THINK MAKE SHARE je curriculum Naar andere leerkansen met labonderwijs? Kurt Lecompte, Hogeschool VIVES, Dienst Onderwijsbeleid, Domein Onderwijsontwikkeling en Professionalisering Aanleiding Een MAAKLAB als hefboom voor innovatie? De rol van het MAAKLAB Ook hogescholen en universiteiten worden in Vlaanderen geconfronteerd met nieuwe verwachtingen uit de samenleving en het werkveld. De eisen aan de expert, de professional in het werkveld vandaag zijn anders (HIVA, 2014), dan in het verleden. De praktijk in hoger onderwijs illustreert dat verschillende opleidingen dit vertalen in (ver)nieuw(d)e curricula zowel naar inhoud als naar onderwijsmethodiek. Dankzij een ruimte zoals het MAAKLAB krijgen opleidingen in Hogeschool VIVES de kans om na te denken over hun onderwijs, zo nodig schoon schip te maken en dit proces te delen met andere opleidingen binnen de hogeschool. Het MAAKLAB kan zowel op micro- als mesovlak een momentum betekenen voor onderwijsinnovatie in curricula en opleidingsonderdelen. Maar welke randvoorwaarden zijn er nodig om opleidingen in deze ruimte aan de slag te krijgen? Uitdaging-ID? THINK MAKE & SHARE in co-creatie Als we nu eens de principes van de MAAKBEWEGING (Dougherty et al, 2016) – om communities te creëren van mensen met een passie voor maken waarin materialen, ruimte en ideeën gedeeld worden (Steelcase, 2016) – toepassen op onderwijs, dan krijgen we een mooie opportuniteit tot onderwijsinnovatie. Met verschillende opleidingen, docenten, studenten, onderzoekers, ondernemers en vertegenwoordigers uit het werkveld samen denken, maken en delen dan tillen we ongetwijfeld onze curricula naar een ander niveau. We overstijgen hiermee de kennis van individuele experten en maken door co-creatie (Passiak, 2016) van ideeën en materialen in gedeelde ruimtes vernieuwend onderwijs. De open leeromgeving en het experimenteel karakter van het lab zorgt er bovendien voor dat er nog fouten gemaakt kunnen worden. LABONDERWIJS MAAKLAB – ZORGLAB – FOODLAB- … Een ANDERE leeromgeving? Er is nood aan een andere fysieke of virtuele omgeving waar fouten maken mag, waar proberen en experimenteren een ruimte en tijd krijgen. Een omgeving waar zowel docenten als studenten kunnen leren van en met elkaar, met oog op het werkveld. Een omgeving die zeer dicht staat bij de realiteit maar tegelijk ook nog de nodige veiligheid biedt. Een ruimte die leren zichtbaar maakt (Hattie, 2012). Er is tijd en ruimte nodig om de puzzel te maken, nu de opleidingen vaak alle leerresultaten in aparte onderdelen/vakken aanbieden. De werkelijkheid laat zich ook niet opdelen in stukjes. Hypothese is dat een andere leeromgeving al dan niet aangevuld met aantal randvoorwaarden kan bijdragen tot meer geïntegreerde leerkansen. Connectie tussen lab en ruimte in het curriculum THINK MAKE SHARE De Think-Make-Share-methodologie in het MAAKLAB is gebaseerd op de principes van de maakbeweging (Dougherty & Conrad, 2016), die wereldwijd communities creëert om materiaal, ruimte en ideeën te delen. Eerder onderwijskundige research door de Steelcase company (2016) over het maken van een maakruimte , de research van Amar & David (2016) over een adaptieve leeromgeving voor realistische intelligentie en 21st century skills en het Scandinavische model van integratieve pedagogie (figuur naar Tynjälä, 2008) hebben het MAAKLAB-project geïnspireerd. We beschouwen het MAAKLAB als experiment voor de andere labs in hogeschool VIVES waar studenten en docenten kunnen denken, maken en delen met elkaar. Dit vraagt van opleidingen ook ruimte en tijd in de curricula, niet als extra maar als methodische/inhoudelijke vernieuwing van bestaande opleidingsonderdelen of een (nieuwe) grotere clustering van bestaande onderdelen in co-creatie met elkaar. Connected in ontwikkeling en realisatie Competenties 21ste eeuw Een van de doelstellingen van het MAAKLAB is een open leerruimte te zijn waar studenten en docenten geïnspireerd en gedreven worden door elkaar. Verschillende opleidingen kunnen van en met elkaar leren en er interdisciplinair aan de slag gaan rond maken. Maken is enerzijds verbonden met STEM (Science-Technology-Engineering-Maths) maar kan anderzijds ook een bredere betekenis krijgen – het maken of co-creëren van kennis, leren door te maken zoals het constructionisme van Papert(1991). De aanwezigheid van multimedia in het MAAKLAB en de nabije ondersteuning van de bibliotheek versterken de idee van een open leeromgeving met venster op de wereld. Door het creëren van een learning community MAAKLAB wil VIVES de opleidingen en diensten nauw betrekken bij de ontwikkeling van de werking in en rond het MAAKLAB. Advies Professional Learning Community als instrument van cocreatie Hypothese is dat een Professionele Leergemeenschap met docenten uit de verschillende studiegebieden (opleidingen), met collega’s uit diverse ondersteunende diensten (bibliotheek, facilities, studentenzaken, onderzoek,…) van de hogeschool aangevuld met occasionele experten of partners uit het werkveld een meerwaarde kunnen betekenen in de innovatieve rol van labonderwijs (zoals bv in het MAAKLAB). Een Professional Learning Community kan voor het MAAKLAB een meerwaarde betekenen omdat je er met collega’s uit verschillende opleidingen en ondersteunende diensten (onderzoek, onderwijs, facilities, studentenzaken,…) kan overleggen en co-creëren, samen met experten, ondernemers, en professionals uit het werkveld. (Bruns, M. & Bruggink, M., Starten met een Professionele LeerGemeenschap – PLG-teams in het onderwijs, Bazalt Educatieve Uitgaven, Rotterdam, 2016) OPLEIDING X Y Z DIENST X Y Z EXPERTEN EXTERNE PARTNERS STUDENTEN ONDERNEMERS CO-CREATIE Katholieke Hogeschool VIVES Doorniksesteenweg 145, B-8500 KORTRIJK Tel: +32 56 26 41 60 E-mail: research@vives.be www.vives.be/research vives.be