Belang van doelmatigheid en de valkuilen @raymondgradus 9-11 Binnenlands Bestuur

Doelmatigheid en de valkuilen Rutte-II over doelmatigheid Een verkenning naar macrodoelmatigheid van decentralisaties: eindrapport Rutte-III over doelmatigheid 9-11 Binnenlands Bestuur

Regeerakkoord Rutte-II staat bol van doelmatigheid “De decentralisatie (van WMO, Jeugd- en Participatiewet) moet ertoe bijdragen dat de eigen kracht, het sociale netwerk en de voorzieningen in een gemeente beter worden benut.” 9-11 Binnenlands Bestuur

Eerdere decentralisaties 1994: WVG (ƒ 700 miljoen) 1997: Onderwijshuisvesting PO/VO (ƒ 1,7 miljard) 1998: OV/regionale spoorlijnen (€ 2 miljard) 2004: Wet werk en bijstand (budgettering) 2007: Huishoudelijk hulp/WMO (€ 1,2 miljard) 2012: Uitvoerende taken natuur en milieu (€ 130 miljoen) 9-11 Binnenlands Bestuur

Evaluatie bijstand (‘07) Daling aantal bijstandsgerechtigden ‘03-’06 10%, waarvan 5% WWB is (SEO/CPB) Lange termijn effect 8%, dus 25 á 30 duizend minder ‘Uitkeringsverstrekking komt niet in gevaar’ Onderscheid budgettering of meer fraude-instrumenten moeilijk vast te stellen 9-11 Binnenlands Bestuur

Evaluatie ‘Op weg met WMO’ (‘10) Aantal uren hulp tussen 2006 en 2008 vrijwel onveranderd. Wel een verschuiving van HH1 naar HH2. In eerste jaren onderuitputting 2007: 60% HH2, 2013: 30% HH2 Lichte daling gebruikers, aantal uren +20% ‘Hogere doelmatigheid’ 9-11 Binnenlands Bestuur

OV: “Heen en weer” Decentralisatie in 1998 aan 35 vervoersautoriteiten (DC) Per 2004 werd taak van 16 VOC-gemeenten overgeheveld naar provincies (C) Vanaf 2004 regionale spoorlijnen naar provincies (DC) Per 2009 voeren de provincies Groningen en Drenthe deze taak gezamenlijk uit (C) Per 2015 afschaffing kaderwetgebieden en OV van regio Eindhoven, Arnhem-Nijmegen, Twente en Utrecht (C) In Randstad twee vervoerregio’s: Metropoolregio’s Den Haag-Rotterdam en Amsterdam (inclusief Flevoland) (DC) 9-11 Binnenlands Bestuur

OV-Limburg: betere effect- doelmatigheid 9-11 Binnenlands Bestuur

Schoolgebouwen Decentralisatie in 1997 naar gemeenten Doordecentralisatie van buitenonderhoud naar VO in 2005 en naar PO in 2015 Evaluatie in 2011: ‘feitelijke uitgaven lager waren dan verdeling in gemeentefonds’ Korting van € 416 miljoen in Gemeentefonds, waarvan € 256 miljoen onderuitputting? Indicaties voor ‘matige’ doelmatigheid 9-11 Binnenlands Bestuur

Conclusie/aanbevelingen Indicaties voor betere doelmatigheid (OV, bijstand, WMO), maar veel hangt af van financiering en context (schoolgebouwen) Doelmatigheid moet centraler komen staan in wettelijke evaluaties Ruimte voor experimenten ook omdat doelmatige inrichting niet vanzelfsprekend is Laat voortdurende (centrale) beleidsinterventies achterwege Onvoorspelbaarheid en instabiliteit financiële middelen wegnemen 9-11 Binnenlands Bestuur

‘Rutte III strooit met uitgaven’ 9-11 Binnenlands Bestuur

Doelmatigheid in Rutte III: ondergeschoven kind? Weliswaar doelmatigheidsoperatie maar relatie met beleid en opbrengst ontbreekt Opbrengst boeten justitie losgekoppeld maar hoe wordt doelmatigheid bevorderd? Vooral intensiveringen van geld/ambtenaren maar wordt er ook iets niet gedaan … Falende ICT-projecten worden niet voorkomen door toetsing BIT ‘zonder tanden’ 25-10 PE Regeerakkoord

Stelling De overdreven focus op rechtmatigheid bij de gemeentelijke verantwoording moet plaatsmaken voor doelmatigheid 9-11 Binnenlands Bestuur