Signalen van stress en burn-out Veerkracht ZIN JA NETWERK 14/12/2017

Intro Hoe ontstaat een burn-out Acute stress- Chronische stress- Burn-out 3 sporen Energiegevers en –nemers Veerkracht Drivers Prioriteiten: kwadrant van Covey Oefening: Wat is stress? Beschrijf wat voor jou stress is in 1 zin met maximum 10 woorden.

ACB schema Wat is acute stress, chronische stress, Burn-out en Bore- out

Ontstaan van een burn-out Gedeelde verantwoordelijkheid – meerdere factoren Werkcontext Werkdruk Mate van autonomie Organisatie Managementstijl Band met collega’s Persoonlijkheid Veerkracht Andere gebeurtenissen

3 sporen Staat van zijn Manier van zijn Omgevingsfactoren Vraag: wat betekent stress voor jou?

Mensen in burn-out: Eerst werken op staat van zijn. Zijn fysiek vaak helemaal op. Geen energie meer. Aandacht voor rust en slaap. Voeding en stilaan bewegen inbouwen. Terug een dagelijkse routine proberen opbouwen. Daarna werken op manier van zijn/ werken aan zichzelf wat niet altijd makkelijk is. Oude gedragingen, overtuigingen, waarden in vraag stellen en nagaan waar verandering mogelijk/noodzakelijk is. Zal niet alleen zijn maar met begeleiding van een coach of psycholoog. Nagaan in welke mate omgevingsfactoren / sociale factoren een rol spelen. Begeleiden bij terugkeer naar werk/arbeidsmarkt.

Staat van zijn: energie Wat zijn voor jou energiegevers? Wat zijn voor jou energievreters? Neem een blad papier en stel je voor dat dat je batterij is. Blad is 100%. Scheur dat blad nu, het ene deel staat voor wat je energie geeft en het andere deel voor wat je energie kost. Noteer nu op elk deel voor jezelf een aantal energiegevers en een aantal energienemers

Staat van zijn 4 dimensies Fysiek Emotioneel Mentaal Sociaal Veerkracht is deels aangeboren maar kan je trainen Oefening: ga voor jezelf eens na hoe je merkt bij jezelf dat je stress hebt (op deze 4 domeinen) Veerkracht is een stuk maakbaar. Je kan zelf aan de slag rond je mentale weerbaarheid. Het is belangrijk om de balans tussen wat energie geeft en wat energie vreet in de gaten te houden. Je lichaam en geest hebben regelmatig tijd nodig om tot rust te komen en te herstellen. Zeker in stressvolle periodes. Hoe voel jij dat het teveel aan het worden is?

Voeding Beweging Slaap Fysieke veerkracht Een gezonde geest in een gezond lichaam Voeding Beweging Slaap

Emotionele veerkracht Voor elke negatieve emotie hebben we 3 positieve emoties nodig Muziek beluisteren Foto’s/beelden bekijken Film bekijken die je raakt Zingen Mindfull zijn (hier en nu) Bewust iets loslaten

Mentale veerkracht Zelfcontrole Creëer voor jezelf een uitgestelde beloning Kleine beloningen die voor jou werken Zoek bewust afleiding bij stress Heel bewust iets anders kiezen zodat de associatie met bepaalde stressoren afbrokkelt en nieuwe associaties ontstaan

Mentale veerkracht Bewustzijn Stel jezelf de vraag “wat was ik zonet aan het denken?” Focussen (onbewust) op negativiteit Vooral op momenten van verveling Mind wandering is nodig voor het leggen van verbanden, verwerken van informatie, creatieve ideeën Bewust positiviteit opzoeken Ga bewust positiviteit opzoeken of maak negatieve gedachten neutraal

Mentale veerkracht Aandacht Las momenten van singletasken in Multitasken werkt niet Flow Stel prioriteiten, elke dag opnieuw. Grote taken versus kleine taken voldoening Momenten om te ontspannen inplannen Kunnen niet constant focussen Belang van mind wandering / sociaal contact Oefening rond multitasken

Mentale veerkracht Intrinsieke motivatie “Waarom” vraag Waarden Eigen missie/visie Energiegevers en nemers We kunnen veelal antwoorden op wat we aan het doen zijn en hoe we iets doen. De vraag waarom we iets doen is niet altijd zo makkelijk te beantwoorden.

Sociale veerkracht Om gezond te blijven hebben we minimum 1 keer per dag fysiek contact nodig. We zoeken verbinding, Knuffel geven oogcontact bewust iemand groeten Dankbaarheid emoties tonen vrijwilligerswerk of hulp bieden aan iemand hobby samen doen met iemand …

Welke kleine acties zou je dagelijks kunnen inbouwen om aan je veerkracht te werken? Veerkracht verhogen

Criteria voor het bepalen van acties op de 4 dimensies Positieve keuze: je wil iets aan je eigen veerkracht doen Fun: je moet er voldoening uithalen Eenvoudige dingen: makkelijk in te bouwen / herhaling Klein genoeg (afgebakend) Variatie /niet te eentonig

Manier van zijn Drivers Liefde/waardering zijn basisbehoeften  voorwaarden Coping strategieën die gewoonte zijn geworden Waarden en overtuigingen

Wees perfect Voordelen Nadelen Werkt correct en accuraat; Organiseert en coördineert; Voorziet problemen op voorhand. Nadelen Hoofd- van bijzaak scheiden is moeilijk; Creativiteit is gevaarlijk; Voorstellen worden als kritiek opgevat,

Please – Stel tevreden Voordelen Nadelen Goede intuïtie voor intermenselijke verhouding; Bevordert harmonie en samenhorigheidsgevoel. Nadelen Stelt moeilijk grenzen; Van wie zijn je standpunten; Kan moeilijk ‘neen’ zeggen.

Wees sterk Voordelen Nadelen laat niet graag gevoelens zien; Blijft rustig, ook in kritieke situaties; Kan onpopulaire beslissingen nemen; Werkt gelijkmatig en betrouwbaar. Nadelen laat niet graag gevoelens zien; Naar buiten is alleen maar een masker zichtbaar; Let niet genoeg op hulpbronnen; Vraag niet om hulp.

Doe beter je best Voordelen Nadelen Begint enthousiast aan nieuwe projecten; Kan ook moeilijke projecten in gang zetten; Toont initiatief en interesse. Nadelen Doet veel te veel tegelijk; De verleiding prikkelt meer dan het resultaat; Verveel zich aan het einde van projecten; Krijgt zaken niet of maar half af.

Haast je Voordelen Nadelen Houdt van snelheid; Wordt snel ongeduldig; Is tot veel in staat in korte tijd; Is vlug van begrip. Nadelen Wordt snel ongeduldig; Houdt zich niet aan gezette tijd; Is slordig en maakt fouten.

Kwadrant van Covey Bewuster stilstaan bij waar we mee bezig zijn en waarom we iets doen Bewuster keuzes maken Moet IK dit NU doen

Waar kan ik terecht Vertrouwenspersonen binnen je eigen entiteit Centrale vertrouwenspersonen van de Vlaamse overheid Preventieadviseur psychosociaal welzijn Spreekbuis (spreekbuis@vlaanderen.be) Arts (arbeidsgeneesheer, huisarts) Website BZ - stress en burn-out