KRITISCH DENKEN 20 Drogredenen © Kritisch Denken

Eerst: herhaling Evalueren

Zie Les 16 -18 en Oefening Evalueren

Slecht redeneren… een drogreden Een drogreden is een veel voorkomende manier van redeneren waarmee altijd of in ieder geval vaak iets mis is.

Voorbeeld: uit een dicussie die vastloopt… …wel, ik heb recht op mijn mening! http://dragonfire1.50megs.com/Boynton/images/buttons/bpin032.jpg

‘Recht op mijn mening!’ Irrelevant - de drogreden zit hem in de aanname van X dat dit weerwoord in zekere zin een bevredigende reactie is op bezwaren van Y, terwijl het in feite volstrekt irrelevant is… Door erop te wijzen dat hij recht heeft op zijn mening is X simpelweg van onderwerp veranderd… het voegt geen nieuwe informatie toe aan de oorspronkelijke kwestie; het draagt er niet aan bij om aan te tonen dat de mening in kwestie waar is.

‘Recht op’ heeft meerdere betekenissen Politieke of juridische betekenis: recht op welke mening dan ook, hoe ongegrond die ook is Filosofische betekenis (kentheoretisch): alleen recht als je goede reden(en) hebt voor een overtuiging. -> Dubbelzinnigheid in een redenering

Kentheoretische opvatting van recht Juridische opvatting van recht

Drogredenen Redeneringen kunnen op zeer veel verschillende manieren fout zijn –> vele drogredenen Typologie van drogredenen die MECE is bestaat niet Daarom hier een aantal vaak voorkomende drogredenen

Dubbelzinnigheid (Equivocatio) ‘Studenten hebben rechten. Jan heeft daarom het recht om te vragen om uitstel voor het inleveren van zijn scriptie.’

Cirkelredenering (Petitio principii) ‘ God bestaat omdat dat in de bijbel staat. En wat in de Bijbel staat is God’s woord.’

Erna dus erdoor (Post hoc ergo propter hoc) ‘In mei hebben we de huisstijl vernieuwd. In juni nam het aantal klanten enorm toe. De invoering van de nieuwe huisstijl is dus een groot succes!’

Stroman ‘Studenten willen niet dat het collegegeld verhoogd wordt. Ze geven hun geld liever aan bier uit.’

Hellend vlak ‘Als het collegegeld steeds hoger wordt dan zullen veel studenten, en vooral vrouwelijke studenten geen andere mogelijkheid hebben dan de goed betalende seksindustrie in te gaan om op de universiteit te kunnen blijven. Vrouwen in de seksindustrie worden meestal niet ouder dan 30 en sterven aan overdoses. Daarom moet het collegegeld niet omhoog.’

Argument van de onwetendheid (Argumentum ad ignorantiam) ‘Ik heb hem nog nooit met een vrouw op stap gezien, dus hij heeft geen vriendin.’

Op de man spelen (Argumentum ad hominem) ‘Ik ben niet geïnteresseerd in de opvattingen van studenten over verhoging van het collegegeld – het zijn een stelletje klaplopers die beter maar eens wat konden gaan studeren.’

Op het publiek spelen (Argumentum ad populum) ‘Iedereen weet dat als je succesvol bent dat je dan in een BMW of een Mercedes rijdt.’

Beroep op vermeende autoriteit (Argumentum ad verecundiam) ‘ Oprah Winfrey steunt de kandidatuur van van Obama, dus het is goed om op Obama te stemmen.’ http://www.hillnews.com/photos/012704/kerry.gif

Vals dilemma ‘Of er komt een splitsing van Vlaanderen en Wallonië, of we stevenen op een burgeroorlog af.’

Overhaaste generalisatie (Secundum quid) ‘Het is de afgelopen vijf jaar erg warm geweest, dus het klimaat verandert.’

Overhaaste generalisatie Mijn hond stinkt. Jouw hond stinkt. Alle honden stinken. Andere voorbeelden..

Bevestiging van de consequens - Als ik een 10 geef voor alle gemaakte oefeningen Kritisch Denken dan zijn studenten tevreden. - Studenten zijn tevreden. - Dus geef ik ze een 10 voor alle gemaakte oefeningen Kritisch Denken! - Als A dan B - B - dus A

Gelijkenis met modus ponens (wat een goede redeneerstructuur is) antecedens consequens Je kunt de antecedens bevestigen, maar NIET de consequens.

Bevestiging van de consequens Maar… Ik kan ook in Amsterdam zijn! Uit het feit dat ik in Nederland ben, volgt niet logisch dat ik in Utrecht ben. - Als ik in Utrecht ben, dan ben ik in Nederland - Ik ben in Nederland - Dus ben ik in Utrecht

Ontkenning van de antecedens

Ontkenning van de antecedens - Als bier gratis is, zijn studenten tevreden. - Bier is niet gratis. - Daarom zijn studenten niet tevreden! getfreeimages.tripod.com/ Gifs/gotbeer.jpg

Ontkenning van de antecedens - Als A dan B - Niet A - Dus niet B

Meer slecht redeneren… - Alle A’s zijn B’s - Dus alle B’s zijn A’s - Alle studenten zijn mensen - Dus alle mensen zijn studenten

- Alle koeien zijn zoogdieren - Dus alle zoogdieren zijn koeien

Zie ook: Oefensite Kennis & redeneren www.drogredenen.nl www.logicfallacies.com www.fallacyfiles.org F.van Eemeren, R.Grootendorst, Dat heeft u mij niet horen zeggen.. Drogredenen van A to Z. Rozenberg Publishers, 2002.