Klaar voor de start? Dolf van Veen (Hogeschool Windesheim) VELON-Themagroep Passend onderwijs en de lerarenopleidingen Velon-Studiedag 10 november 2017 deventer

passend onderwijs en de lerarenopleidingen wat gaan we tijdens deze bijeenkomst doen? Waar staan we in Nederland wat betreft passend onderwijs en waar gaat het naar toe? Wat betekent de ontwikkeling van passend onderwijs voor de lerarenopleidingen? Rol van de VELON-themagroep: wat hebben we gedaan, wat doen we nu en straks, en wat kan onze bijdrage zijn voor de lerarenopleidingen? In gesprek met elkaar: Wat gebeurt er binnen de lerarenopleidingen? Veelbelovende praktijken? Knelpunten en verbeterpunten? Gezamenlijke werkontwikkeling? Inzet VELON-themagroep: wat kunnen we voor elkaar betekenen?

passend onderwijs en de lerarenopleidingen In gesprek met U! (in gesprek – kernpunten vastleggen) korte kennismaking waar zit u (startfase – spoorzoeken – invoering vernieuwd leerplan)? aanpak (pedagogen en/of vakdocenten – werkgroep – hele team – met werkveld)? prangende vraag/vragen? Successen? Terugkoppeling plenair

PASSEND ONDERWIJS: Waar staan we in Nederland en wat IS DE ONTWIKKELINGSRICHTING? Beleidsarme invoering per schooljaar 2014/15: geen stip op de horizon, schoolbesturen en samenwerkingsverbanden PO en VO zijn aan zet, de ontwikkeling moet van onderop komen. Brancheorganisaties (PO-, VO-, MBO-raad) bieden enige richting met referentiekader passend onderwijs, landelijk weinig ondersteuning. Van segregatie opgeschoven (via weer samen naar school en LGF) naar passend onderwijs; (nog) geen sprake van doorontwikkeling naar inclusief onderwijs. Positie van SO en VSO blijft gehandhaafd (wel ontvlechten) en meedoen in samenwerkingsverbanden PO en VO.

PASSEND ONDERWIJS: Waar staan we in Nederland en wat IS DE ONTWIKKELINGSRICHTING? (van Veen, 2017) Support system for teaching and learning? Vulnerable, especially external support! [mismatch needs and services, quality differences and quantity issues; few just in time supports for teachers!] Quality school supports for pupils and teachers? Huge variation, sometimes school is risk factor! [missing services and supports, mentoring, school climate] Availability and quality of child and youth care? Limited! [focus on (specialist) intervention and not on collaborative work, joint programmes and prevention] Understanding of additional support needs of pupils and teachers? Limited! [deficiencies, lack of opportunities, barriers to learning and development] Quality of teacher education? Huge differences between various kinds of TE-colleges! [suboptimal use of knowledge base, pedagogy versus subject knowledge, quality of field practices, et cetera] www.evaluatiepassendonderwijs.nl

Wat betekent de invoering van Passend Onderwijs voor de lerarenopleidingen? Goede vraag: NRO-onderzoek, zie Van Veen e.a., dec. 2016 voor resultaten): aanzienlijke variatie tussen de verschillende typen opleidingen en binnen elk type lerarenopleidingen opleidingssectoren en beroepsorganisaties komen relatief laat in actie vanaf 2013 versnelling Alliantie Onderwijs en Jeugdzorg, ADEF-werkgroep, voorhoe- degroep Passend onderwijs Lerarenagenda, VELON-themagroep, LOBO-werkgroep (beginnend) en ICL/ULO (wenselijk)

Mate waarin opleiding klaar is voor passend onderwijs naar typen opleidingen (in procenten en schaalscores) (Nro –onderzoek van veen e.a., 2016)   pabo 2e­ gr 1e gr univ 1e gr vakm alo master SEN totaal niet 25 2 geringe mate 11 33 14 20 17 enige mate 39 44 43 60 37 ruime mate 22 67 30 zeer ruime mate 6 7 weet niet/n.v.t. 50 totaal abs. (n=100%) 18 9 4 5 3 46 gemiddelde scores (schaal 1-5) 3,4 2,9 3,3 1,5 3,0 4,3

Wat betekent de invoering van Passend Onderwijs voor de lerarenopleidingen? Enkele kernvragen: wat betekent passend onderwijs voor inzicht/kennis, vaardigheden en attitudes van aankomende leerkrachten? hoe kunnen we goed samenwerken met het scholenveld in de beroepsvoorbereiding en ook in de inductiefase? wat is de doorgaande leerlijn initieel, post h(b)o en Master (S)EN? bij welke voorbeelden in binnen-en buitenland kunnen we aansluiten? samenwerken tussen de opleidingen?

Passend Onderwijs en de lerarenopleidingen? Activiteiten adef-werkgroep .. uitwisselen curriculum en vernieuwen onderdelen leerplan (bijv. werkboek) verkennen van de kennisbasis en voorbeeldpraktijken werkbezoeken

Passend Onderwijs en de lerarenopleidingen? ... En de VELON-THEMAGROEP! uitwisselen inhoud en aanpak curriculumontwikkeling in opleidingen (opbrengst o.a. handboek- en werkboek) implicaties voor professionalisering en beroepseisen van lerarenopleiders kennisbasis en landelijk referentiekader werkbezoeken (internationale) samenwerking studiedagen en conferenties als ontmoetingsplek

passend onderwijs en de lerarenopleidingen voortzetting van gesprek met U! (samenspraak – kernpunten vastleggen) curriculumontwikkeling: kernpunten/focus van de verbetering? implicaties voor professionalisering lerarenopleiders (individueel/team)? ondersteuningsbehoeften? (Samenvatting) plenair

Doet u mee? Dank voor Uw aandacht!! Contact: d.van.veen@windesheim.nl uw behoeften en wensen samenhang werkgroepen ADEF – LOBO – ICL/ULO en VELON-themagroep activiteiten 2018 laat uw naam en emailadres achter op adreslijst! Dank voor Uw aandacht!! Contact: d.van.veen@windesheim.nl