Four transitions in the waste sector Netherlands E.J. De Vries 15 May 2017

Content Type of company History Four transitions inhoud Voorstelrondje?

Avri Governmental Enterprise (GR) The ten municipalities Rivierenland are client and owner Non-profit Uniformity and solidarity (basic package) Overheidsbedrijf (GR) Wel prettig want afvalinzameling en is overheidswerk Tien gemeenten in RR zijn opdrachtgever en eigenaar Geen winstoogmerk; alle besparingen gaan naar burgers/gemeenten. Geen winstoogmerk; belanbgrij tov aannemener. Die moet j esteeds controleren op facturen, nakomen van afspraken en geleverde kwaliteit. Want die zoekt naar optimalisatie winst. Avri zoekt naar verlaging kosten. Elke verlaging komt ten goede aan de gemeente. Verlaging ten kosten van kwaliteit of ten kosten van de klant levert Avri geen voordeel. Wij zijn dus geen aannemer maar een partner. Het succes van de samenwerking zit in de opstelling naar elkaar als partner. Vertrouwen noodzakelijk.

Services of Avri waste management - Collection & Processing - Policy, communication and enforcement Management Public Space (IBOR +) - Maintenance ‘green & gray’ - integral enforcement Sinds 1989 Avriverzorgt voro d etien gemeenten de gemeentenlijek afvaltaak Dat houdt in de inzamelng van huishduelijk afval ene bedirjdaafval ofwel d elogisctieke component En ook het op de juiste manier faciliteren van die inzameling doo rd eontwikkeling vabn beled , het voorlichten van burgers en , uniek in nederland, de handhaving. De combinatie van deze die maakt het voro Avri mogelijk om het egdrag van burgers te sturen. Mety die twee kernkwlaiteiten van aVri; klogistiek en gedragsturing, zijn we in staat gweeest om om de tweede operatione poot op te zeten binen avri; nl behee ropenbare ruimte Op twee manad geeldeneerste buitendienst overdgedragen gemeente buren. Met twee andere gemeenten in overleg.

Service area 10 municipalities 80 cores 756 km² 237,000 residents 96,000 households Verzorginsgbegiedien: 10 gemeneenten; de laatse is westmaas en waal. Die sloot zich aan bij d eregio in 2010 en maakt sinds 1 jan 2012 ook gebruik van Avri.

People and resources 45.000 trees Site 40 ha (landfill 20 ha) 400 hectare grass Site 40 ha (landfill 20 ha) 4 recycling centers 215 regular employees 50 collection vehicles 35 cars management public space 250,000 mini containers

History 1989: Avri founded as an independent GR 1994: Avri part of Regio Rivierenland Crisis period 2004-2008 AB 2010: reification Strategic business plan 2011-2015 > 7 strategic goals > four transitions Crisis als vertrekpunt voor periode van verandering, verbetering en innovatie. Periode 2004-2008 streven naar BV. Niert gelukt personeel en raden. Nog twee jaar van interrimmers en stilstand. 2010 nieuw besluit; avri verzakelijken. Nieuwe duirecteur die daar uitwekring aan mocht geven. Veel pijn maar ook veel energie in club Sterke behoefte aan duidelijkheid en zekerheid over continuiteit bij personeel Personeel wil dus continuïteit. Zeker gezien eerdere ervaringen in verleden. Strategie gdaarom ericht op gelijktijdige invulling behoefte personeel, bestuur en inwoners Maar een organsiatie is er niet alleen voor het personeel. Continuïteit is geen doel op zich bij een overheidsorgansiatie. De organsiatie is nl een middel voor het bereiken van bestuurlijke doelen Als het doel wijzigt en de organisatie is niet egwijzigd, dan kan dit einde van de organsiatie zijn. voorbeelden ministerie van koloniën. Toe we het koloniale verleden achter ons lieten, verdween ook het ministerie. aarom veel draagvlak voor plan dat zorgt dat aspecten die besturu van belang vindt zoals kwaliteit, kosten, transparantie of klantgerichtheid niet de reden is voor discontinuïteit Tevens wara het kan meerwaarde bieden (energie) Besluit AB in 2010: avri verzakelijken binne de GR; mee ruitme geven. Resultaten dus ook bereikt dankzij bestuur die ons ruimte en vertrouwen heeft gegeven. strategisch plan is gebaseerd op het uitgangspunt dat het goed moet zijn voor: Eigenaren (gemeenten), inwoners en bedrijven (klanten) en personeel, ofwel voor allen. Visie, missie en strategie Belangrijk deel van d ebisie was: Strategisch plan met 7 strat doelen die smart gemaakt zijn In navolging van dat plan werken we aan vier transities tegelijkertijd kam we tijdens de uitvoering achter

Four transitions budget controlled -> cost efficiency waste -> raw material collector -> region Director normal employer -> ‘social enterprise' Afrondend benoemen van de vier transities dank aan AB die ons de ruimte geeft om ons te ontwikkelen Ook een professionalisering van het toezicht hopen nog eens 25 jaar te bestaan Als we dan nog bestaan dan herken je weinig terug van het Avri van nu Als we dan nog over 25 jaar bestaan dan is dat te danken aan de transities die we nu doormaken en de transities die we in de toekomst nog door gaan maken.

example of mesurable result Van achterblijver naar koploper 99 euro per hh 86.000 betalend hh ->7,5 M besparing die grotendeels ‘structureel’ is (ook grondstofprijzen in die weer kunnen veranderen) Een resultaat van het bedrijfsmatig werken Belangrijk: bestuur in 2013 aangegeven dat eenmalige gewenningsbijdrage zincol is om te zorgen voo r minder weerstand met nam,e in d eraden van Til, Culembiorg en West Maas en Waal.

2 Waste -> Raw material Shift of perspective: Health -> depletion earth New policies in 2014: ‘Good separation pays‘ Pilot small waste collection by associations Waste Facility -> Resources park gezondheid - grondstofschaarste aarde leeg, In nederlandd alleen gas GSL. We zaten op 55% te weinig volgens rijskbeleid Daarom opdracht van AB in febr 2013 In 10 maanden tijd voorbereiding Per 1 jan ingevoerd; kom straks op resulateten Tevens opmerkelijk: afvalverking altijd grootste kostenost binne afvalinzamelbedrijf; volgend jaar levert grondstof waarschijnlijk al meer op dan de verwerking kost! Verenigingen. Innovatie besparing plus strategisch Grondstoffenpark benutten ruimte, ook nog duurzaamheid win en zon

3 Avri: from waste collector to area director Wat doet avri: oudsher afvalkinzameling 10 gtemneemnten Maar start plan in 2010 opgesteld Visie Visie op bedrijf; focus en alleen ontwikkeling op kerncompetenties (logistiek en gedragsturing) irt opgave gemeenten (BORT groot deel ebgroting) (evt ook; wat doen we niet?) Manier van werken: integraal, preventie, gevel tot gevel, schaalniveau Voordelen: ontzorging, personeel, kwaliteit, kosten, transparantie, risico’s (wel inleveren autonomie in uitvoering) Ontwikkelingen Herstructureren . DVO En na een jaar of soms eerder of soms iets later zoals in Buren, kom je er achter dat je de DVO moet wijzigen, omdat die niet overeenkomt met wat er in de praktijk moet gebeuren. Soms blijkt dan ook dat er budgetten njet meegekomen zijn en moet ook dat worden hersteld. weerstand Dit soort zaken kunnen soms tot problemen leiden. In Buren was voorafgaand aan de uitbesteding sprake van ruzie tussen binnen en buitendienst. De frustratie van de binnendienst richten zich op Avri toen wij de buitendienst overnamen. Dat heeft in zekere zin ook geleidt tot een raadsinformatienota die een onjuist beeld heeft geschetst. (erkend door secretaris bij start info bijeenkomst juni en een hele goede interim die ze hebben ingehuurd krijgt nu veel boven tafel) partnerschap Gelukkig kan en gaat het ook anders. In Neerijnen Neder Betuwe en Tiel is de binnendient goed meegenomen in het proces waardoor we vanaf het begin ook goed samen konden werken. Als je dan op problemen stuit, zoals integritreitsproblemen, een DVO die niet klopt, ontbrekende budgetten, of kwaliteitscriteria die je als Avri nog niet kan halen omdat het team nog niet volledig geherstructureerd is, dan kom je er samen wel uit door overleg en door samen oplossingen te zoeken. Duidelijk moet zijn: dat gemeenten finacien niet goe dinzichtelijk hebben, dat ze databeheer vaak niet goed op orde hebben (zit ook veel innovatie in die niet wordt opgepakt) en dat buitendiensten als kleine koninkrijkjes fungeren, dat is niet alleen hier zo maar overal in Nederland. Dat ik het noem is ook geen aanklacht. Het is een constatering. Je kan wellicht concluderen dat dit type werk blijkbaar minder goed past bij gemeenten. Wat je er ook van vindt, Avri is trots dat zij gemeenten mag helpen om dit aan te pakken en te veranderen.   De gemeente heeft bij de overgang dus zaken vaak niet op orde, je krijgt een team mee met forse achterstanden en je wordt vervolgens tegen gewerkt door de achterblijvende binnendienst. (waar je partner van elkaar zou moeten zijn) Waarom ik het vooral vertel; verwacht geen wonderen in de eerste jaren. Wat al dertig jaar bestaat verander je niet in binnen 1 of twee jaar. begrip Medewerkers buitendienst betrokken. Begrip; voor gemeente; overal hetzelfde. Begrip in kritiek op jezelf: zelf aan het pionieren en we maken daarin ook veel fouten Iedereen kent wel de verhalen over buitendiensten die als koninkrijkjes konden fungeren omdat er te weinig toezicht op was. Dat komt op veel plekken voor in Nederland. We hadden wel problemen verwacht, maar niet dat ze zo groot zouden zijn. Verder ook tegengevallen om de informatievoorziening op orde te krijgen. Niet tijdig inzicht gegeven in uiteindelijke financiële resultaat. Maar het was eerlijk gezge dook best lastig om dit goe dte doen om dat je meost starten met een basis die niet op orde was. Want fiancieel inzicht weas gering en areaalbeheer niet op orde. Verder was voor ons ook tegengevallen hoe breed het takenpakket is in de praktijk. Tijdens de egsprekken bij d evoorbereiingen waren we altijd uitgegaan van uitvoerende taken, maar in d epraktijk blijkt dat een heel scala aan taken, waarvoor we niet d mensen hebben overgekregen. Dit hebben we van te voren niet voorzien. Gelukkig heeft 1 van de gemeenten wel de bijbehorende mensen overgedragen waardoor we nu de kennis en capaciteit hebben om ook die taken uit te voeren. Partnerschap ze vragen ons om partner te zijn, maar behandelen ons als aannemer Dat gata niet: 1 Je begint vaak met ondudielijek situatie Begroting niet scherp in beel dbij gemeente Areaal niet op orde Team heeft achterstand Weerstand bij binnendienst Dit moet je samen oplossen. 2 Je kan niet wijzen naar DVO en zeggen dat daar wel of niet iets instaat. 3 Je moet continue mee kunnen bewegen met je klant, als die wat anders wil, of als die bepaalde bezuiniging wil realiseren moet je mee willen denken over besparingen liefst zonder aantasting kwaliteit. Al die dingen doet een aannemer niet. vb buren riool; wachten op volgende storing of iets extra's doen. Doet aannemer niet. Dat kan je alleen als partners oplossen en dan moet er voldoende vertrpuwen in elkaar zijn. Niet iedere gemeente realiseert zich dit direct. Kost ook tijd. Betekent wat voor rollen. Zelfs voor gemeenteraad; soms vragen gemraadsleden of wij niet zaken kunnen doen met bepaalde aannemers. Ik werk graag met lokale aannenemers omdat die vaak bete rhun werk doen, maar afspraken over openbaar aanbesteden ligegn vast in osn inkoopbeleid en de afsrpaken die we maken met d ewethoduer beheersadvies op ontwikkel plannen doro avri in gemeengte wat, avri hoe. maar ook dat niet 100% gescheiden in eerste jaren. samen achtertsanden wegwerken en samenwerking goed opbouwen -> partnerschap Kortom; Je benigt met iondudielijkheiden en achtersansituaties en die moet je tot een succes maken Je moet dus ook met elkaar meebewegen en kan niet volstaan met het wijzen naar een DVO. Je bent dus van ester van elkaar afhankelijk. Dus je zal als partners moeten werken met ieder zijn veranwtoordelijkheid en mandaat in zijn eigen rol gemeenten vaak nog niet ingesteld op regiefunctie gebiedsregisseur nu in buitenruimte zowel afval, handhaving en BOR. We spelen rol in afstemming aanpak rilering, wergwerkzaamheden. We kunen werkzaa,heden afval, handhaving en BOR aspecten inetgreren in buitenruimte. Deelname aan wijkteams in tiel. 1 man nodig en geen twee of drie. -> door genoemde ontwikkelingen krijgen we een soort gebiedsregisseurs rol. Wat ervaren we: wij hebben op onderdelen wel eens overschrijding maar gemeenten geven aan dat zij dat nooit hadden. Hoe kan dat: wij hebben dvo en houden onszelf daaraan en worden daar ook aan gehouden. Gemeente stopt met werken of verschrijft het wanneer overschrijding dreigt. En de geleverde kwaliteit werd niet gemeten of gerapporteerd, dus dat leidde nooit tot problemen Wat nu geleerd; we laten gemeente nu die keuze maken. uitvoeren en overschrijden of niet uitvoeren. verschrijven doen we vanzelfsprekend niet. avri besluitvaardig korte lijnen avri kennsidelen mensne die rondjes rijden met zand; wil gewoon rijden. wordt bij gemeente niet gezien en kunen ze niets mee. wij op onderdlen wel eens overschrijding maar gemeenten nooit; hoe kan dat wij hebben dvo en houden ons daaraan en worden daar ook aan gehouden. gemeente stopt met werken of verschrijft het. kwaliteit werd niet gemeeten. Wat geleerd; we laten gemeente nu die keuze maken. uitvoeren en overschrijden of niet uitvoeren. verscrhijven doen we niet. mensen slim inzetten dus rojecte regionsal spreiden over het jar wegen en riool op elkaar afstemmen levert ook geld op, nu in praktijk vaak toch nog niet goed genoeg gescheiden afgestemd

Short film https://youtu.be/gTaPEEkyBec <iframe width="854" height="480" src="https://www.youtube.com/embed/gTaPEEkyBec" frameborder="0" allowfullscreen></iframe>

4 standard employer -> social enterprise 65 personen in beheer en drie in afval zoeken naar businesscaese voor meer werk; demonteren afval, soteren afval eerste stappen. deze transitie nog het minst ver Belangrijk: Werk van eblang voor perpsectief mensen Snijdt duybbel: ook kosten gemeenten lager als mense naan het werk zijn Geen beleidsmnesen, wel beleid vorostellen maken. Samenwerking nodig met beleidsmensen van gemeenten Behoefte aan werkplekken 1 Avri flink wat werkplekken ingeleverd tussen 2009 en 2012. reden 2: decentralisaties op sociale domein (grootste uitdaging gemeenten) Pilot lander. prdcutivitietsverhoging, detachering Vanaf begin dit jaar nu detacehrign dient buren bij Avri. Nu ook pakken avri. Nog noouit zulke tritse mensen ontmoet. Lander fabtastisch bedrijf, maar voro de mensen hangtr de zweem van sociaal wrekrbedrifj, niet helemaal serieus, mensen met een achterstand. Dat is bnyu anders. Uit pilot bleek verhoging prodcutiviteit mogelijk -> lang etermijn meer comtinuiteit als het ebtaal baar is Nu ongeveer 45 mensen van lander aan het werk Volgend jaar naar verwachting 65. Potentie voor groei Sorteren afvalstromen. textiel, elektronisch afval en fietsen. Businesscase extreem lastig tenzij je gaat financieren uit de afvalstoffenheffing. vb RD4 vandaag 300 euro, plus onvoldoende textiel ogenschijnlijk tegengestelde belangen; efficiënt versus werkgelegenheid. verdringing. geen geld afvalstoffenheffing gebruiken. Gewoon kijken wat er kan; want het aan het werk helpen van mensne met een berperking levert perspectief voor de mensen en finaciele verlichting voor de gemeente, dus goed voor ons allen.

Impression Energy Park

Wat willen zij mij meegeven? Waarover zouden zij weleens de discussie aan willen of van gedachten willen wisselen? Wat doen we goed en wat missen zij/wat doen we niet goed?

Thank You Erik de Vries Avri, The Netherlands