Psychotherapeutische interventies voor de huisarts Anouk Bogers,

Doelstellingen Overzicht geven van verschillende psychotherapeutische interventies Kennis laten maken met een aantal psychotherapeutische interventies Oefenen met RET ( vandaag deel 1) Oefenen met oplossingsgericht (deel 2 andere moment) Oefenen met PST problem solving treatment) ander moment deel 3) .

Welke psychotherapeutische interventies ken je voor... Maak 2-tallen: schrijf op geeltjes Overleg met betrekking tot 1. Stemmingstoornissen 2. Angtstoornissen 3. Verslaving 4. Persoonlijkheidsstoornissen 5. Relatieproblemen 6. Seksuele problemen 7. Eetstoornissen 8. Schizofrenie en Psychosen Geef een kort overzicht van de presentatie. Beschrijf het hoofdonderwerp van de presentatie en geef het belang hiervan aan. Introduceer de afzonderlijke hoofdonderwerpen. Als u uw publiek van een routekaart wilt voorzien, kunt u deze overzichtsdia gedurende de presentatie herhalen, waarbij u telkens het specifieke onderwerp markeert dat u daarna wilt behandelen.

Persoonlijkheidsstoornis Schematherapie Relationele problemen Soort Geen pillen maar…. Stemmingsstoornis CGT/ RET PST mindfulness ACT/ runningtherapie Angststoornis CGT/RET/ EMDR/ mindfulness ACT Verslaving CGT MI Persoonlijkheidsstoornis Schematherapie Relationele problemen Seksuele problemen Eetstoornissen Schizofrenie en andere psychosen CGT, EFT, systemisch werk Haptotherapie, CGT, ACT CGT, ACT CGT MI: Motivational Interviewing; EFT Emotional Focused Therapy, Sue Johnson (Hechting) Schema therapie is een Integratieve Cognitieve Gedragstherapie voor P’s met moeilijk behandelbare psychische stoornissen, zoals een persoonlijkheidsstoornis. Schema’s zijn overtuigingen en gevoelens over jezelf en de omgeving.

Beleid Eerste stap: psycho educatie Tweede stap: therapie keuze Persoonsgericht bv. psycho-analyse, cliëntgerichte therapie Klachtgericht bv. Cognitieve GedragsTherapie, directieve therapie,oplossingsgerichte therapie Met welke klachten komen mensen bij de huisarts? Klachtgerichte therapie : focus op behandeling klachten, zonder in te gaan op de persoonlijkheid of identiteitsbeleving van de cliënt. Het doel van een klachtgerichte therapie is de klachten van de cliënt in het heden te behandelen, zonder daarbij het verleden van de cliënt of de oorzaken en ontstaansgeschiedenis van de klachten te onderzoeken. Delen hiervan te gebruiken door de HA. ( zie flap) Persoonsgericht: legt men de verbinding tussen de klachten en de gehele persoonlijkheid van de cliënt. Niet voor de HA. Cliëntgerichte therapie is een vorm van inzichtgevende psychotherapie (vaak persoonlijke ontwikkeling. Dit heeft vanzelfsprekend meer zelfreflectie en zelfkennis tot gevolg. Behalve positieve eigenschappen, zal de cliënt ook negatieve eigenschappen van zichzelf leren erkennen. Het uiteindelijke doel hiervan is zelfaanvaarding, door middel van het ervaren van gedachten en gevoelens van binnen uit. Dit kan leiden tot een beter uitgebalanceerd leven. Bij cliëntgerichte therapie bepaalt de cliënt zelf welke richting de therapie op gaat. Het is een zogenaamde persoonsgerichte therapie. De therapeut biedt de cliënt zijn of haar sympathie, acceptatie, belangstelling en inlevingsvermogen. De therapeut bekritiseert niet, maar luistert aandachtig naar de cliënt, en probeert te verhelderen wat er gezegd wordt. Door de cliënt volledig te accepteren zoals die is, helpt de therapeut de cliënt zichzelf niet te veroordelen. De cliënt reflecteert samen met de therapeut over gedachten en gevoelens, maar de therapeut biedt geen directe adviezen of oplossingen. Sterker nog, de cliënt bepaalt zelf in welke richting het proces van de therapie zich ontwikkeld. Cliëntgerichte therapie wordt daarom ook wel non-directieve therapie genoemd. Alleen als de therapeut het idee heeft dat de ontwikkeling en persoonlijke groei geblokkeerd wordt, zal deze ingrijpen. Ook kan de psychotherapeut klachten of problemen op een andere manier belichten, om zo de cliënt meer inzicht in zichzelf te geven. De cliënt zal worden aangemoedigd stil te staan bij gedachten, om gevoelens en emoties toe te laten, en om deze vervolgens te verwoorden. De psychotherapeut speelt hierbij een ondersteunende rol. s een Regressie therapie:alternatieve geneeswijze met als uitgangspunt dat huidige psychische problemen zijn ontstaan vanuit onverwerkte emotionele conflicten. Deze vaak onbewuste conflicten of trauma’s worden bij regressietherapie gezocht in het verre verleden van de cliënt zoals de vroege jeugd, de babytijd, de geboorte of zelfs in de prenatale fase, de zwangerschapsperiode.

Gedragstherapeutische interventies Gedragstherapie Cognitieve Gedrags Therapie (Rationeel Emotieve Training, 4G, Problem Solving Treatment) Acceptance Commitment Therapy ( 3e generatie CGT) Oplossingsgerichte therapie / coachen Dit onderwijs zoomt in op CGT

Cognitieve Gedragstherapie Voorbeeld van cognitieve gedragstherapie https://www.youtube.com/watch?v=x8zeRb48Nx4 Film :Vanaf 2.24 zie je hoe de therapeut CGT uitlegt aan de cliënt.

Cognitieve Gedrags Therapie o.a. RET Best onderzocht, eerste keus bij GGZ Effectief bij breed scala van stoornissen Symptoomverlichting door de inhoud van de gedachten te veranderen Grondlegger Rational Emotive Therapy RET Dr. Albert Ellis Amerikaanse psycholoog . Later uitgewerkt tot trainingen Rationele Effectiviteits training of Rationeel Emotieve Training Jaren 80 Ellis naast Freud en Rogers gerekend tot de 3 invloedrijkste psychologen/psychiaters.

RET (RATIONEEL EMOTIEVE THERAPIE) RET is gebaseerd op wijsheid van oude filosofen waaronder Epictetus (60 na Christus) die zei: “Het zijn niet de dingen die in de wereld gebeuren, waardoor mensen van slag raken, maar hun gedachten erover”. Ellis is grondlegger van RET ( jaren 80) Grondlegger Rational Emotive Therapy RET Dr. Albert Ellis Amerikaanse psycholoog . Later uitgewerkt tot trainingen Rationele Effectiviteits training of Rationeel Emotieve Training Jaren 80 Ellis naast Freud en Rogers gerekend tot de 3 invloedrijkste psychologen/psychiaters.

RATIONEEL EMOTIEVE THERAPIE

A= Activating Event (gebeurtenis), B= Belief (ideeën, gedachten), C= Consequence. Volgens de RET theorie zijn het niet de gebeurtenissen die de emoties veroorzaken , maar onze gedachten erover. Dus B veroorzaakt C (en niet A veroorzaakt C). Beliefs: Fanatiek Perfectionisme, Ramp-denken, Lage frustratie tolerantie, Liefdesjunk of Love snob…, Eisen aan anderen en de wereld (aanklager TA).

4 G-schema Gebeurtenis Gedachte Gevoel (boos, bedroefd, bang, blij) Gedrag / Gevolg ( Bij RET: ) Gedachtencheck Nieuwe gedachte van P Verschil gevoel oude en nieuwe gedachte Oefenen met nieuw gedrag

Gedachtencheck Klopt mijn gedachte met de feiten? Wat is mijn doel? Helpt deze gedachte dit doel te bereiken? Wat betekent deze uitspraak precies, hoe verhoudt dit idee tot mijn andere opvattingen over het leven? Beren op de weg pag 58 ev Feiten, doelmatigheid, filosofische vragen bv. Wat maakt mij tot een waardeloos persoon als ik fouten maak? Of Ik gebruik het woord ‘ramp’ maar is deze gebeurtenis te vergelijken met het vluchtelingenprobleem? Wat voor betekenis heeft deze gebeurtenis voor de rest van mijn leven?

Oefenen Bedenk een situatie die jij lastig vindt. Iets wat je wilt uitwerken in een drietal

Casuïstiek HA, Patiënt, Observator Casus en observatielijst HA feedbackvraag? Gesprek uitvoeren Terugblik o.l.v. observator: reactie HA, P. Dan observatiepunten, conclusie. Wat neem je mee?

4 G schema Voorbeeld hoe hulpverlener het 4 G schema uitwerkt https://www.youtube.com/watch?v=teMyUHw5gGM Facultatief: Gedachten uitpluizen Filmpje voor de patiënt https://www.youtube.com/watch?v=0DWxaO5D0Bs

Volgende keer Deel 2 Oplossingsgerichte therapie Deel 3 Problem solving Therapy Instructiefimpje hoe je een wondervraag kunt stellen. https://www.youtube.com/watch?v=cQ2J-SzgDtE Wondervraag: wakker, alle problemen zijn opgelost. Wat is er dan anders? Inventariseren. Dan : wie merken dat als eerst? Wat merken ze dan? Wat zien ze dan? (concretiseren) Op een schaal van 0 tot 10 waarbij u zich bij 10 okay voelt en bij 0 niet okay, waar zit u dan nu? Een 6. Wat zou er voor nodig zijn om van een 6 naar een 7 op te schuiven?

Handige bronnen www.therapiehulp.nl (uitleg over therapieën) www.moeilijkemensen.nl www.ggzrichtlijnen.nl www.gedachtenuitpluizen.nl Boeken: ‘Beren op de weg, spinsels in je hoofd’ Theo IJzermans e.a. (RET) ‘Time to Act’ Gijs Jansen en Tim Battink

Extra films Cognitieve Gedragstherapie film 15 min. http://www.vgct.nl/cms/showpage.aspx?id=1674