Leren lesgeven met fasengebonden lesvoorbereidingsformulieren Praktijkopleider(s) 2 Leren lesgeven PO

Scholing voor praktijkopleiders xxxxxxxxxxxxxxx 6/18/2018 Scholing voor praktijkopleiders Bestaat uit 2 onderdelen: Werkwijze en theorie achter de fasengebonden lesvoorbereidingsformulieren (GLVF); Observeren met ICALT; het vinden van de zone van de naaste ontwikkeling; het toewijzen van het passende lesvoorbereidingsformulier. Nodig zijn 2 lesopnames van studenten. Deze kunnen het beste zelf gemaakt worden. Tip is om vanaf de zijkant van het lokaal te filmen. Bij het zelfstandig werken hoeft niet alles opgenomen te worden. De afsluiting van de els is wel weer van belang. Leren lesgeven PO xxxxxxxxxxxxx

Project leren lesgeven xxxxxxxxxxxxxxx 6/18/2018 Project leren lesgeven Samenwerking tussen werkveld en pabo in het begeleiden van pabo studenten bij het leren lesgeven. Werkveld, docenten en studenten hebben vanaf 2013 bijgedragen aan de ontwikkeling van de nieuwe lesvoorbereidingsformulieren en het uitproberen ervan. Lesvoorbereidingsformulieren zijn niet uit de lucht komen vallen, maar zijn het resultaat van een vraag uit de praktijk. De formulieren zijn ontworpen na gedegen wetenschappelijke onderzoek, Leren lesgeven PO xxxxxxxxxxxxx

5 lesvoorbereidingsformulieren tijdens de opleiding (GLVF) xxxxxxxxxxxxxxx 6/18/2018 5 lesvoorbereidingsformulieren tijdens de opleiding (GLVF) Gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek Sluiten aan bij het niveau van de student (zone van naaste ontwikkeling) Lopen op in complexiteit Nogmaals wijzen op het feit dat de lesvoorbereidingsformulieren niet gekoppeld zijn aan opleidingsjaren maar de ontwikkeling van de student volgen. Leren lesgeven PO xxxxxxxxxxxxx

Deel 2: Observeren met ICALT Vinden van de zone van de naaste ontwikkeling van de student Toewijzen van het passende lesvoorbereidings-formulier

xxxxxxxxxxxxxxx 6/18/2018 ICALT, toelichting Het observatie instrument bestaat uit 35 items in 7 schalen (domeinen): Veilig en stimulerend leerklimaat Efficiënte lesorganisatie Duidelijke en gestructureerde instructie Intensieve en activerende les Afstemmen van instructie en verwerking op verschillen Leerstrategieën aanleren Betrokkenheid van leerlingen In ICALT observatieformulier zijn de 7 domeinen goed terug te zien. Je ziet de domeinen met drie letters terug: VSL (veilig en stimulerend leerklimaat, etc.). Kern van het observatie instrument is dat er een hiërarchie bestaat in complexiteit van de leerkrachtvaardigheden van die schalen 1 t/m 6. Bovenste schaal is de meest eenvoudige, etc. xxxxxxxxxxxxx

0 1 2 3 cesuur onv/vold Normering ICALT Bij de leerdoelen voor de student is ICALT het observatie instrument. (International comparative analysis of learning and teaching. Afspraak is dat wanneer de observator twijfelt tussen 1 en 2, er een 1 wordt gescoord. Blijkbaar was het nog niet overtuigend voldoende. Vandaar de 1.

ICALT observatieformulier Administratie bovenaan het formulier invullen. Les observeren Score invullen: op papier (bewaren!) daarna digitaal via link toegestuurd vanuit lerenlesgeven@hu.nl. De Link kan niet via student worden verstrekt. Formulieren niet meegeven aan student (fraude preventie).

Lesvoorbereidingsformulier 1 xxxxxxxxxxxxxxx 6/18/2018 Domein START- & EIND FORMULIER (schoolopleider) Naam student: Datum van les: (dd-mm-jjjj) Naam observator: (SO) Stagegroep: Stageschool: Aantal lln.: Vooropleiding student: mbo/havo/vwo/hbo/wo Pabo gestart: (dd-mm-jjjj) Opleidingsjaar pabo: Toelichting score: 0=overwegend zwak, 1= meer zwak dan sterk, 2 = meer sterk dan zwak, 3 = overwegend sterk. U ontvangt een link naar formdesk om de gemarkeerde scores digitaal in te vullen. Indicator: de student.. VSL ELO DGI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Toont respect naar leerlingen Zorgt voor een ontspannen sfeer Zorgt voor een ordelijk verloop van de les Ondersteunt het zelfvertrouwen van de kinderen Zorgt voor wederzijds respect Geeft feedback aan de kinderen Geeft duidelijke uitleg van leerstof en opdrachten 0 - 1 - 2 - 3 Lesvoorbereidingsformulier 1   IIAL IAL LSA AIV 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Verduidelijkt bij de aanvang van de les de doelen Geeft goed gestructureerd les Gaat tijdens de instructie na of de kinderen de leerstof hebben begrepen Zorgt voor doelmatig klassenmanagement Gebruikt de leertijd efficiënt Geeft duidelijke uitleg van het gebruik van didactische hulpmiddelen en opdrachten Stelt vragen die leerlingen tot denken aanzetten Betrekt alle leerlingen bij de les Stimuleert leerlingen om over oplossingen na te denken Bevordert dat leerlingen hun best doen Stimuleert het gebruik van controle activiteiten Gaat na tijdens de verwerking of de kinderen de opdracht op een juiste wijze uitvoeren Gaat na of de lesdoelen werden bereikt Lesvoorbereidingsformulier 2 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. Stemt instructie af op verschillen tussen leerlingen Zorgt voor interactieve instructie- en werkvormen Biedt zwakke leerlingen extra leer- of instructie tijd Hanteert werkvormen die leerlingen activeren Stemt verwerking af op verschillen tussen kinderen Stimuleert het zelfvertrouwen van zwakke leerlingen Laat leerlingen hardop denken Leert leerlingen hoe ze complexere problemen kunnen vereenvoudigen Moedigt kritisch denken van leerlingen aan Bevordert het toepassen van het geleerde Vraagt leerlingen na te denken over strategieën bij de aanpak Leert leerlingen oplossingen checken 0- 1 - 2 - 3 Lesvoorbereidingsformulier 3 Indicator: de leerlingen… BL 33. 34. 35. zijn betrokken bij de les tonen zich geïnteresseerd zijn actief op leren gericht 0 - 1- 2 - 3 Lesvoorbereiding op de achterkant wordt door student ingevuld voorafgaand aan de eerste les Kennismaken met het formulier. Formulier uitdelen. Wijzen op de afkortingen van de domeinen (VSL, ELO, DGI, etc.)en wijzen op de lesvoorbereidingsformuliernummers aan de rechterkant. Na de observatie zal de zone van de naaste ontwikkeling vanuit dit formulier moeten worden vastgesteld. xxxxxxxxxxxxx

Zone van de naaste ontwikkeling Op zoek naar de zone van de naaste ontwikkeling van de student. Datgene dat de lerende nog net niet zonder hulp kan (maar wel met de ondersteuning van het passende lesvoorbereidingsformulier). Leren lesgeven, schoolopleiders

Startformulier van Renske Na de observatie van de eerste les van Renske, komt de schoolopleider tot de volgende score (zie volgende dia). Waar zit haar zone van de naaste ontwikkeling? Leren lesgeven, schoolopleiders

Leren lesgeven, schoolopleiders xxxxxxxxxxxxxxx Domeinen START- & EIND FORMULIER (schoolopleider) Stageschool: De gouden Regen Aantal lln.: 26 Vooropleiding student: mbo/havo/vwo/hbo/wo Pabo gestart: (01-09-2012) Opleidingsjaar pabo: 3 Toelichting score: 0=overwegend zwak, 1= meer zwak dan sterk, 2 = meer sterk dan zwak, 3 = overwegend sterk. U ontvangt een mail met een link naar formdesk om de gemarkeerde scores ook digitaal in te vullen. Indicator: de student.. VSL ELO DGI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Toont respect naar leerlingen Zorgt voor een ontspannen sfeer Zorgt voor een ordelijk verloop van de les Ondersteunt het zelfvertrouwen van de kinderen Zorgt voor wederzijds respect Geeft feedback aan de kinderen Geeft duidelijke uitleg van leerstof en opdrachten 0 - 1 - 2 - 3 Lesvoorbereidingsformulier 1   IIAL IAL LSA AIV 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Verduidelijkt bij de aanvang van de les de doelen Geeft goed gestructureerd les Gaat tijdens de instructie na of de kinderen de leerstof hebben begrepen Zorgt voor doelmatig klassenmanagement Gebruikt de leertijd efficiënt Geeft duidelijke uitleg van het gebruik van didactische hulpmiddelen en opdrachten Stelt vragen die leerlingen tot denken aanzetten Betrekt alle leerlingen bij de les Stimuleert leerlingen om over oplossingen na te denken Bevordert dat leerlingen hun best doen Stimuleert het gebruik van controle activiteiten Gaat na tijdens de verwerking of de kinderen de opdracht op een juiste wijze uitvoeren Gaat na of de lesdoelen werden bereikt Lesvoorbereidingsformulier 2 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. Stemt instructie af op verschillen tussen leerlingen Zorgt voor interactieve instructie- en werkvormen Biedt zwakke leerlingen extra leer- of instructie tijd Hanteert werkvormen die leerlingen activeren Stemt verwerking af op verschillen tussen kinderen Stimuleert het zelfvertrouwen van zwakke leerlingen Laat leerlingen hardop denken Leert leerlingen hoe ze complexere problemen kunnen vereenvoudigen Moedigt kritisch denken van leerlingen aan Bevordert het toepassen van het geleerde Vraagt leerlingen na te denken over strategieën bij de aanpak Leert leerlingen oplossingen checken 0- 1 - 2 - 3 Lesvoorbereidingsformulier 3 Indicator: de leerlingen… BL 33. 34. 35. zijn betrokken bij de les tonen zich geïnteresseerd zijn actief op leren gericht 0 -1- 2 -3 Lesvoorbereiding op de achterkant wordt door student ingevuld voorafgaand aan de eerste les 6/18/2018 Oefening: Renske heeft een les gegeven. Deze les is geobserveerd. Observator heeft de score in rood gemarkeerd. Vraag: Welk lesvoorbereidingsformulier zou je toewijzen aan Renske? Antwoord: De items die horen bij de items van de formulier 1 en 2 zijn voldoende gescoord. Het lijkt erop dat de leerpunten voor Renske in het gebied van lesvoorberediingsformulier 3 liggen. In het nagesprek kunnen op die punten worden ingezoomd. Formulier 3 wordt toegewezen. Leren lesgeven, schoolopleiders xxxxxxxxxxxxx

Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid xxxxxxxxxxxxxxx 6/18/2018 Interbeoordelaarsbetrouwbaarheid Het is van belang dat het observeren van de leerkrachtvaardigheden zo objectief mogelijk gebeurt. Aanbevelingen: Het parkeren van een persoonlijke mening over ‘goed onderwijs’. Kijk naar het gedrag dat te zien is. Observeer de handelingen (niet de interpretatie van de handeling). Motiveer de scores vanuit het domein/de schaal Wees alert op te positief scoren. Het parkeren van een persoonlijke mening over ‘goed onderwijs’. Kijk naar het gedrag dat te zien is.= Student geeft een instructie aan de kleuters. Mogelijke andere visies op kleuteronderwijs kunnen de mening van de observator kleuren. Bijvoorbeeld student staat met handen in de zakken. Waardeoordeel dat dit geen nette manier van lesgeven is beïnvloed het observeren van leerkrachtvaardigheden. Motiveer de scores vanuit het domein/de schaal: Observator zegt, ik vond de instructie niet goed uitgevoerd, want de kinderen voelden zich niet veilig. Instrucie is schaal DGI en veiligheid is VSL. Wees alert op te positief scoren= Het lijkt erop dat de observatoren de neiging hebben de leerkrachtvaardigheden van de studenten te scoren. Het is niet erg om een 0 of 1 te scoren. Het is geen beoordeling maar een observatie om de zone van de naaste ontwikkeling vast te stellen. Een te hoge score zal belemmeren in het toeijzen van het juiste lesvoorbereodingsformulier. xxxxxxxxxxxxx

Startformulier van Joost Wat is de zone van de naaste ontwikkeling? Niet eenduidig en daardoor lastig? Wat kan je doen? Leren lesgeven, schoolopleiders

Mogelijke oplossingen: Nieuwe observatie xxxxxxxxxxxxxxx 6/18/2018 Domeinen START- & EIND FORMULIER (schoolopleider) Naam student: Joost Mulder Datum van les: 15-10-2015 Naam observator: (SO) G. de Bruin Stagegroep: 5 Stageschool: De Hobbit Aantal lln.: 31 Vooropleiding student: mbo/havo/vwo/hbo/wo Pabo gestart: (01-09-2012) Opleidingsjaar pabo: 3 Toelichting score: 0=overwegend zwak, 1= meer zwak dan sterk, 2 = meer sterk dan zwak, 3 = overwegend sterk. U ontvangt een link naar formdesk om de cores digitaal in te vullen. Indicator: de student.. VSL ELO DGI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Toont respect naar leerlingen Zorgt voor een ontspannen sfeer Zorgt voor een ordelijk verloop van de les Ondersteunt het zelfvertrouwen van de kinderen Zorgt voor wederzijds respect Geeft feedback aan de kinderen Geeft duidelijke uitleg van leerstof en opdrachten 0 - 1 - 2 - 3 Fase 1   IIAL IAL LSA AIV 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. Verduidelijkt bij de aanvang van de les de doelen Geeft goed gestructureerd les Gaat tijdens de instructie na of de kinderen de leerstof hebben begrepen Zorgt voor doelmatig klassenmanagement Gebruikt de leertijd efficiënt Geeft duidelijke uitleg van het gebruik van didactische hulpmiddelen en opdrachten Stelt vragen die leerlingen tot denken aanzetten Betrekt alle leerlingen bij de les Stimuleert leerlingen om over oplossingen na te denken Bevordert dat leerlingen hun best doen Stimuleert het gebruik van controle activiteiten Gaat na tijdens de verwerking of de kinderen de opdracht op een juiste wijze uitvoeren Gaat na of de lesdoelen werden bereikt Fase 2 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. Stemt instructie af op verschillen tussen leerlingen Zorgt voor interactieve instructie- en werkvormen Biedt zwakke leerlingen extra leer- of instructie tijd Hanteert werkvormen die leerlingen activeren Stemt verwerking af op verschillen tussen kinderen Stimuleert het zelfvertrouwen van zwakke leerlingen Laat leerlingen hardop denken Leert leerlingen hoe ze complexere problemen kunnen vereenvoudigen Moedigt kritisch denken van leerlingen aan Bevordert het toepassen van het geleerde Vraagt leerlingen na te denken over strategieën bij de aanpak Leert leerlingen oplossingen checken 0- 1 - 2 - 3 Fase 3 Indicator: de leerlingen… BL 33. 34. 35. zijn betrokken bij de les tonen zich geïnteresseerd zijn actief op leren gericht 0 -1- 2 -3 Lesvoorbereiding op de achterkant wordt door student ingevuld voorafgaand aan de eerste les Bij Joost is het resultaat van de startobservatie wat diffuser. Dit komt door de 1 en 0 scores in fase 1. In het nagesprek kan hierop teruggekomen worden. Wat speelde er waardoor die scores in ontstaan. De scores in formulier 2 laten zien dat daar geen hiaten in de ontwikkeling zitten. Mogelijke oplossingen: Nieuwe observatie GLVF 3 toewijzen en die items van GLVF 1 even in de gaten houden In nagesprek achterhalen wat er is gebeurd. Mogelijk weet de observator dat omdat zij erbij heeft gezeten. xxxxxxxxxxxxx

Stagiaire 1 Bekijk de les Scoor de les Nabespreken scores xxxxxxxxxxxxxxx 6/18/2018 Stagiaire 1 Bekijk de les Scoor de les Nabespreken scores Welk GLVF toewijzen? Aandachtspunten voor nagesprek? 20 minuten lesopname, 10 minuten nagesprek 10 minuten toewijzen GLVF en aandachtspunten nagesprek xxxxxxxxxxxxx

Stagiaire 2 Bekijk de les Scoor de les Nabespreken scores xxxxxxxxxxxxxxx 6/18/2018 Stagiaire 2 Bekijk de les Scoor de les Nabespreken scores Welk GLVF toewijzen? Aandachtspunten voor nagesprek? xxxxxxxxxxxxx

Bedankt voor jullie aandacht! Leren lesgeven, schoolopleiders 2