Nee Zeggen!
Nee zeggen is lastig, toch? Concrete tips om beter ‘nee’ te zeggen.
De oorzaak Het start met onze gedachten en denk patronen. Nee zeggen kan belemmerend overkomen. Zoals: ‘Ik zou het ook niet leuk vinden nee te horen’ of ‘Als ik nee zeg kan die ander ook niet verder’ of ‘Als ik nee zeg ben ik een slechte collega’. Deze overtuigingen ontstaan door je opvoeding, je sociale omgeving, gebeurtenissen in het verleden. Allemaal zaken die ons denken beïnvloeden. We doen aannames en bedenken van alles waarom iets niet zou kunnen!
Bijvoorbeeld: -Bij de tandarts verkrampen we al terwijl het gaatje nog niet geboord wordt. -We hebben al spanning voordat het examen begint.
Effect Dit effect maakt dus dat ‘nee’ zeggen lastig is. Waarom? We nemen aan dat iemand boos wordt! Ik moet toch op zijn minst aangeven waarom ik nee zeg? Ik zou het zelf ook heel vervelend vinden!
De oplossingen Wanneer je ‘nee’ zegt tegen iets, dan zeg je ’ja’ tegen iets anders. Je bent heel druk met iets bezig. Iets belangrijks. En een collega stoort je met een vraag. Je collega wil graag dat je direct voor hem/haar aan de slag gaat. Je bent toch al gestoord, dus je doet het. Herkenbaar? Leg uit waar je mee bezig bent. Vertel dat dit nu echt moet. Zeg vervolgens ‘nee’ en geef een alternatief. Voorbeeld: Het komt nu echt niet uit, maar straks heb ik wel even tijd. Ik zit midden in iets dat echt af moet. Zou iemand anders je kunnen helpen? Ik help je graag, maar moet nu echt dit even afronden
De oplossingen Los het op wanneer het niet speelt! Je wordt vaak gestoord door dezelfde mensen. Het zijn vaak zaken waar ze zelf echt wel antwoord op hebben. Herkenbaar? Deel tijdens bijvoorbeeld een werkoverleg dat je regelmatig dingen doet die echt je aandacht nodig hebben. En dan de vraag: Hebben jullie dat ook? Wat kunnen we daar dan over afspreken?
de Oplossingen Je hebt al eens ‘nee’ gezegd en merkte dat er totaal geen begrip was. Herkenbaar? Wanneer er echt onbegrip is, dan zijn er geen gemeenschappelijke belangen. Werken we samen aan hetzelfde doel? Werken we samen aan wederzijdse afhankelijkheid? Willen we als team allemaal hetzelfde? Draagt dat wat jij doet direct bij aan ons gezamenlijk belang? Stel deze vragen eens aan een collega. Eén op één. Tijdens een werkoverleg. Tijdens de pauze. Wanneer je weet dat jij en je collega werken aan hetzelfde belang is er direct begrip. Altijd!
De oplossingen Ik wil wel nee zeggen, maar het blijft toch mijn baas. Herkenbaar? Zoek altijd naar gelijkwaardigheid. Heb je het gevoel dat iemand “boven” je staat, dan is ‘nee’ zeggen nog geen optie. Tips: Ga staan wanneer de ander ook staat (fysieke gelijkwaardigheid). Geef je gevoel aan. Bijvoorbeeld: Ik merk dat ik het nu heel lastig vindt om nee te zeggen. Doe maar eens en let eens op het effect. Zeg: Natuurlijk wil ik dat voor je doen. Dan blijft alleen dit wat langer liggen. Is dat wat je wilt? Zeg: Ik kan tegen de tandarts natuurlijk geen nee zeggen. Wat zou jij doen in mijn situatie? Hoe beter je doel is beschreven hoe makkelijker ‘nee’ zeggen wordt. Bijvoorbeeld: Samen hebben we afgesproken dat ik hieraan werk, klopt dat nog steeds? Herhalen dus!
Opdrachten Opdracht 1 Bedenk al je overtuigingen, al je belemmeringen, al je aannames en schrijf ze op. Als voorbeeld: Als mijn collega iets vraagt denk ik dat ik minder aardig gevonden wordt. Opdracht 2 Ga eens een half jaar terug in de tijd. Beschrijf een situaties die is voorgekomen. En beschrijf vervolgens wat je gedachte vooraf was en of deze ook uitgekomen is. Opdracht 3 Pak één situatie op waarbij je ‘ja’ hebt gezegd terwijl je ‘nee’ wilde zeggen vanuit stap 2. Stel dat je ‘nee’ had gezegd? Wat is het ergste dat zou kunnen gebeuren? Opdracht 4 Bespreek een situatie met je groepje. Bijvoorbeeld: Ik merk dat ik het soms lastig vindt om nee tegen je te zeggen terwijl ik iets anders wil. Stel, ik zeg de volgende keer nee, hoe zou je (jullie) dan reageren?