Aardrijkskunde in de bovenbouw Vaardigheden en werkwijzen

Vaardigheden en werkwijzen Geografisch wereldbeeld Kaart als hulpmiddel Aardrijkskundige werkwijzen Aardrijkskundige vragen Hoofd- en deelvragen Meningsvorming Stappenplan geografisch onderzoek

Wereldbeeld Vragen stellen: Beschrijvend Verklarend Voorspellen Waardeoordeel adhv argumenten Voorbeelden:

Geografisch beeld controleren: Kenmerken: - ligging - landschappelijke kenmerken - bevolkingskenmerken - interne en externe relaties

Ligging Absolute ligging b.v. Nijmegen: 52ºNB, 6ºOL Relatieve ligging b.v. Nijmegen ligt vlakbij de stuwwallen, langs de waal

Landschappelijke kenmerken Fysisch milieu versus ingerichte ruimte. zandlandschap met weidevelden met kleine zeeklimaat wegen

Bevolkingskenmerken Cultureel Hoe doen mensen? Demografisch samenstelling bevolking? Economisch lalala… geld! Politiek uitoefenen en spreiden macht

Interne en externe relaties Intern: dwarsverbanden binnen regio bv – Hatert – Centrum bv – Kandinsky – HBO en Universiteit Extern: verbanden met andere regio’s bv – samenwerking Arnhem-Nijmegen bv – Gewassen uit Groningen gegeten in Amsterdam

Aardrijkskundige werkwijzen Wisselen van ruimtelijke schaal Veranderen van analyseniveau Kijken vanuit verschillende dimensies Vergelijken verschijnselen/gebieden Relaties leggen verschijnselen/gebieden Redeneren vanuit het bijzondere / algemene

Schaalniveau Mondiaal – le monde Continentaal – werelddeel Nationaal – landelijk Regionaal – provincie, streek of landsdeel Lokaal - plaatselijk

Analyseniveau Deelgebieden en deelverschijnselen Geleding: bv - Nijmegen  centrum, industrieterrein, Goffertpark… Aggregatie: bv - Herkennen Marokko als deelgebied van Afrika

Verschillende dimensies (aspecten) Fysische  natuurlijke processen van invloed op een gebied Sociaal-culturele dimensie  wijze van samenleven Politieke  invloed van overheden en belangengroepen Economische  invloed van de wijze waarom mensen produceren en consumeren

Vergelijken verschijnselen/gebieden Vergelijk bv Communisme in oost-Europa en China Vergelijk zandlandschap cultuurland natuurgebied

Relaties leggen Is er samenhang binnen een gebied of tussen gebieden? bv - Leidt de oorlog in Darfur tot grotere toestroom vluchtelingen naar Egypte?

Redeneren vanuit het bijzondere en het algemene Inductief redeneren = van bijzonder naar algemeen vele bijzonderheden  algemeenheid bv - uitstoot kolencentrales  zure regen

Redeneren vanuit het bijzondere en het algemene Deductief redeneren = van algemeen naar bijzonder algemene regel toepassen op bijzonder gebied