Themagroep ICT en de lerarenopleider Van themagroep naar platform Gerard Dummer (Hogeschool Utrecht) Jan van der Meij (Universiteit Twente) Jeroen Bottema (Hogeschool Inholland) Studiedag VELON 10 november 2017 Afbeelding: Pixelgirlpresents.com
Programma Aanleiding Themagroep Platform Thema’s & werkwijze Afronding
Kennismaken Wie bent u? Wat komt u halen? Wat komt u brengen?
Themagroep Competentieprofiel ICT voor lerarenopleiders Onderzoek naar voorbeeldmatig opleiden door lerarenopleiders t.a.v. ICT
Studenten Zetten ICT frequent in voor eigen gebruik (communiceren, organiseren, informatie zoeken en leren) Hebben weinig aandacht voor inzet ICT om het leren van leerlingen te faciliteren OECD, 2010
Lerarenopleidingen „Meer dan de helft van de pas afgestudeerde leraren is negatief over de manier waarop hun opleiding ze heeft voorbereid op de inzet van ICT bij het geven van onderwijs” „During their training student teachers hardly meet any role models who demonstrate the outstanding pedagogical use of ICT” Aandacht voor didactisch gebruik van ICT in de opleiding is afhankelijk van de toevallige opleider Hondius & Kesel, 2013; Ten Brummelhuis, Wijngaards, Swager & van Goozen, 2010; OECD, 2010
Kernproblemen Onvoldoende voorbereiding van studenten op didactisch en pedagogisch gebruik van ICT in het onderwijs Geen structurele plaats in het curriculum Opleiders zijn onvoldoende geschoold in didactische (en pedagogisch) ICT gebruik; Opleiders ervaren weinig tijd te hebben voor professionalisering Scholen verwachten dat opleidingen hierin voorop lopen Voogt, 2014
Competentieprofiel ICT voor lerarenopleiders Kader ICT-bekwaamheden van de docent (Kennisnet, 2012) Ontwikkeling van Kennisbasis ICT (ADEF, 2013) Beroepsstandaard VELON (VELON, 2012) Nog geen standaard onderdeel van curriculum Veel aandacht voor hoe maar nog niet voor wat
Competentieprofiel
Kader ICT-bekwaamheden van de docent Kennisnet, 2013
Kennisbasis 2013 ADEF, 2013
Grondslag Velon Velon, 2012
Voorbeeldmatig opleiden Kwantiteit en kwaliteit van ICT-ervaringen op de opleiding beïnvloedt de adoptie van ICT van de net afgestudeerde leraar De lerarenopleider is didactisch ICT-bekwaam Kennis en vaardigheden Positieve opvattingen en houdingen Didactisch handelen met betrekking tot ICT in de lespraktijk en het vermogen om hierover professioneel te redeneren Wat moet je doen om daadwerkelijk het rolmodel te zijn. Je bent een voorbeeld Drent & Meelissen, 2008; Voogt et.al, 2013
De lerarenopleider als rolmodel “In hoeverre vinden lerarenopleiders zichzelf een rolmodel in het gebruik van ICT voor leren en lesgeven.” Wat moet je doen om daadwerkelijk het rolmodel te zijn. Je bent een voorbeeld
De lerarenopleider als rolmodel “In hoeverre vinden lerarenopleiders zichzelf een rolmodel in het gebruik van ICT voor leren en lesgeven.” Wat moet je doen om daadwerkelijk het rolmodel te zijn. Je bent een voorbeeld
De lerarenopleider als rolmodel Lerarenopleiders hebben een beïnvloedende factor als rolmodel op overtuigingen student (Lunenberg, Korthagen, & Swennen (2007) De hoeveelheid en kwaliteit van ervaringen zijn mede bepalend voor de wijze waarop de beginnende leraar ICT inzet zijn eigen lespraktijk (Drent & Meelissen, 2008). Lerarenopleiders die rolmodel zijn in de inzet van ICT in het onderwijs zijn te typeren als pioniers (Fransen, 2013) Wat moet je doen om daadwerkelijk het rolmodel te zijn. Je bent een voorbeeld
De lerarenopleider als rolmodel Lunenberg, Korthagen en Swennen (2007) impliciet rolmodel (‘Teach as you preach’); expliciet modelleren (‘Justify what you teach’); de combinatie van expliciet modelleren en het faciliteren van de vertaling van dit voorbeeldgedrag naar de eigen lespraktijk van de student; verbinding van voorbeeld docentgedrag met de ‘academische’ theorie Wat moet je doen om daadwerkelijk het rolmodel te zijn. Je bent een voorbeeld
De lerarenopleider als rolmodel Wat moet je doen om daadwerkelijk het rolmodel te zijn. Je bent een voorbeeld
De lerarenopleider als rolmodel 52,2 % van de respondenten vindt zichzelf een rolmodel voor ICT in het onderwijs 68,8 % van de respondenten heeft een collega die ze als rolmodel voor ICT in het onderwijs beschouwen Wat moet je doen om daadwerkelijk het rolmodel te zijn. Je bent een voorbeeld
De lerarenopleider als rolmodel Voor kennisoverdracht gebruiken lerarenopleiders veel ICT Voor kennisconstructie gebruiken lerarenopleiders minder ICT Teach as you preach: lerarenopleiders verschillen in de mate waarin ze gedrag expliciet benoemen gedrag koppelen aan theorie Justify what you teach: dit doen lerarenopleiders minder dan ze zouden willen Wat moet je doen om daadwerkelijk het rolmodel te zijn. Je bent een voorbeeld
De lerarenopleider als rolmodel Wat moet je doen om daadwerkelijk het rolmodel te zijn. Je bent een voorbeeld
De lerarenopleider als rolmodel Wat moet je doen om daadwerkelijk het rolmodel te zijn. Je bent een voorbeeld
De lerarenopleider als rolmodel In hoeverre vertonen lerarenopleiders voorbeeldmatig docentgedrag op het gebied van ICT in hun eigen lespraktijk? Lerarenopleiders geven aan ict-bekwaam te zijn. Zij gebruiken ict voornamelijk voor kennisoverdracht. Er zijn opleiders die aangeven dat ze vaker en meer zouden moeten ‘oefenen’ en meer kennis moeten verwerven over verschillende tools. Ze hebben behoefte aan meer gebruik van tools, meer kennis over ict, en het expliciteren en delen van 'waarom deze tool'. Wat moet je doen om daadwerkelijk het rolmodel te zijn. Je bent een voorbeeld
Van themagroep naar platform Nu: kleine kerngroep enthousiaste lerarenopleiders Nu: wat is de impact op lerarenopleiders, lerarenopleidingen en ook VELON? Nu: sluiten we aan bij de juiste thema’s?
Van themagroep naar platform Gewenste situatie: Platform/SIG Kennisuitwisseling Leren met en van elkaar Ontplooien van initiatieven Gezamenlijk doen van onderzoek
Van themagroep naar platform Hoe verder? Wat zou de focus van de ’themagroep’ moeten zijn? Hoe kunnen we dat organiseren? https://padlet.com/jeroenbottema/velonict
Afronding Schols (2017) over networked learning communities: “A key concept of networked learning communities is community knowledge, in which the sum of the community knowledge is greater than the sum of the knowledge of any given participant within the community”