtxt/VerrucaVulgaris.htm
Verruca plana Vlakke wrat Enkele millimeters groot Huidkleurig of lichtbruin bobbeltje Grote getale aanwezig Locatie: gelaat, armen en benen
Steelwrat (verruca filiformis) Locatie: oksel,lippen, oogleden
Ouderdomswrat (Verrucae Seborrhoica / sensilis) Niet besmettelijk Goedaardig Donker bruin Ruwe structuur
Genitale wratten (condyloma acuminatum) Zeer besmettelijk>SOA Bepaald type van Humaan Papilloma virus Bloemkoolachtig gesteeld vormsel Nestelt zich op de slijmvliezen Locatie: anus en/of geslachtsorganen man/vrouw In- of uitwendig
Water wratjes (mollusca contagiosa) Oorzaak: Pokvirus Zeer besmettelijk door intensief huidcontact (zwembad,gymzaal Vooral bij kinderen Doorschijnend of wit, bol, vast bultje met in het midden vaak een inzinking Gevuld met substantie
Diagnose: Wratten Hoe wordt diagnose gesteld? Door de huisarts (anamnese) Kenmerkend, geen nader onderzoek nodig Soms biopt afnemen,voor aanvullend onderzoek Eerste behandeling Verdere behandeling evt delegeren naar assistente a.d.h.v. protocol (afhankelijk van aard, locatie, behandeling) Eventueel verwijzing dermatologie Anamnese: Hoeveel wratten en op welke plaatsen Hoe lang de wratten al aanwezig zijn Welke hinder de wrat veroorzaakt; pijn, en ongemak, of cosmetische klachten Immuunstoornis gebruik immunosuppressiva Wat heeft de patiënt gegaan met welk resultaat Of de patiënt de wrat wil laten behandelen
Behandelingsmogelijkheden 1. Afwachten (expectatief beleid) 2. Aanstippen; patiënt kan zelf aanstipvloeistof bij de apotheek kopen 3. Cryotherapie (bevriezing) , aanstippen met vloeibare stikstok wrattenspreekuur. 4. Uitlepelen 5. Wegsnijden 6.Wegbranden (coagulatie)….is pijnlijk daardoor weinig toegepast
Huidbiopsie Het weghalen van een stukje huid onder lokale verdoving Indicatie: Zekerheid over “klinische diagnose” te krijgen.
Huidbiopsie Het ovaaltje: Dermatoloog Bij verdenking melanoom Steriel onder verdoving Ovaalvormig gebied rondom huidafwijking uitgesneden Hechting na 7-14 dagen verwijderen bij huisarts
Tip: Geen lesstof Goede informatie over wratten spreekuur is te vinden in het boek Eigen spreekuur en chronische ziekten