oßesitas Obesitas is een korte module die opgenomen kan worden in het Positief Coachen Programma en/of in een EVS-programma. Programma duur: circa 15-20 minuten. ALGEMEEN: De sheets geven de rode draad aan van het programma. De bedoeling is dat de informatie op de sheets gebruikt wordt om de dialoog met de deelnemers aan te gaan. Hoe doe je dit: door te vragen, te vragen en te vragen (en goed te luisteren want dat bepaalt weer je volgende vraag). Gebruik hiervoor m.n. de OPEN VRAAG, dat zijn vragen die je NIET met JA of NEE kunt beantwoorden maar die informatie geven over wat iemand vindt, denkt of voelt. Deze vragen beginnen met: WIE, WAT, WAAR, WAAROM, HOE, HOEZO, WELKE. Voorbeelden van goede vragen: WAT vinden jullie van deze sheet? WAAROM vind je dat? WIE vind dat ook? WIE vindt iets anders? Welk voorbeeld heb je daarvan? HOE zou je het ook uit kunnen leggen? WAT is het voordeel van….? Wat is het nadeel van…..? HOE zou je daarmee om kunnen gaan? In de notitiepagina bij iedere sheet vind je mogelijke vragen en toelichting. Een vraag wordt voorafgegaan door het teken >?. Achtergrondinformatie bij de vragen zijn cursief geschreven. Ook vind je tips en informatie t.a.v. hand-outs, opdrachten en FLAP gebruik.

In 20 jaar tijd is het percentage jongeren met overgewicht bijna verdubbeld In ons land komt overgewicht steeds meer voor onder kinderen. Dit heeft gevolgen voor later. Kinderen die op jonge leeftijd al met overgewicht kampen, hebben een grotere kans om op latere leeftijd tegen hetzelfde probleem aan te lopen. De afgelopen jaren is het aantal te dikke kinderen flink toegenomen. In 2016 heeft 15,6 procent van de 12-18 jarigen overgewicht. Onder kinderen van 4-12 jaar heeft in 2016 11,9 procent last van overgewicht. Ook het percentage jongeren van 12-18 jaar met ernstig overgewicht is gestegen. Ernstig overgewicht komt in 2016 bij 2,8 procent van de 12-18 jarigen voor. Onder de 4-12 jarigen is het percentage kinderen met ernstig overgewicht gedaald van 3,9 procent in 2015 naar 3,6 procent in 2016. Deze gegevens zijn afkomstig uit de Gezondheidsenquête (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2017). Bijna 80% van de kinderen met overgewicht heeft hier op volwassen leeftijd nog steeds last van. Dit kan ertoe leiden dat ze op latere leeftijd met allerlei gezondheidsproblemen kampen, zoals te hoog cholesterol of hart- en vaatziekten. Op jonge leeftijd kan een kind met overgewicht al te maken krijgen met diabetes en gewrichtsklachten. Naast lichamelijke consequenties is overgewicht voor kinderen vaak ook een psychische last. Dikkere kinderen worden bijvoorbeeld eerder gepest.

3 factoren die obesitas tegen gaan De oorzaken van overgewicht bij kinderen zijn meestal een optelsom van meerdere factoren én in grote lijnen gelijk aan de oorzaken van overgewicht bij volwassenen. Grof gezegd: disbalans tussen energieopname en energiegebruik. Eet en drink gezond We zien vooral een grote toename in verborgen, slechte vetten en suiker. Snacks, snoep en frisdrank zijn overal aanwezig. Gelegenheden voor iets extra's zijn er vaak (verjaardagen, feestdagen, bezoek, troost, enz...). Daarentegen worden groenten en fruit juist minder gegeten en zijn volwaardige eiwitten en goede vetten ook 'broodnodig' voor een lichaam in de groei! Een indrukwekkend voorbeeld betreft de frisdrankhoeveelheid die gedronken wordt: sinds 1980 is die gemiddelde hoeveelheid gestegen van 64 liter naar 113 liter per jaar. Dat is meer dan 2 liter per week! Er zit veel suiker in frisdrank en de suikerconsumptie is ook enorm omhoog gegaan. Zoetstoffen zijn geen oplossing, omdat omstreden is of ze onschadelijk zijn én ze geven geen verzadiging, maar houden wel de zoet-behoefte in stand. Ook is de leefstijl in veel gezinnen veranderd. Door werk, school en sport is er niet altijd tijd of zin om zelf een maaltijd te bereiden. Met kant-en-klare maaltijden, pakjes en zakjes worden maaltijden geserveerd die vaak minder waardevolle stoffen, maar meer calorieën en zout bevatten dan zelfgemaakt. Het aanbod van (half)klare maaltijden in de winkels is navenant gestegen. Reclame beïnvloedt ook enorm ons koop- en eetgedrag. En 'gezondheidskreten', zoals: minder vet (wat zit er dan in?) en geen toegevoegde suikers (zoetstoffen erin) of geen kunstmatige zoetstoffen (dan zit er weer suiker in...). Lees de kleine lettertjes op de etiketten om écht te weten wat je koopt! Beweeg Naast vet- en suikerrijker eten zijn onze kinderen ook eens nog minder gaan bewegen. De grootste boosdoeners zijn de spelcomputers, Netflix en de mobieltjes. Kinderen zouden dagelijks 1 tot 1½ uur actief (en buiten) bezig moeten zijn. Natuurlijk is het ene kind veel beweeglijker dan het andere en zijn er sociale, maatschappelijke, etnische en emotionele factoren dat er grote verschillen zijn. Slaap goed In de slaap wordt groeihormoon aangemaakt en dit werkt regulerend op de vetstofwisseling. Vooral in het donker. Slaaptekort maakt bovendien hongerig, de aanmaak van leptine (verzadigingshormoon) vermindert. Ook zul je als je moe bent, minder zin hebben om te bewegen. Zorg dat je kind moe is door bewegen en spelen, zodat ze snel in slaap vallen. Sapjes en andere suikerhoudende dranken voor het slapen geven een glucosepiek en geven weinig verzadiging. Maar wel honger een poosje daarna. Geef een verzadigende laatste maaltijd en geen voeding na die maaltijd die een suikerpiek geeft. Liever iets met eiwit en een glaasje water. Grafics: Programma Gezond Gewicht Gemeente Amsterdam

Wat kan de rol van de trainer/coach bij deze 3 factoren zijn? De oorzaken van overgewicht bij kinderen zijn meestal een optelsom van meerdere factoren én in grote lijnen gelijk aan de oorzaken van overgewicht bij volwassenen. Grof gezegd: disbalans tussen energieopname en energiegebruik. Eet en drink gezond We zien vooral een grote toename in verborgen, slechte vetten en suiker. Snacks, snoep en frisdrank zijn overal aanwezig. Gelegenheden voor iets extra's zijn er vaak (verjaardagen, feestdagen, bezoek, troost, enz...). Daarentegen worden groenten en fruit juist minder gegeten en zijn volwaardige eiwitten en goede vetten ook 'broodnodig' voor een lichaam in de groei! Een indrukwekkend voorbeeld betreft de frisdrankhoeveelheid die gedronken wordt: sinds 1980 is die gemiddelde hoeveelheid gestegen van 64 liter naar 113 liter per jaar. Dat is meer dan 2 liter per week! Er zit veel suiker in frisdrank en de suikerconsumptie is ook enorm omhoog gegaan. Zoetstoffen zijn geen oplossing, omdat omstreden is of ze onschadelijk zijn én ze geven geen verzadiging, maar houden wel de zoet-behoefte in stand. Ook is de leefstijl in veel gezinnen veranderd. Door werk, school en sport is er niet altijd tijd of zin om zelf een maaltijd te bereiden. Met kant-en-klare maaltijden, pakjes en zakjes worden maaltijden geserveerd die vaak minder waardevolle stoffen, maar meer calorieën en zout bevatten dan zelfgemaakt. Het aanbod van (half)klare maaltijden in de winkels is navenant gestegen. Reclame beïnvloedt ook enorm ons koop- en eetgedrag. En 'gezondheidskreten', zoals: minder vet (wat zit er dan in?) en geen toegevoegde suikers (zoetstoffen erin) of geen kunstmatige zoetstoffen (dan zit er weer suiker in...). Lees de kleine lettertjes op de etiketten om écht te weten wat je koopt! Beweeg Naast vet- en suikerrijker eten zijn onze kinderen ook eens nog minder gaan bewegen. De grootste boosdoeners zijn de spelcomputers, Netflix en de mobieltjes. Kinderen zouden dagelijks 1 tot 1½ uur actief (en buiten) bezig moeten zijn. Natuurlijk is het ene kind veel beweeglijker dan het andere en zijn er sociale, maatschappelijke, etnische en emotionele factoren dat er grote verschillen zijn. Slaap goed In de slaap wordt groeihormoon aangemaakt en dit werkt regulerend op de vetstofwisseling. Vooral in het donker. Slaaptekort maakt bovendien hongerig, de aanmaak van leptine (verzadigingshormoon) vermindert. Ook zul je als je moe bent, minder zin hebben om te bewegen. Zorg dat je kind moe is door bewegen en spelen, zodat ze snel in slaap vallen. Sapjes en andere suikerhoudende dranken voor het slapen geven een glucosepiek en geven weinig verzadiging. Maar wel honger een poosje daarna. Geef een verzadigende laatste maaltijd en geen voeding na die maaltijd die een suikerpiek geeft. Liever iets met eiwit en een glaasje water. Grafics: Programma Gezond Gewicht Gemeente Amsterdam

Inspiratie 1

Inspiratie 2

Inspiratie 3